Dagblaðið Vísir - DV - 10.04.1984, Blaðsíða 7
DV. ÞRIÐJUDAGUR10. APRIL1984.
Neytendur Neytendur Neytendur Neytendur
Tvær tegundir af kartöflumjöli:
Seldar í sömu
umbúðunum
Þaö hefur vakiö nokkra athygli
neytenda aö verö á kartöflumjöli er
nokkuö mismunandi. Sérstaklega er
þaö athyglisvert þegar haft í huga aö
hér er um nákvæmlega sömu pakkn-
ingar aö ræða. En neytendur eru nú
orðnir vanir þvi aö verðlag sömu vöru
sé mismunandi þegar sífellt er veriö aö
tala um hina höröu samkeppni á milli
matvöruverslana.
Ekki er allt sem sýnist
En þaö er ekki allt sem sýnist eins
og svo oft vill feröa. Viö höföum sam-
band við Kötlu, fyrirtækið sem sér um
aö pakka inn kartöflumjölinu. Þar
fengum viö þær upplýsingar aö tvær
tegundir væru hér á markaöinum.
Onnur tegundin er frá Rússlandi og hin
frá Hollandi. Sambandiö flytur inn
kartöflumjöl frá Rússlandi og lætur
Kötlu pakka því inn fyrir sig. Katla
flytur einnig inn kartöflumjöl frá Hol-
landi og pakkar því í nákvæmlega
sömu umbúðirnar og kartöflumjölinu
frá Rússlandi.
Verð
Sambandiö fær síðan kartöflumjöliö
sitt til baka frá Kötlu og selur þaö í
heildsölu sinni til verslana sem eru
innan þess vébanda. Þar kostar þaö
23,60 kr. út úr heildsölunni, en
hoUenska kartöflumjöliö, sem Katla
selur til annarra verslana en þeirra
sem Sambandið selur til, kostar úr
heiidsöiu, eftir því sem næst verður
komist, 35,50 kr. Astæðan fyrir þessum
mismuni er sú aö rússneska kartöflu-
mjöliö er mun ódýrara í innkaupi en
það hollenska.
I einni Kronverslun kostar kartöflu-
mjölið 30,20 kr. og í Miklagarði kostar
þaö 23,95 kr. I öðrum verslunum, þar
sem hollenska kartöflumjöliö er til
sölu, kostar þaö frá 39,35 kr. upp í 45
krónur. Munurinn á lægsta og hæsta
veröi er því hvorki meiri né minni en
21,40 kr. Viö höfum reyndar ekki gert
könnun á gæöum þessara tveggja
tegunda af kartöflumjöli. Hjá
Sambandinufengum viö upplýst aö þaö
kæmi fyrir aó þessi vara væri stöku
sinnum ekki nægilega góö.
Réttmætir viðskiptahættir?
Sú spuming, sem brennur á vömm
okkar, er því sú hvort hér sé um rétt-
mæta viöskiptahætti aö ræöa, hvort
leyfilegt sé aö selja tvenns konar vöm í
sömu umbúöum, hvort ekki eigi aö
standa utan á pakkningunum aö hér sé
um kartöflumjöl frá tveimur mismun-
andi stööum aö ræöa. Þaö er einnig
eðlilegt aö neytendur, sem veröa varir
við þennan mikla verðmun, álíti aö þar
sem veröiö sé hæst hafi viðkomandi
verslun smurt ríflega á verðið. Viö
höföum samband viö neytendamála-
deild Verölagsstofnunar og spurðumst
fyrir um þaö hvort þetta bryti í bága
viö lög um viðskiptahætti. Þar fengust
þau svör aö líklega væri ekkert við
þetta aö athuga, svo framarlega sem
um sömu gæði væri að ræöa á kartöflu-
mjölinu
Ætla að skipta
um umbúðir
Viö höföum samband viö Olaf
Björnsson, formann Félags íslenskra
matvörukaupmanna og spuröum hann
hvaöa álit hann heföi á þessu fyrir-
komulagi. Hann taldi þetta vera mjög
óréttlátt gagnvart hinum almenna
neytanda. Olafur haföi síðan samband
við Kötlu og eftir þaö samtal var
ákveöiö aö gera breytingar á þessum
málum. Katla hyggst nú framvegis
pakka Sambandskartöflumjölinu í sér-
stakar umbúðir.
En ekki er víst aö neytendur verði
varir viö þá breytingu strax því aö enn
eru víst miklar birgöir af þessu mjöli í
birgðageymslum Sambandsins.
APH
Nú stendur ti! að gera jógúrtina þykkari.
Jógúrtin þykkari
„Viö stefnum aö því aö gera
jógúrtina aöeins þykkari. Viö höfum
orðið varir við aö neytendur óska eftir
því aö hún veröi aðeins þykkari en hún
hefur veriö fram aö þessu. Um þessar
mundir er unnið aö þessum breyting-
um á framleiðslunni,” sagöi Birgir
Guðmundsson framleiöslustjóri
Mjólkurbús Flóamanna.
Ástæöan fyrir því aö haft var sam-
band viö Birgi var sú aö hingað kom
kona ein meö tvær 500 gramma jógúrt-
dósir. Þessar tvær dósir haföi hún
keypt á tveimur mismunandi stööum
og var sami seinasti söludagur á þeim,
10.4. Þegar þessar dósir voru opnaöar
kom í ljós aö jógúrtin var ekki eins og
konan átti aö venjast. Hún var einna
líkust þykkum búöingi og neitaði allt
heimilisfólkiö aö boröa hana og hélt aö
hér væri um stórgallaða vöru aö ræöa.
Birgir sagði aö þetta væri vegna
þeirra breytinga sem fyrirhugaðar
væru á jógúrtinni og þennan dag hefði
of þykk jógúrt verið sett á markaöinn.
Þessi vara var gjörsamlega óskemmd.
Þaö eina, sem var aö þessari fram-
leiöslu, var aö sett haföi verið aöeins of
mikiö af bindiefni út í jógúrtina.
-APH
Húsráð
Verðlagseftirlit
er nauðsynlegt
Fyrir skömmu þurfti ég aö kaupa
döölur. Eg var stödd í miðbænum svo
ég brá mér inn í Matardeildina í
Hafnarstrætinu. Þar kostaöi 500
gramma pakki 110 krónur. Mér
þótti þetta vera heldur hátt verö svo
ég fór yfir í verslunina Víði til aö
athuga veröiö þar. Sami pakki
kostaði þar 98,75 krónur svo aö ég
ákvaö aö kaupa hann. Seinna um
daginn var ég stödd í Hagkaupi og
rakst á nákvæmlega sama pakka af
döölum þar. Hann kostaöi rétt rúmar
80 krónur. Sem sagt þaö munaöi um
30 krónum á hæsta og lægsta veröi í
þessum þremur verslunum. Þaö er
reyndar mögulegt fyrir þá sem eru
fullfrískir aö hlaupa á milli verslana
þótt tímafrekt sé í dagsins önn. En ég
hef áhyggjur af gamla fólkinu sem
neyöist til aö versla í næstu verslun,
hvaö sem varan kostar. Hvers á
gamla fólkiö aö gjalda sem ekki
getur fariö á milli verslana og gert
verösamanburö? -APH
Nýjar Ijósaperur:
Orkusparandi og
endingarmeiri
Komnar eru á markaöinn
orkusparandi perur. Þessar perur
gefa sama ljósmagn og venjulegar
perur en til þess þurfa þær mun
minni orku. Þá er einnig endingar-
tími þessara pera talinn vera mun
meiri.
Perur þessar, sem eru af tveimur
gerðum og nefndar eru PL-perur og
SL-perur, eru framleiddar af Phil-
ips. Þessar perur eru nokkuð ólíkar
hinum heföbundnu glóperum, bæöi í
gerö og lögun. I gerö eru þær frá-
brugönar glóperunum aö því leyti aö
þær byggjast á flúrtækni. SL-per-
urnar eru fremur stórar og eru til í
fjórum mismunandi styrkleikum.
Pera af þessari gerö, sem er 25 w,
gefur sama ljósmagn og 100 w
glópera. Endingartíminn er allt aö
5000 stundir en endingartími venju-
legra glópera er um 1000 stundir.
Þessar perur eru meö sama skrúfu-
gangi og aðrar glóperur.
PL-perumar þurfa sérstakar
perustæði og straumfestur, sem er
reyndar auövelt aö koma fyrir hvar
sem er. 11 w pera af þessari gerð
gefur sama ljósmagn og 75 w glópera
og endingartíminn er sagöur vera 5-
falt meiri en venjulegrar glóperu.
Um síöustu helgi var haldin sýning
á þessum perum og ýmsum ljósaút-
búnaöi sem hægt er að nota þessar
perur í. Uti í hinum stóra heimi er
stööugt unnið aö því aö þróa ljós-
tæknina og er talið aö perur, sem
byggjast upp flúrtækni, eigi mikla
framtíðfyrirsér.
APH
PL-perurnar eru nokkuö ólikar
þeim perum sem við eigum að
venjast en þurfa mun minni orku
til að gefa sama Ijósmagn og
aðrar perur.
Vegna vinsælda þáttarins VIKAN OG TILVERAN, sem hóf göngu sina með 1. tbl. VIKUNNAR
þessa árgangs, hefur verið ákveðið að efna til samkeppni um frásagnir af þessu tagi. Heitið er
þrennum verðlaunum: 1. verðlaun kr. 10.000,- 2. verðlaun kr. 7.500,- og 3. verðlaun kr. 5.000,-
VIKAN áskilur sér birtingarrétt að þessum frásögnum án frekari greiðslu og að velja úr öðrum
frásögnum sem berast kunna og verða þá greiddar kr. 2.000 fyrir hverja birta frásögn.
Eins og lesendum VIKUNNAR er kunnugt er hér um að ræða lífsreynslufrásagnir af ýmsu tagi
og eru þær birtar nafnlausar. Þær geta verið af basli í daglegu lífi, mannraunum, merkilegri
heppni, gleðilegum atburðum og raunalegum eða nánast hverju þvi sem hægt er að segja frá af
persónutegri reynslu á læsilegan og eftirtektarverðan hátt. Heimilt er að breyta staðarnöfnum
og mannanöfnum og öðru því sem nauðsynlegt er til að Ijóstra ekki upp um hver skrifar frá-
sögnina eða þá sem i henni koma við sögu. Æskileg lengd er 5—8 vélritaðar síður, miðað við ca
30 linur á hverri siðu.
Handrit þurfa að hafa borist VIKUNNI, pósthólf 533,121 Reykjavik, auðkennd VIKAN OG TIL-
VERAN, eigi siðar en 1. mai 1984. Handrit skulu merkt með dulnefni en rétt nafn fylgi i lokuðu
umslagi merktu með heiti frásagnarinnar og dulnefni höfundar. Dómnefnd mun gæta nafn-
leyndar höfundanna.
Dómnefnd skipa: Guðrún Birgisdóttir fjölmiðlafræðingur, sr. Jón Helgi Þórarinsson, fri-
kirkjuprestur i Hafnarfirði, Sigurður Hreiðar, ritstjóri Vikunnar.
Handritin verða metin á grundvelli atburðar og frásagnar en ekki sem bókmenntaverk
fýíkínW