Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.1985, Blaðsíða 11

DV.LAUGARDAGUR30. MARS1985.
59
Eyra, kirtlar
Hliðlægir
Hægri il
Myntl 19:
Eyra, kirtlar
Hliðlægir sogæðastrengir
Vinstri il
Ennis og kjálkaholur
Tennur
Efri hluti herða
Hnakki
Sogæðaeitlar í holhönd
Efri axlarönd
Axlarliður
Herðar
Lungu
Solar plexus
Þind
Lifur
Gallblaðra
Nýrnahetfa
Nýra
Olnbogi (tengisv
Neðri rönd rifja
Mitti
Botnlangi, ristilloka
Ristill
Bein og vöðvar
Mjaðmagrindar
Neðri rönd grindarhols
Rófubein
Endajjarntur
Liffæri grindarhols
fri hluti herða
Hnakki
Sogæðaeitlar i holhönd
Efri axlarönd
Axlarliður
Hjarta (tengisvæði)
Herðar
Lungu
Solar Plexus
Þind
Nýrnahetta
Nýra
Milta
Olnbogi (tengisvæði)
Neðri rönd rifja
Mitti
kúpuþak
Gagnaugu og
kjálkar hliðlægt
Stóri heili
Heiladingull
Litli heili
Stykilhyrna
Kúpubotn
Hnakki
Hálsliðir 1-7
Efri hluti sogæða-
kerfis
Skjaldkirtill, háls
og barkakýli
Barki, vélinda
Hjarta
Brjóstliðir 1-12
Magaop (Cardia)
Magi —
Magaport (pylorus)
Bris
Skcifugörn
Lendaliðir 1-5
Þverristill
þvagleiðari
Spjaldliðir
Smáþarmar
Auga
Ennis og kjálkaholur
Tennur
Eallristill
Bugristill
Bein og vöðvar
Mjaðmagrindar
Neðri rönd griiiclarhols
hvernig hún kynntist svæðameðferð:
„Það var meira vegna ánægjunnar að
reyna eitthvað framandi heldur en aö
svala fræðilegum fróðleiksþorsta, aö
ég fór að reyna þessa aðferð.
Eg tók til höndunum viö alla þá f ætur
sem ég náði til, þrýsti á þá, athugaöi,
nuddaði og gerði samanburð, þar til ég
var þess sjálf fullviss að fóturinn er
eins konar tengimiðstöð (skiptiborö)
þaðan sem ég vissi ekki hvcrnig eða
hvers vegna hægt er að hafa fjarhrif á
alla hluti líkamans.” (Undirstrikun
greinarhöfundar.) En hvernig virka
þessi fjarhrif? Þess er hvergi getið,
rétt eins og stjömuspekingurinn skýrir
aldrei hvemig stjömumar eiga að
hafa sín f jarhrif á fólk.
Ákafi höfundar í byrjun er annars
áhugaverður þvi að á mörgum stöðum
í bókinni er alvarlega varað við því aö
viðvaningar beiti svæðanuddi. Þess er
þó aldrei getið hvað í ósköpunum á að
gerast ef vitlaust svæði er nuddað eöa
rétt svæði á vitlausan hátt. Orðrétt
segir bókin: „Ekki verður nógsamlega
varað við námskeiðum litt reyndra
„sérfræðinga” sem spretta upp hér og
þar.” Bókin getur þess þó ekki hvemig
á að þekkja sauöina frá höfmnum.
Svæðin á fótunum kallast viöbragðs-
svæði. Skilgreining þeirra er reyndar
einkar athyglisverð, en hún er svona:
,,Þá er orðið viðbragð (reflex) ekki
tengt taugakerf inu heldur hefur tvenns
konar merkingu: 1. Sem endurspeglun
heildarmyndar (höfuö, háls, bolur) á
annan minni flöt (fæturna) í almenn-
um skilningi, líkt og speglarnir í
sumum gerðum myndavéla. 2. Til sér-
stakrar auðkenningar vissra hluta
fótarins sem hafa, reynslu samkvæmt,
bein orkutengsl til líffæra líkamans.”
En fávís spyr: Hver em þessi beinu
orkutengsl sem em óháð taugakerf-
inu?
Meöferðin skal
vera sársaukafull
Það má á einhvern hátt réttlæta hjá-
fræði sem ekki skaöa fólk ef þau eru
ekki tekin of alvarlega, ef þau em bara
eitthvað sem fólk hefur gaman af. En
ég get ekki ímyndað mér að neinuin
þyki gaman í svæðameöferð því að
meðferðin á að vera sársaukafuli. Ef
hún er það ekki má búast við því að
„árangurinn” verði minni en ella. Eg
veit um eldri konu sem átti erfitt
meö gang í marga daga eftir svæða-
meðferö. Slíkt er auðvitaö ekkert grín
og ber að taka alvarlega ef einungis er
um kukl að ræða. Orðalag bókarinnar
er á þessa lund: „Venjulega er með-
i.öndlað allt upp að velþoianlega sárs-
aukamarkinu.” Og á öðrum staö
stendur: „Sá sársauki sem hann
(sjúklingurinn) finnur fyrir verður
léttbærari ef hann andar rólega og
gefur sig á vald meðhöndluninni eins
mikið og hægt er. Reynir að upplifa
sjálfan sig í sínum eigin fótum.” Ekki
hljómar þetta nú beint vísindalega.
Fávísir sjúklingar
Svæðameðferö á ekki einungis að
geta læknað hin ýmsu mein heldur má
einnig nota hana til aö finna (upp)
sjúkdóma. Aum svæði á fæti samsvara
veiku líffæri. Það er þó varað mjög við
slíkum sjúkdómsgreiningum og
svæðanuddurum er bent á að tala
aðeins um svæðisbundið álag á hin ein-
stöku líffæri. Það er náttúrlega svo
óljóst og loðiö að mjög erfitt er að
vefengja það, rétt eins og lýsing
stjörnuspekingsins. Báðir passa sig að
segja ekki of mikið. Bókin Svæðameð-
ferðin gengur meira að segja hreint til
verks í þessum efnum og segir að með
sjúkdómsgreiningu geti svæðanuddari
tapað trúveröugleika sínum. Það er
líka áhugavert að sjá hvemig svæða-
nuddurum er sagt að sniðganga frá-
sögn sjúklingsins. Orðrétt segir í bók-
inni: „Persónuleg umsögn sjúklings-
ins um óþægindi þarf ekki endilega að
vera það sama og kemur fram við sjón
og þreyfigreiningu meðhöndlarans.
Þetta á sér eftirtaldar skýringar:
1. Sjúklingurinn lýsir oft aðeins ein-
stökum sjúkdómseinkennum. 2. Hann
gleymir því sem máli skiptir og ofmet-
ur aukaatriði. 3. Hann segir ekkert um
dulda kvilla (hulið álag) því hann
verður þeirra ekki (ennþá) var. 4. Ef
um miklar þrautir er að ræða í ein-
hverju líffæri yfirgnæfa þær oft sárs-
auka frá ööru líffæri sem ekki er eins
mikill. Hann kemur fyrst fram þegar
hámark þrautanna er liðið hjá. Þess
vegna heldur sjúklingur því hvað eftir
annað fram að hann sé „veikari en
hann var” af því að hann finnur alltaf
næstu ntúnni óþægindi sem yfirgnæfð
vorustigaf stigi.”
Þaö er því ekki öfundsvert að vera í
sporum sjúklingsins ef meðferðin
snýst um verki sem hann finnur ekki
fyrir og kvartanir eru látnar sem vind
umeyruþjóta.
Svæðanuddarar hafa á þennan hátt
fengið afsökun fyrir því að nudda fleiri
svæði en þau sem eru endurspeglun
hins veika líffæris. Það færi enginn til
svæðanuddara ef hann nuddaði aðeins
örlítinn blett fótanna klukkustundum
saman. Til þess að hafa eitthvað annað
að gera og til að flækja fræðin og gera
þau þar með virðulegri, fundu svæða-
nuddarar upp orðið „orsakaviðbragðs-
svæði”. Orðið vísar til svæðis sem hefur
orsakaö eða er tengt uppruna
óþægindanna. En það sama gildir hér
og annars staöar, því þvergi er greint
frá því, hvergi er skýrt frá tengslum
orsakaviðbragðssvæðanna við óþæg-
indin. Þau bara eru til staðar,
segja þeir. En hvemig er þá hægt að
vita hver eru orsakaviðbragðssvæði
hinna ýmsu óþæginda? Ein leiðin er að
finna þau hreinlega upp en hin er að
f ara í bókina góðu og líta þar á lista um
slík svæði. Orsakaviðbragðssvæði
heilablóðfalls eru til dæmis: nýru,
hjarta, kynfæri, þarmar, hálskirtlar,
hnakki og milta.
Hvers vegna fæturnir?
Þegar alla tilvísun í þekktar stað-
reyndir vantar er eðlilegt aö maður
spyrji sjálfan sig hvers vegna líkam-
inn sé sagður endurspeglast í fótunum
en ekki höndunum, tungunni eða jafn-
vel nefinu. Um þetta atriði segir bókin:
„fæturnir mynda víxlverkandi sam-
band við jörðina sjálfa. Það er einnig
hægt að hugsa sér þá sem skaut, sem
eiginlega koma á jafnvægi á rafsegul-
spennusvið mannsins.” Aðrar réttlæt-
ingar eru ámóta nákvæmar, eða veit
nokkur hvað rafsegulspennusvið
mannsins er í þessum skilningi?
Eg efast hins vegar um að hinir 300
svæðanuddarar okkar viti að sam-
kvæmt hinni almennu svæðameðferð
teljast tungan, hálsinn og efri gómur
hafa þessa tíuparta skiptingu líka og
að sama árangri má ná með nuddi á
þeim og með nuddi á fótum. Þetta
virðist vera gleymt, sennilega vegna
þess að öll eru þessi svæði of viðkvæm
fyrir klukkustundar sársaukafullt
nudd. Fyrir nokkrum árum þótti mjög
áhrifarik svæðameðferð vera falin í
því aö ganga meö teygjur á fingrum
og tám uns þær urðu bláar af blóðleysi.
Einnig þótti gott að þrýsta á bert
holdið með vírbursta. Slíkar lækningar
þykja líklega of grófar fyrir þessa
virðulegu „fræðigrein”núátímum.
En hún virkar!
Eins og í öllum hjáf ræðum þá er s var
í þessum dúr algengasta athugasemd-
in viö gagnrýni. Fólk gleymir því hins
vegar aö skottulæknar, hverju nafni
sem þeir nefnast, hafa alltaf talið sig
ná árangri. „Sólmyrkvar eiga sér stað
og villimenn hræðast. Töfralæknirinn
veifar höndunum — sólin læknast —
þeir gerðu það.” Þannig lýsti Charles
Fort töframætti skottulækna.
Sannleikurinn er sá aö fólk leitar sér
yfirleitt lækninga þegar því líður hvað
verst. Það er einnig staðreynd að flest-
ir sjúkdómar og kveisur ganga yfir og
batna með tímanum, óháð allri
meðferð. „Árangur er því oftast gull-
tryggður” ef þú bíður nógu lengi.
Hinar 10—12 vikur svæðameöferðar
ættu vissulega að duga fyrir flesta
verki og sjúkdóma.
En þarna spilar iika annar þáttur
inn í, en það er trúgirni og sefjun. Ekki
þarf að f jölyrða um það að trúin flytur
fjöll. Þess ber aö geta að mikið af
verkjunum sem fólk kvartar undan á
sér sálrænar orsakir frekar en aðrar.
Það er til dæmis þekkt staðreynd að
læknir getur linað þjáningar og læknað
þannig um 40—50% sjúklinga sinna
með því einu að gefa þeim sykurtöflu
sem þeir trúa að sé kvalastillandi lyf.
Fólk mun því halda áfram aö læknast í
svæðameðferð, en það er ekki nuddiö
sem er læknirinn heldur tíminn og
sálartetrið. Eitt er þó fullvíst, og það
er að ekki fæst ég til að kasta
þúsundum króna í sársaukafulla meö-
ferð sem byggð er á algjörum sandi.
Reynlr Harðarson