Dagblaðið Vísir - DV - 24.09.1994, Blaðsíða 20
20
LAUGARDAGUR 24. SEPTEMBER 1994
Kvikmyndir
Fjöldamoröingjarnir Mallory og Mickey.
Oliver Stone er afkastamikill og
umdeildur leikstjóri. Hann hefur oft
sótt efni sitt til raunverulegra at-
buröa eöa þekktra persóna eins og í
myndum hans um JFK, sem fjallaði
um morðið á Kennedy, fyrrverandi
forseta Bandaríkjanna, og svo Doors,
sem fjallaði um líf og dauða söngvar-
ans í samnefndri hljómsveit. Hann
er einnig dágóður handritahöfundur
en hann skrifaði m.a. handritið að
Midnight Express. En liklega er hann
þekktastur fyrir þrennuna um Víet-
nam-stríðið en það eru myndirnar
Piatoon, Bom on the Fourth of July
og svo Heaven and Earth sem var
hans síðasta mynd. Hún gekk hins
vegar illa og svo virðist sem flestir
hafi verið búnir að fá nóg af nafla-
skoðun Stones á Víetnam-stríðinu.
Tímamót
Stone var því á ákveðnum tímamót-
um. Hann hafði áhuga á að halda
áfram á sömu braut og áður og festa
á filmu líf sögufrægra persóna og
vann því að gerð handrits um bæði
Evitu og svo Noriega, fyrrverandi
harðstjóra í Panama. En það dróst á
langinn að ganga frá gerð myndanna.
Þegar Oliver Stone barst síðan í hend-
ur handrit sem bar heitiö Natural
Bom Killers ákvað hann aö breyta
algerlega um stíl og leita á ný mið.
Nýlega var Natural Born Killers
frumsýnd í Bandaríkjunum og hefur
myndin hlotið fádæma góða aðsókn,
samtímis því sem fólk hefur hrósaö
henni í hástert eða rakkað hana nið-
ur. Myndin er afskaplega ofbeldis-
kennd, svo ofbeldiskennd að Stone
þurfti að klippa a.m.k. fimm atriði
úr henni svo hún yrði leyfð til sýn-
ingar.
Fjöldamorðingjar
Myndin skiptist eiginlega í tvo
þætti. í fyrri hlutanum kynnumst við
þeim Mickey (Woody Harrelson) og
Mallory (Juliette Lewis), vandræð-
aunglingum með erfiöa fortíö. Faðir
Mallory hafði misnotað hana í æsku
og hún átt erfitt líf þangað til Mickey
birtist í lífi hennar dag einn. Fyrri
hlutinn spannar 3 vikur en á þeim
tíma tókst þeim skötuhjúum að
drepa 54 manneskjur, þar á meðal
foreldra Mallory, meðan þeir ferðuð-
ust um New Mexico eftir hinum
fræða þjóðvegi 666. Það virtist því
sem þau dræpu fólk án nokkurs til-
efnis, bara af því þau langaði til þess.
Þessi tilgangslausu morð vöktu
fljótlega athygh fjölmiðla sem fóru
að birta sögur um þessi ungu morð-
óðu skötuhjú. Þau urðu því allt í einu
landsfræg, ekki síst eftir aö þeim
voru gerð sérstök skil í þekktum
bandarískum sjónvarpsþætti sem
bar nafnið American Maniacs, en
stjórnandi hans var Wayne Gale (Ro-
bert Downey jr.)
Handtaka og flótti
En svo kom að því að þau voru
handtekin. Wayne Gale tókst að fá
viðtal við þau í beinni útsendingu og
fjölmiðlar helltu sér yfir skötuhjúin.
Fjölmiðlar virtust því vera á góðri
leið með að gera þau að hetjum og
fómarlömbum kerfisins í stað kal-
drifjaðra morðingja. Þegar einn
fangavörðurinn (leikinn af Tommy
Lee Jones) ætlaöi að grípa inn í at-
burðarásina til að stöðva þessa vit-
leysu tókst Mickey, meðan á beinni
útsendingu stóð, að stofna til óeirða
Umsjón
Baldur Hjaltason
í fangelsinu. Meðan á látunum stóð,
tókst þeim Mickey og Mallory að
flýja. Síðari hluti myndarinnar fjall-
ar um allt fjölmiðlafárið og flóttann.
Oliver Stone var ekki viss um hvern-
ig best væri að enda myndina, hvort
parið ætti að láta lífið eða lifa þetta
af. Hann kvikmyndaði því báöa
möguleikana og því verða áhorfend-
ur að fara og sjá myndina til að sjá
hvom kostinn hann valdi.
Moröá
saklausu fólki
Natural Born Killers er að mörgu
leyti sérstök mynd. Hún sækir margt
í eldri myndir eins og Badlands og
síðast en ekki síst Gun Crazy og
Bonnie and Clyde sem einnig fjallaði
um unga elskendur sem komust upp
á kant við lögin með morðum á sak-
lausu fólki. En Stone gengur einfald-
lega lengra en nokkur annar hefur
gert. Hann beitir nútímatækni til að
sýna ofbeldið í meiri nærmynd en
áður hefur verið gert ásamt því að
hann dregur upp sterkari og grófari
mynd af því hvernig ofbeldi og kyn-
ferði spilar saman. Sérstaklega er
áhrifamikið atriöi þegar Mallory
dregur bensínafgreiðslumann á tálar
og myrðir hann síðan á eftir með
köldu blóði. Því hefur Natural Bom
Killers vakiö upp hörð viðbrögð hjá
mörgum þjóðfélagshópum.
Hlutverk fjölmiðla
En myndin fjallar líka um áráttu
fjölmiðla og auðvitað áhuga almenn-
ings á efni sem þessu. Þótt það sé
alger tilviljun er óneitanlega dálítiö
neyðarlegt að á sama tíma og þessi
mynd er frumsýnd em bandarískir
fjölmiðlar á öðrum endanum yfir
meintu morði O.J. Simpsons á fyrr-
verandi eiginkonu sinni. Það em
birtar daglegar fréttir um málið og
þegar búið að tilkynna að viku áður
en réttarhöldin hefjast verði fram-
sýnd sjónvarpsmynd um atburðinn.
Og ekki má gleyma þvi að almenn-
ingur virðist elska svona fréttaflutn-
ing. Því hittir Natúral Bom Killers
að mörgu leyti í mark og sýnir
áhrifamátt fjölmiðla og hvernig þeir
geta skapað almenningsálitið með
fréttaflutningi sínum. Við höfum líka
önnur dæmi eins og fréttaflutning-
inn á sínum tíma um Amy Fisher,
um Menendez-bræðuma og svo síð-
ast Tonya Harding sem er líklega
þekktasta persónan sem tók þátt i
ólympíuleikunum í ár í Lilleham-
mer, a.m.k. sú sem flestir muna eft-
ir. Það er þó ekki vegna góðs árang-
urs heldur vegna umfjöllunar fjölm-
iðla um völd, ofbeldi og frama.
Forvitnilegur
bakgrunnur
Það er forvitnilegt að skoða bak-
gmnninn að efni Natural Bom Kill-
ers. Upphaflega handritið var nefni-
lega skrifað af Quentin Tarantino sem
kallar ekki allt ömmu sína hvað varð-
ar ofbeldi eins og mynd hans Reservo-
ir Dogs ber með sér. Natural Born
Killers átti að verða framraun Tar-
antinos sem leikstjóra en þegar hann
hóf gerð Reservoir Dogs keyptu tveir
ungir menn, sem vora við nám í kvik-
myndagerð við UCL, handritið. Þegar
Reservoir Dogs gerði Tarantino fræg-
an ásamt því að nýjasta mynd hans
Pulp Fiction hlaut gullpálmann í Can-
nes í ár vildu allir kaupa handritið
af þeim. Þeir létu á endanum Ohver
Stone það í hendur gegn því skilyrði
að þeir fengju að framleiða myndina
sem þeir og gerðu.
Gotttæknilið
OUver Stone nýtur aðstoðar
margra þeirra sem stóðu áð gerö JFK
með honum á sínum tíma. Kvik-
myndatökumaðurinn Robert Ric-
hardson notar sambland 35 mm
filmu, bæði í lit og svarthvítu, ásamt
Super 8 og myndböndum til að segja
söguna. Þannig getur hann ferðast
fram og til baka í tíma án þess að
það virki óraunverulegt. Leikend-
umir standa sig einnig með prýði.
Það er gaman að geta þess að leikar-
inn sem leikur Mickey er enginn
annar en Woody Harrelson sem leik-
ur barþjóninn í sjónvarpsþáttaröð-
inni Cheers. Hann hlýtur mikið hrós
frá Stone sem bendir einnig á að 1979
var faðir Woodys dæmdur í lífstíðar-
fangelsi fyrir morð. Þessi atburður
hafi án efa gefið Woody dýpri innsýn
í heim hinna dæmdu.
Það verður erfitt fyrir Stone að
ákveða hvert skuli halda þegar hann
byriar á sinni næstu mynd. Hann
stendur á ákveðnum krossgötum og
tíminn verður að leiða í Ijós hvaða
stefnu hann tekur.
Bruce Wilhs virðist eiga erfitt
uppdráttarsemleikariþessadag- .
ana. Síðasta mynd hans, sem bar
nafnið North, gekk hörmulega og
hlaut enga aðsókn. Hún átti að
vera sumarsmellurhm á ár,
mynd fyrir alla flölskylduna. Hún
fjallaði um 11 ára gamlan snáða
að nafhi North sem fannst for-
eldrar sínir vanrækja sig ekki og
veita sér nægjanlega ástúð og
öryggi. Hann strauk því að hehn-
an í leit að betri og skiiningsrík-
ari foreldram í samfloti við
verndarengil klæddan sem kan-
ínu. Það var einmitt kaninan sem
var leikin af Bruce Willis.
Nýjasta mynd WiUis virðist
ekki fá betri dóma en hún heitir
Color of Night. Þetta á að vera
spennumynd en missir algjörlega
marks. Þetta er sorglegt stað-
reynd, ekki síst vegna 'þess að
þetta er fyrsta mynd leikstjórans
Richards Rush í 14 ár en þá gerði
hann hina ágætu mynd The Stunt
Man.
Engin spenna
Handritinu hefur veriö kennt
um hvernig til tókst því áhorf-
endur komast strax að leyndar-
máUnu sem átti að opinbera í lok
myndarinnar sbr. The Crring
Game. Við þetta dettur spennan
niður og áhorfendum fer að leið-
ast.
Myndin fjallar um sálfræðing
að nafni Bill Capa (Bruce WUlis)
sem heldur til Los Angeles eftir
að einn af sjúkUngum hans hend-
ir sér út um glugga á skrifstou
hans sem er í háhýsi. Vinur hans,
Bob, sem einnig er læknir, fær
Bíll til að fara í hópmeðferð hjá
sér til að ná sér fyrr eftir þessa
erfiðu Ufsreynslu. í hópnum eru
margir kynlegir kvistir. Dag einn
er Bob vinur hans myrtur og
granur beinist að sjúklíngum
hans.
Myndin þykir í djarfara lagi og
er nokkuð um nektarsenur. Svo
virðist sem Bruce Willis ætli að
feta í fótspor sumra þekktra leik-
ara eins og Michael Douglas sem
vilja krydda myndir sínar með
beru holdi. En það er líklegt að
það dugi ekki eins sinni tU hvað
varðar Color of Night.