Dagblaðið Vísir - DV - 31.01.1992, Blaðsíða 2
2
FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 1992.
Fréttir
Einar Þ. Mathiesen um kostnað hjá stomaþega:
Greiðir íbúðarverð á ævi-
skeiðinu fyrir stomavörur
„Við höfum mótmælt því við
Tryggingaráð að stomaþegar skuli
þurfa að taka þátt í kostnaði við
hjálpartæki. Þessar vörur hafa verið
greiddar 100 prósent af Trygginga-
stofnun. EUi- og örorkulífeyrisþegar
fá þessar vörur gegn skírteinum
áfram en þeir gleyma einu stóru atr-
iði sem eru bömin og stomaþegar
nota geysilega dýr hjálpartæki,“ seg-
ir Einar Th. Mathiesen, formaður
Stomasamtakanna.
Hann hefur reiknað út að fyrir
stomaþega, sem ýmist eru með Ureo-,
Ileo- eða Colostomiu, geti reglugerðin
haft í fór með sér útgjöld á bilinu 10
til 12 þúsund krónur og allt að 15
þúsund krónur á mánuði eða skatt
upp á 120 til 180 þúsund krónur á ári.
„Tökum dæmi af 22ja ára mann-
eskju sem fer í stomaaðgerð og lifir
það að ná ellilífeyrisaldri. Hún mun
greiða á núvirði allt að 8 milljónir
króna í þetta gjald. Þetta teljum við
mjög óeðlilega fjáröflun meðal ann-
ars þar sem virðisaukaskattur er
innifalinn í verði stomavara.
Ég held að Tryggingastofnun hafi
ekki gert sér grein fyrir því hversu
háar fjárhæðir er hér um að ræða.
Það er engin heil hugsun á bak við
þetta.
Við fórum þess eindregið á leit við
Tryggingaráð að þaö hætti við þessa
skatttöku en skatttöku köllum við
þetta vegna þess að við eigum enga
undankomuleið.
Við höfum kannski tahð að það
væri ekki frágangssök þó við bærum
einhvem kostnað af þessum vörrnn
til að minna fólk á að fara vel með
þær,“ segir Einar.
Um 130 félagar eru í Stomasamtök-
uniun. Einar telur að það sé einungis
um helmingur állra stomaþega á
landinu. Stór hluti þessa fólks er elh-
og örorkulífeyrisþegar.
J.Mar
%
100
80
60
40
20
0
Kostnaður stomaþega vegna
hjálpartækja eftir 1. febrúar
Á6ur 0%
■ Hluti sjúklings
□ Hluti Tryggingast.
Stomaþegi fékk
hjálpartæki sér að
kostnaðarlausu en
þarf nú að greiða
30%
Kostnaður sykursjúkra vegna
sykúrsýkivara eftir 1. febrúar
■ Hluti sjúklings
□ Hluti Tryggingast.
Sykursjúklingur
greiðir nú 50% af
verði sykursýkivara
en greiddi aðeins
10% áður.
J^aL
Hækka greiðslur sykursjúkra og stomaþega:
Ætla að spara
100 milljónir í
hjálpartækjum
„Okkur var gert að spara 100 mihj-
ónir en við getum ekki sagt fyrir með
neinni vissu hvað þessar breytingar
koma til með að spara mikið. Viö
treystum okkur ekki til að ganga
lengra en þetta en auk þessa setur
stofnunin ýmsar aðhaldsreglur sem
við teljum að leiði til spamaðar. Það
má taka sem dæmi aðhaldsreglur í
sambandi við gervihmi og spelkur
sem þýða að þessi hjálpartæki verða
ekki afgreidd fyrr en samþykki stofn-
unarinnar hggur fyrir,“ segir Björk
Pálsdóttir, iðjuþjálfi og forstöðumað-
ur hjálpartækjamiðstöðvar Trygg-
ingastofmmar.
Frá og með mánaðamótum verða
sykursýkisjúkhngar aðrir en elh- og
örorkulífeyrisþegar að greiða 50 pró-
sent af öllum kostnaði við sykursýki-
vömr á móti Tryggingastofnun. Áð-
ur greiddu þessir sjúkhngar 10 pró-
sent af kostnaði. Stomaþegar verða
að bera 30 prósent af kostnaði við
stomavörur en áður vora þessar vör-
ur ókeypis. Elh- og örorkulífeyris-
þegar munu eftir sem áður fá þessar
vörar afgreiddar sér að kostnaðar-
lausu út á sjúkraskírteini.
-J.Mar
Runólf ur SH laus úr prísundinni
Kafari skar troh úr skrúfu togar- með togaran inn í Faxaflóa í nótt.
ans Runólfs SH 135 í Stakksfirði, á í morgun var Súlan EA 300 einnig
milh Njarðvíkur og Keflavíkur, í í vandræðum en þar kom upp vélar-
nótt. Trollið festist þegar togarinn bhun. Báturinn var staddur á Lóns-
var djúpt suðvestur af Reykjanesi á bugt. Þegar DV fór í prentun í morg-
miðvikudag. Varðskip kom síðan unvarvaröskipáleiðinni. -ÓTT
Hörður Geirlaugsson, formaður Félags sykursjúklinga:
Þessar hækkanir
koma í bakið á okkur
„Þetta er reiðarslag og þær verstu
fréttir sem ég hef fengið inn á borð
th mín síðan ég gerðist formaður
samtakanna. Þessi nýja reglugerð frá
Tryggingastofnun kom algerlega í
bakið á okkur. Ég hafði þær upplýs-
ingar frá mönnum innan hehbrigðis-
stéttarinnar að það yrði enginn
skattur lagður á okkur. Á grundvehi
þessara upplýsinga var því haldið
fram á afmæhsfagnaði sykursjúkra
í nóvember að það yrði ekki hróflað
viö fólki með sykursýki eða stomiu,"
segir Hörður Geirlaugsson, formað-
ur Félags sykursjúkra.
„Viö erum með lægstu tíðni fylgi-
kvhla með sykursýki á Norðurlönd-
unum sem er mjög gleðhegt fyrir
okkur. Það færir okkur heim sann-
inn um það að við búum við mjög
góða hehbrigðisþjónustu á íslandi.
En svona hrekkjabrögð sem nú eru
farin í gang gætu eyöhagt þennan
árangur. Þetta gæti meðal annars
þýtt að fólk mæhr sig sjaldnar, spar-
ar sprautur og nálar. Sem leiðir th
aukinna sýkinga, sem kaha á auknar
sjúkrahúslegur. Það kostar ríkið
margfalt meira en að halda áfram að
greiða 90 prósent af sykursýkivör-
um.
Eitt stærsta baráttumál Félags syk-
ursjúkra var að ná því fram að
Tryggingastofnun greiddi 90 prósent
af öhum sykursýkivörum, nú er sú
barátta unnin fyrir gýg. Megin verk-
efni samtakanna verður að bæta
fræðslu um sykursýki og vonumst
við th að geta átt áfram gott og já-
kvætt samstarf viö hehbrigðisyfir-
völd. Á tímum þjóðarsáttar og lágrar
verðbólgu er gjörsamlega út í hött
að koma með shkar skattaálögur á
sjúklinga. Verði þessi aukaskattur á
sjúkhnga ekki þurrkaður út neyö-
umst við th þess aö ganga fram af
hörku í málinu," segir Hörður.
Hann segir að það megi taka ein-
falt dæmi um kostnað einstakhngs
sem sykursýki. Hann er með blóö-
sykursmæh sem útheimtir strimla
sem settir eru á blóðdropar. 50 shkir
strimlar í búnti kosti nú rúmar 7000
krónur, þar af hefur sjúkhngurinn
þurft aö greiða 700 krónur, eftir að
reglugerðarbreytingingin hefur tek-
ið ghdi mun sá hinn sami greiöa 3500.
Búntið endist í 25 daga. Þetta er ein-
ungis einn hðurinn en hann gerir
samt sem áður um 50 þúsund krónur
á ári í stað 5000 króna. Svo eru aðrir
liöir eins og nálar og sprautur og
ýmislegt fleira. Þetta þýðir því á mihi
85 og 90 þúsund krónur í álögur sem
voru áður á mhli 12 og 14 þúsund
krónur.
„Þetta er kannski meðaltals kostn-
aður en margir koma th með að
greiða mun hærra en þetta eða
kannski aht upp í 144 þúsund krónur
í stað um 36.500 króna áður,“ segir
Hörður.
Áætlað að um 1 prósent þjóðarinn-
ar þjáist af sykursýki eða um 2500
manns, þar af eru um 1000 insúhn-
háðir.
-J.Mar
Könnum, gler-
brotum og sjó
rigndi yf ir okkur
Ómar Gaxöarsaon, DV, Vestmannaeyjurru
Mesta mhdi varð að ekki urðu
slys á farþegum jregar brotsjór
braut glugga í farþegasal Vest-
mannaeyjaferjunnar Herjólfs í
gærdag. Brotsjórinn var það öfiug-
ur að hann gjöreyöilagði kaffiteriu
skipsins.
Að sögn Jóns Eyjólfssonar skip-
stjóra gerðist þetta um klukkan
14.00 og var skipið þá statt 15 ndlur
austan við Hafnaraes við Þorláks-
höfn og 4,2 sjómhur frá landi á leið
tíl Eyja. Veöur var slæmt, sv 7-8
vindstig og ahmikhl sjór.
Skyndilega reis upp brotsjór við
stjórnborðshhð skipsins og braut
hann gluggann, fór inn á skipið og
braut bekk á efsta þiifari á aftur-
skipinu. Ekki sagði Jón að Herjólf-
ur hefði lagst mikið á hliðina við
brotiö en þegar var slegið af og
skemmdir kannaðar. Eftir aö
spjald hafði verið sett í gluggann
var haldið áfram áleiðis til Eyja.
Aðkoma í borðsainum var Ijót.
Glugginn sem brotnaöi er beint á
móti kaffiteríunni og braut sjórinn
vegg hennar og eyðhagðist aht sem
inni í henni var.
Bjarney Valgeirsdóttir þema
sagði að það hefði orðið henni og
öðrum sem í salnum voru th happs
„Eg sat beint á móti hurð kaffil
íunnar. Brotnaði hún og rigndi;
okkur sjó, könnum og glerbroti
en.alhr sluppu við meiösli. Við
um tvær þernur um borð og ver
lega sitjum við inni í teríunni,
við værum sennhega ekki th
ar þetta geröist," sagði Bjarney.
Strax eför komu skipsins vár
hafist handa viö viðgerð og fór
skipið á venjulegum tima í morgun
tfl Þorlákshafnar.