Alþýðublaðið - 06.05.1967, Blaðsíða 7

ÞURFA 600 ATKVÆÐIIII
AD HALDA UPPBÓIARSÆÍI
MarkmiBiö er að rtá þessum atkvæðafjölda
í Blaðinu Neista sem er málgagn Alþýðuflokksins
í Norðurlandskjördæmi vestra, út komnu fyrir
skemmstu, er viðtal við Jón Þorsteinsson alþingis-
mann, efsta manninn á lista flokksins í kjördæminu,
þar sem hann gerir hressilega grein fyrir kosningavið
horfunum og segir að Alþýðuflokkurinn þurfi 600 at
kvæði til að halda uppbótarþingsætinu.
í eftirfarandi viðtali gerir Jón
Þorsteinsson, alþingismaður,
grein fyrir skoðunum sínum og
Alþýðuflokksins á þeim málefn-
um, sem nú eru efst á baugi.
Verffa straumhvörf í íslenzkum
stjórnmálum í kostningunum í
vor.
Að mínu áliti geta straum-
hvörf ekki átt sér stað að þessu
sinni nema stór hópur þeirra
manna, sem staðið hafa að
bandalagi við kommúnista sjái
að sér og taki upp baráttu fyrir
hugsjónum sínum á heilbrigðari
vettvangi. Ýmsir trúðu því í
fyrstu, að með endurskipulagn-
ingu Aiþýðubandalagsins vœri
dregið úr áhrifamætti kommú-
nista eða jafnvel stofnaður nýr
stjómmálaflokkur. Nú liafa þeir
atburðir átt sér stað, er leiða
menn í allan sannleika í þessum
efnum. Klofningur Alþýðu-,
bandalagsins er forsenda fyrir
straumhvörfum í kosningunum í
vor, en hversu djúpstæður þessi
klofningur verður næstu vikurn-
ar er torvelt að segja fyrir um á
þessu stigi málsins.
Halda stjórnarflokkarnir áfram
samstarfi, ef þeir halda velli í
kosningunum?
Ég tel það líklegt, en um þetta
hei'ir ekki verið samið fyrirfram
milli stjórnarflokkanna eins og
við síðustu alþingiskosningar.
Annars veit maður aldrei fyrir-
fram hvernig stjórnmálaflokkar
túlka kosningaúrslit. Alþýðu-
flokkurinn 'hlýtur að leggja á-
herzlu á að aulca og nýta þær
framfarir, sem viðreisnarstjórn-
in hefir lagt grundvöll að, þ.e.
félagslegar kjarabætur, tækni-
þróun, atvinnuupplýsingar, frjáls
an innflutning, áætlanagerð, líf
eyrissjóð fyrir alla landsmenn
og gott samstarf ríkisstjórnar
og verkaiýðshreyfinga.
Er þaff hollt fyrir Alþýffuflokk-
inn aff vinna til langfarma meff
íhaldinu?
Alþýðuflokkurinn er því miður
fámennur flokkur, sem getur
ekki komið baráttumálum sínum
áleiðis nema í samstarfi við aðra
flokka. Aðalatriðið er ekki með
hverjum við vinnum, heldur
hverju við fáum áorkað. Meðan
Sjálfstæðisflokkurinn er jafn
fús til að koma jafn langt til
móts við okkar sjónarmið sem
á undanförnum tveim kjör-
tímabilum sé ég ekkert því til
fyristöðu að hafa stjórnarsam-
starf við hann. Þess ber og að
gæta, að innan Sjálfstæðisflokks
ins eru margir launþegar og
margt frjálslynt fólk, sem ætti
fremur heima í röðum Alþýðu-
flokksins.
Hvaff um viffhorfin í landbúnaff-
armálum?
Það er tvennt sem við Alþýðu-
flokksmenn leggjum mest upp
úr í sambandi við landbúnaðinn.
Annars vegar að rétta hlut smá-
bænda, sem er tekjulægsta stétt
þjóðfélagsins. Á hinn bóginn að
skipuleggjá framleiðsluna betur
og koma þannig í veg fyrir
mikla umframframleiðslu af búr
vörutegundum, er selja verður
úr landi fyrir mjög lágt verð.
Úrbætur í þessum efnum eru
nauðsynlegar, bæði vegna hags-
muna bændastéttarinnar og
vegna hagsmuna þjóðarinnar í
heild. Á alþingi því, sem nú er
að ljúka, voru samþykkt tvenn
lög, sem hafa mikla þýðingu fyr
ir landbúnaðinn og ég vil segja
að marki tímamót, en það eru
lög um Framleiðnisjóð landbún
aðarins og lögin um Jarðakaupa
sjóð. Ég er þessum málum nokk-
uð kunnugur, þar sem ég átti
sæti í nefnd er undirbjó þessa
löggjöf, og síðan var é@ skip-
aður í stjórn Framleiðnisjóðs-
ins. Sá sjóður hefur víðtæku
hlutverki að gegna, en hlutverk
Jarðkaupasjóðsins er hins veg-
ar meira afmarkað. Með stofn-
un þessara tveggja sjóða er lagð-
ur nýr og heilbrigður grund-
völlur að framtíðarþróun ís-
lenzks landbúnaðar.
Viltu hafa varnarliff áfram í
landinu?
Ég vil halda áfram varnarsam
starfi við Atlantshafsbandalag-
ið, en því fylgir ekki skylda til
að þola varnarlið í landinu nema
við sjálfir óskum þess. Varnar-
lið hefir nú setið hér í samfleytt
16 ár, en meginhluta þess tíma-
bils hefir verið ótryggt ástand í
heiminum og kalda stríðið í al-
gleymingi. Vissulega er nú að
rofa til. Þessi varanlega seta
varnarliðsins hefir þær hættur
í för með sér, að við förum að
líta á dvöl liðsins sem sjálfsagð-
an og eðlilegan hlut, sem ekki
sé ástæða til að breyta. Ég tel
að við ættum í samráði við
Atlantshafsbandalagið að gera
áætlun um breytilegan varnar-
styrk á íslandi. Mætti þá ýmist
efla varnirnar eða draga úr
þeim eftir því hvernig við ís-
lendingar metum friðarhorfur
og öryggi á hverjum tíma. Með
þessu fyrirkomulagi yrðum við
fljótir að losa okkur við herinn
þegar öruggur friður ríkir og
fljótir að fá hann aftur, ef út-
litið versnar skyndilega. Gæzlu-
menn radarstöðva yrðum við þó
sennilega að hafa ávallt á land-
inu. Ég liygg að á næstu árum
verði varnarmálin ofar á baugi
með þjóðinni en verið hefur að
undanförnu.
Hvaff er aff frétta af Norður-
landsáætluninni?
Skömmu fyrir páska lagði ég
fram á Alþingi fyrirspurn
um Norðurlandsáætlunina. Það
tók ráðherra langan tíma að
undirbúa svarið, en þegar það
var tilbúið að lokum, gafst ekki
NJÓSNARAR einkenna ekki
aðeins okkar nútíma skáldsög-
ur heldur hafa þeir einnig tekið
til við að skrifa æviminningar
sínar. T.d. má nefna, að sov-
ézki njósnarinn George Lons-
dale hefur gefið út minningar
sínar, einnig hafa komið út minn
ingar Penkovskis ofursta, sem
tekinn var af lífi, og bráðlega
kemur út bók, þar sem brezki
Kim Philby.
Jón Þorsteinsson
tími til i annríki hinna síðustu
daga þingsetunnar að taka mál-
ið á dagskrá. En ráðherra hefir
lofað mér skriflegri greinar-
gerð um málið, og verður hún
birt strax og mér berst ‘hún í
hendur. Ljóst er nú þegar, að
áætlunin verður ekki tilbúin á
næstu mánuðum og sennilega
ekki fyrr en í lok þessa árs.
Efnahagsstofnuninni var á sín-
um tíma falinn undirbúningur
að gerð Norðurlandsáætlunar,
en stofnun þessi er ofhlaðin
verkefnum og getur ekki skilað
-þeim öllum frá sér á réttum
tíma. Drátturinn á áætlunar-
gerðinni er mikið áhyggjuefni.
í þessu máli hefir ríkisstjórnin
ekki sýnt þann viðbragðsflýti,
sem nauðsynlegur var.
Af hverju voruff þiff aff leggja
niffur Vifftækjaverzlun ríkisins?
Þetta fyrirtæki var ekki orðið
njósnarinn Greville Wynne seg-
ir frá ævintýrum sínum.
Önnur njósnabók er einnig á
leiðinni, en hún er öðru vísi og
reikna má með að hún veki ekki
minni áhuga, sérstaklega þar
sem hana hefur skrifað fyrrver
andi eiginkona njósnara.
Njósnarinn er Kim Philby,
„þriðji maðurinn" í hinu dular
fulla máli brezku njósnaranna
Burgess og Maclean, sem flúðu
árið 1951 til Sovétríkjanna, rétt
áður en komizt hefði upp um
þá, sem njósnara, Það var Phil
by — sem þá var í ábyrgðar
stöðu í brezku utanríkisþjónust
unni og leyniþjónustunni, sem
aðvaraði þá Sjálfur flúði hann
frá Austurlöndum þar sem hann
opinberlega var sagður vinna
sem fréttaritari árið 1963, þegar
átti að koma upp um hann.
Rétt eftir flótta hans fór 3.
eiginkona hans Eleanor, amerísk
að ætterni, til Moskvu, þar sem
hún dvaldi í átján mánuði. Síð
an fór hún til írlands og fékk
þar skilnað frá manni sínum,
sem ætlar að kvænast aftur í
Moskvu, bandarískri konu.
í bók sinni segist frú Philby
annað en nafnið tómt, enda
brostnar forsendur fyrir ríkisaf-
skiptum af viðtækjasölu. Við li£
um í öðrum heimi nú en á
kreppúárunum. Um skilin milii
einkareksturs og ríkisreksturs
verður að leggja meira upp úr
heilbrigðri skynsemi en minna
upp úr kreddum og kennisetn-
ingum. Til dæmis tel ég tví-
mælalaust rættmætt, að sam-
eina olíufélögin í eitt þjóð-
fyrirtæki, annað hvort á grund-
velli rikisreksturs eða sam-
vinnureksturs. Hið þrefalda
dreifingarkerfi þjónar engum
tilgangi og eykur aðeins kostn-
aðinn við dreifingu vörunnar.
Hverju spáir þú uni kosninga-
úrslitin?
Á landsmælikvarða eru úr-
slitin óviss einkum að því er
varðar uppbótarþingsætin. Hér
í Norðurlandskjördæmi vestra
geri ég ekki ráð fyrir miklum
breytingum. Sveitarstjórnarkosn
ingarnar í fyrra leiddu í ljós,
að Framsóknarflokkurinn er
mjög sterkur í kjördæminu og
er öruggur með að halda þrem
þingsætum. Hins vegar hefi ég
enga trú á því, að Sjálfstæðjs-
flokkurinn tapi öðru þingsæti tii
Alþýðubandalagsins eins og
,,Mjölnir“ er að gera sér vonir
um. Atkvæðamunurinn var of
mikill til þess að slíkt geti átt
sér stað. Að vísu tapaði Sjálfs-
stæðisfiokkurinn nokkru fylgi
við sjávarsíðuna í sveitarstjórn-
arkosningunum hér í kjördæm-
inu, en framboð flokksins nú
bendir til þess að hann ætli að
vinna það fylgistap upp með
auknu atkvæðamagni í sveitun-
um. Þessi fyrirætlan kann að
þera einhvern árangur. Ég hef
heldur ekki trú á því, að Al-
þýðubandalagið bæti við sig at-
Frh. 10. síðu.
Frú Pliilby.
hvorki ætla að fordæma eða
mæla manni sínum bót, en reyna
að skýra út, hvers vegna hann
gerðist svikari. Og það, sem ger
ir bókina svo athyglisverða, er
að meðan hún dvaldist í Moskvu
gat hún kynnzt því, hvernig þeir
njósnarar frá Vest.urlöndum, sem
hafa flúið til Sovétríkjanna lifa.
Opinberlega er sagt, að Philby
sé fréttastjóri við rússnesku
fréttastofuna Novosty — en sam
kvæmt því, sem fyrrverandi
kona hans segir, vinnur liann
enn fyrir rússnesku leyniþjónust
una.
1967
Njósnarafrú skrifar
ALÞÝÐUBLAÐIÐ J