Dagur - 19.11.1994, Qupperneq 3

FRETTIR
Laugardagur 19. nóvember 1994 - DAGUR - 3
Norski domstóllinn tók ekki afstöðu til þjóðréttarlegrar stöðu Norðmanna við Svalbarða:
Skipstjóri og útgerð Hágangs II sýknuð
- Anton Ingvason stýrimaður dæmur í 30 daga óskilsbundið fangelsi
Dómur féll á fimmtudag í und-
irrrétti í Tromsö í Noregi yfir
Dalvíkingnum Antoni Ingva-
syni, stýrimanni á Hágangi II
frá Vopnafirði/Þórshöfn, sem
ákærður var fyrir að hafa skotið
úr haglabyssu að starfsmönnum
norsku strandgæslunnar á Sval-
barðasvæðinu í ágústmánuði sl.
þegar þeir gerðu misheppnaða
tilraun til að skera á togvíra tog-
arans. Lögreglan hafði krafist
þess Anton Ingvason yrði dæm-
ur í 60 daga óskilorðsbundið
fangelsi en dómurinn hljóðaði
upp á 30 daga óskilorðsbundið
fangelsi og frá því dragast 5
dagar sem Anton sat í gæslu-
varðhaldi í Tromsö. Allur máls-
kostnaður var felldur niður.
Einnig kraföist norska lögregl-
an þess að Eiríkur Sigurðsson
skipstjóri Hágangs II og útgerð
skipsins, yrði látinn greiða um 2
milljónir íslenskra króna í sekt en
dómurinn sýknaöi bæói skipstjóra
og útgerð. Lögmaður Hágangs II
hélt því frarn í réttinum að Nor-
menn hefðu ckki þjóðréttarlegan
rétt eða stöðu til að framfylgja
Anton Ingvason, stýrimaður, um Hágangsdóminn í Noregi:
Fer ekki sjalfviljugur
í fangelsi í Noregi
Síðastliðinn fimmtudag dæmdi
undirréttur í Noregi Anton Ing-
vason á Dalvík, stýrimann á Há-
gangi II, í eins mánaðar óskil-
orðsbundið varðhald vegna
meintrar ólöglegrar notkunar
hans á skotvopni á Svalbarða-
svæðinu á liðnu sumri. Anton
sagði í samtali við Dag að hann
gerði fastlega ráð fyrir að hann
myndi áfrýja dómnum til
Hæstaréttar í Noregi.
„Mér finnst allt þetta mál hið
undarlegasta. Norómennirnir eru
með buxurnar niðrum sig í þessu.
Málareksturinn í Noregi var þess
eðlis að það var alveg greinilegt
að þeir ætluðu sér að hengja ein-
hvern. Það var öllum atriðum
sleppt sem voru mér til hagsbóta.“
- Attu von á því að fara í fang-
elsi í Noregi?
„Nei, ég á ekkert frekar von á
því. Það eru miklar líkur á að mál-
ið fari fyrir æðra dómsstig og ég
trúi því aó ég fari ekki í fangelsi.
Eg tel aö ég hafi ekki verið að
gera neitt rangt. Eg fer ekki sjálf-
viljugur í fangelsi í Noregi, þaó
verður þá að framselja mig. Og ef
íslensk stjómvöld framselja mig
til Noregs lít ég svo á að þau væru
um leið aó viðurkenna yíiiTáð
Norðmanna á hafsvæðinu þarna
noróur frá.“
- Hvað gerist næst í málinu?
„Við ætlum aó skoða málið í
rólegheitum og ég reikna fastlega
með að við áfrýjum til Hæstarétt-
ar. Það eru fjórtán dagar til
stefnu.“
- Veistu hvað tekur langan
tíma aó fá niðurstöðu í Hæstarétti?
„Mér skildist úti í Noregi að
það gæti tekið um fjóra mánuði.“
- Kom þessi dómur þér á
óvart?
„Bæði og. Það var vitað mál að
aðgerðir Norðmanna myndu verða
dæmdar ólöglegar, en það virðist
vera sem dómurinn yfir mér bygg-
ist alfarið á frásögn mannanna í
gúmmíbátnum en ekki einu ein-
asta orði er trúað af því sem
mcnnirnir um borð í Hágangi
sögðu.“
Anton sagðist telja að dómur-
inn sl. fimmtudag væri stórsigur
fyrir málstað Islendinga. I ljós
væri komið að aðgerðir Norð-
manna á Svalbarðasvæðinu stæð-
ust ekki lög. „Ég get ímyndað mér
að Norðmennirnir fari fyrst alvar-
lega á taugum eftir áramótin þegar
Björgúlfsmálið verður tekið fyrir.“
Hágangur II er nú á leið í
Smuguna, en þar eru fyrir fimm
skip; Hágangur I, Helga II, Siglir,
Arnar II og Snorri Sturluson.
Anton sagðj að ætlunin væri að
fiska í Smugunni framundir jól.
óþh
Starfshópur telur eölilegt að veiða um 22%
af þorskstofninum á ári:
„Skynsamlegt að stefna að 1,5
milljóna tonna veiðistofni"
- segir Þorsteinn Pálsson, sjávarútvegsráðherra
Útvegsmannafélag Norðurlands
hélt fund á Hótel KEA sl.
fimmtudagskvöld þar sem rædd
var staða sjávarútvegsins í land-
inu og cinnig staða íslands
gagnvart Evrópusambandinu.
Frummælendur voru Þorsteinn
Pálsson, sjávarútvegsráðherra
og Tómas Ingi Olrich, alþingis-
maður. Sjávarútvegsráðherra
sagði að íslenskur sjávarútvegur
væri nú í mikilli aðlögun og
tímabundum erfiðleikum og
leita þyrfti nýrra leiða. íslend-
ingar ættu í nánustu framtíð
mestra hagsmuna að gæta á
tveimur svæðum; varðandi út-
hafskarfaveiðar á Reykjanes-
hrygg sem lúta stjórn Norður-
Atlantshafsfiskveiðinefndarinn-
ar og varðandi norsk- íslenska
síldarstofninn sem nauðsynlegt
væri að semja um við Norðmenn
áður en þeir hugsanlega sam-
þykktu aðild að ESB en þar með
flyttist ákvarðanatakan frá Osló
til Brussel.
„Við þurfum þegar til lengri
tíma er litið að gera athuganir á
því meö hvaða hætti vió mundum
til lengri tírna nýta fiskimiðin bcst
þannig að þau skili mestum arði í
þjóðarbúið. Sameina þarf hag-
fræðileg sannindi og líflræðilega
þekkingu og hraða uppbyggingu
þorskstofnsins, og skynsamlegt er
að stefna að 1,5 milljóna tonna
veiðistofni sem gæti skilaó okkur
árlcgri veiði upp á 350 þúsund
lcstir.
Starfshópur hefur komist að
þcirri niðurstöðu að skynsamlegt
cr aö veiða 22% af þorskstofnin-
um til að tryggja áiramhaldandi
viðhald og viðgang stofnsins. Þaö
er mikilvægt að ná samstööu urn
ný vinnubrögð, og að útvegsmenn
og sjómenn konti til samstarfs vió
stjórnvöld til þess aö móta sam-
eiginlega afstöðu. Þaö þarf að
ntarka stefnu til lengri tínta svo
við þurfum ekki að eyða á hverju
ári mörgum mánuðum í aó rífast
urn það hvort rétt sé að taka ntark
á áliti vísindamanna eða ekki. Það
skilar engunt árangri að eyða
púðri í það hvort það sé þekkingin
sem við eigum aó byggja á eða
brjóstvitið eitt eigi að ráða,“ sagöi
Þorsteinn Pálsson, sjávarútvegs-
ráðherra. GG
Sverrir Leósson, formaður Útvegsmannafélags Norðurlands, Þorsteinn Páls-
son, sjávarútvcgsráðherra, og Tómas Ingi Olrich, þingmaður, hlýða á fyrir-
spurnir á fundi um sjávarútvegsmál á Hótei KEA sl. Fimmtudagskvöld.
Mynd: GG
norskum lögum á Svalbarðasvæð-
inu. Dómurinn tók ekki afstöðu til
þjóðréttarlegrar stöðu Norðmanna
í málinu en taldi hins vegar að á
svæðinu giltu norsk lög og þau
hefðu verið brotin. Það vekur at-
hygli að dómurinn telur norsku
strandgæsluna ekki hafa haft laga-
lega heimild til að klippa á togvíra
Hágangs II en hins vegar haft
heimild til eftirlits með veiðunum
og til aó fara um borð í togarann í
þeim tilgangi.
Anton hélt því fram fyrir rétti
að hann hefði skotió púðurskotum
út í loftið til að hræða Norðmenn-
ina sem hann taldi raunar vera
Greenpeacemenn.
Sarni lögmaður verður verjandi
togarans Björgúlfs EA frá Dalvík
sem tekinn var á Svalbaróasvæó-
inu í sumar ásamt Ottar Birting frá
Fáskrúðsfirði og færður til hafnar
í Trontsö. Þau réttarhöld hefjast
ekki fyrr en eftir áramót.
„Þetta er eitt allherjar klúður hjá
Norðmönnum frá upphafi til cnda
og það er bara verið að klóra í
bakkann meö þessum dómi yfir
Antoni stýrimanni. Dómurinn segir
klippingar á togvírum ólögmætar
aðgerðir og þeir fóru ekki um borð
á þeim forsendum að um ólögmæt-
ar veiðar væri að ræða. Þetta er
mikill sigur fyrir íslenska útgerð.
Niðurstöóur dómsins hljóta að
auka líkumar á því að við förum í
skaðabótamál en það er annað
dómstig eftir. Við þurfum að
fylgjast með því hvort þeir áfrýja
en festurinn er 14 dagar. Hér er um
mikinn áfangasigur að ræöa og að
sama skapi mikið áfall fyrir norsk
stjómvöld en í millistíóinni hafa
þcir sett nýja reglugerð um veiðar
við Svalbarða, svokallaða Antons-
reglugerð. Þaö kemur í ljós þegar
mál Björgúlfs frá Dalvík verður
tekið fyrir 3. janúar nk. hvort sú
reglugerð heldur. Útgerðin hefur
algjörlega stutt við bakið á Antoni
og mun gera það áfram,“ segir
Friðrik Guðmundsson á Vopna-
firði, útgerðarmaður Hágangs II.
Hágangur II hélt í gær frá
Vopnafirói á veiðar í Smuguna og
er áætlað að vera þar í mánuð og
veður aflinn saltaóur um borð.
Hágangur I er þar fyrir á veiðum.
GG
^ Leikfélag Akureyrar:
Ovænt heimsókn
í undirbúningi
- Arnar Jónsson heldur upp á 40 ára
leikafmæli
Æfingar eru hafnar af fullum
krafti á jólaverkefni Leikfélags
Akureyrar, sakamálaleikritinu
Óvænt heimsókn, eftir J.B. Pri-
estley. Verður verkið frumsýnt á
þriðja í jólum. Aðalhlutverkið er
í höndum hins góðkunna leikara
sitt hjá LA
Arnars Jónssonar og svo
skemmtilega vill til að fyrir 40
árum lék Arnar í leikritinu Hans
og Gréta sem frumsýnt var hjá
LA ájólunum 1954.
Að sögn Viðars Eggertssonar,
leikhússtjóra, fjallar Óvænt heirn-
sókn um rannsóknarlögreglu-
mann, leikinn af Arnari, sem er að
grafast fyrir um lát ungrar stúlku
sem var í þjónustu efnaðrar fjöl-
skyldu. Smátt og smátt flettir hann
ofan af lífslyginni hjá fjölskyld-
unni og í ljós kemur að allir gætu
verið sekir. „A yfirborðinu er
þetta spennandi sakamálaleikur,
en er einnig mjög skýr og sterk
siðferðisumræða, hvemig berum
við ábyrgð á sambræðrum okkar."
Þess má geta að þar sem leik-
ritið hefur verið sýnt hefur þaó
hlotið afar góða dónia og sópað að
sér verðlaun í enskumælandi
borgum beggja vegna Atlantshafs-
ins, New York og London. HA
Blönduós:
Brimvarnargarð-
urinn tilbúinn
- þegar sýnilegur árangur
í vikunni var síðasti steinninn
lagður í nýja brimvarnargarðinn
á Blönduósi. Verkið stóðst áætl-
un, bæði hvað varðar tíma og
kostnað. í garðinn fóru um 100
þús. rúmmetrar af grjóti og
verður kostnaður um 117 millj-
ónir kr. Verktaki var Viggó
Brynjólfsson á Skagaströnd.
„Það á eftir að lagfæra ytra um-
hverfi, lýsingu og þess háttar og
það verið að vinna í því núna. Vió
erum afar sælir með þcnnan
áfanga og erum farnir að horfa
upp á aö þessi framkvæmd er
strax farin að skila árangri. Bæði
er viðlegan betri og einnig eru
bátamir farnir að koma hingað í
stað þess að fara eitthvað annað
og af því leiðir að það er aukning í
lönduóum sjávarafla, sem aftur
leiðir til minni kostnaðar fyrir
rækjuverksmiðjuna,“ sagði Skúli
Þóróarson, bæjarstjóri á Blöndu-
ósi. Hann bjóst við að þessum
merka áfanga í hafnarmálum á
Blönduósi yrði fagnað nteð form-
legum hætti innan tíðar. HA