Þjóðviljinn - 21.05.1964, Blaðsíða 10

10 SlÐA
MðÐVHUNN
íSmmtudagur 21. mal 1964
Þið
stúdentsárín
æskuglöð
EFTIR HANS SCHERFIG
— Já, að hugsa sér hvað mað-
ur gat borðað í þá daga! sagði
Amsted.
— Og gott var það, — sagði
Nörregard-Olsen.
— Drengir geta alltaf verið að
borða. — sagði Nielsen undir-
kennari.
Og aftur var farið að rifja upp
gamlar minningar. Og talað var
með angurværð um konuna í
Landamerkinu sem seldi búðing
með rauðri sósu. Og tamda ap-
ann sem hún átti. Duemose var
hann kallaður, vegna þess að
hann minnti á stærðfræðikennar-
ann. Og hann var alveg jafngeð-
vondur og hinn rétti Duemose og
var á þönum um sjoppuna og
klóraði viðskiptavinina. Eigilega
var þetta argasti sóðaskapur. En
þetta var bezta kona. Og hún
var óhrædd við að skrifa.
— Og munið þið — —
Nýir réttir voru bomir inn og
Amsted hjálpaði Mogensen að
skilja fæðuna úr dýraríkinu frá
jurtafæðunni. Og þegar komið
var að lambasteikinni, sló Jörg-
ensen skrifstofustjóri í glasið
sitt og hélt ræðu. svo að sósan
gæti kólnað á diskinum.
— Fyrir nokkrum dögum var
verið að gera hreint heima hjá
mér. Stórhreingerningu. Vor-
hreingerningu. Hreingerningar
•eru yfirleitt ekki sérlega
skemmtilegar. haha, en þær
geta haft það til síns 'ágætis að
draga ýmislegt fram í dagsins
ljós. sem maður hélt að væri
ekki lengur til.
Og konan mín færði mér dá-
.lítið sem reyndist vera — gamla
6túdentshúfan mín. Æiá. það var
ekki mikið eftir af fallegu. hvítu
húfunni. Tímans tönn hafði unn-
ið á henni. Og mölurinn hafði
HARGREIÐSLAN
Hárereiðslu og
snyrtistofa STETND oe OÖD0
Laneaveei 18 m h. flyfta)
SfMT 24616.
grandað sínum hluta. Þetta var
sorgleg sjón.
En ég sagði við konuna mína:
Nei. Það á ekki að fleygja henni!
Og ég tók leifamar af gömlu
húfunni í hönd mér og virti
hana fyrir mér.
Og minningarnar sóttu að mér.
Hver minningin rak aðra. Stúd-
entsárin. Æskuárin. Skólaárin.
Tíminn sem var öllum svo óend-
anlega mikils virði stóð mér Ijós-
lifandi fyrir hugskotssjónum eins
og fyrir töfra. Gamli, grái skól-
inn með öllum dásamlegu minn-
ingunum. Skólinn. svo notalegur
og göfugur í tign sinni. Skóla-
húsið, okkar sameiginlega heim-
iU.
P B R M A Garflsenda 21
SfMT 33968. Hárgreiflsln- oe
snyrtistofa.
Dömur’ Hárgreiðsia *úð
allra hæfl.
TJARNARSTOFAN
Tjamareötu 10 Vonarstrætis-
meein. — SfMT 14662
H Argretðsl ustofa
AUSTURBÆJAR
(Maria Guðmundsdóttir)
Laugavegj 13 — SÍMi 14656.
Nuddstofa 4 sama stað —
8
Ég veit að þið, félagar mínir,
sem komnir eruð saman hér til
að halda hátíðlegt 25 ára stúd-
entsafmæli okkar, berið i brjósti
sömu tilfinningar og ég, þegar ég
virti fyrir mér hinar sorglegu
leifar af gömlu stúdentshúfunni
minni. Nú erum við dreifðir í
aliar áttir. Sérhver okkar gegn-
ir sínu starfi og þjónar sinni
köllun. Sérhver okkar skipar
sinn sess í þjóðféiaginu, og mér
leyfist ef til vill að segja að sá
sess er ekki alltaf lítils virði.
En hvað svo sem við höfum
fyrir stafni og hversu mismun-
andi sem störf okkar eru, þá er
það eitt sem tengir okkur aila
ósýnilegum böndum. það er eitt
sem gerir okkur að einni stórri
fjölskyldu, andlegri heild, og það
er minningin um gamla skólann
okkar. Skólann með aldagamlar
virðulegar erfðavenjur.
Þar var sáð þeim fræjum í
frjóa barnshugi okkar, sem áttu
eftir að spíra og vaxa og bera
ávöxt. Þar nutum við þeirrar
fræðslu og þeirra áhrifa, sem
hafa gert okkur að því sem við
erum í dag. Og þess vegna get-
um við allir skipað rúm okkar
með þjóð okkar og föðurlandi.
Þar öðluðumst við þá siðfágun
sem er meira virði en gull og
silfur. Þar fengum við hlutdeild
í þeim menningarfjársjóðum sem
enginn getur nokkru sinni frá
okkur tekið. Og þar var lagðuT
grundvöllur að þeim skapgerðar-
eiginleikum, sem hafa gert okkur
það sem við erum.
1 skjóli skólans þroskuðumst
við og mótuðumst, svo að við
gætum orðið trúir og dyggir
þjónar þess lands sem við allir
elskum — Danmerkur.
Þar lærðum við reglusemi og
aga og hlýðni, en án slíks get-
ekkert siðgæði þrifizt. Þar lærð-
um við að láta kröfur heiðurs
og skyldu vera okkar einkunn-
arorð. Þar lærðum við um hið
eilífa gildi erfðavenjanna. Að
fortíð og nútíð eru óleysanlega
tengdar. Að við getum aðeins
byggt á þvi liðna. Því sem for-
feður okkar í marga ættliði hafa
byggt upp fyrir okkur.
Allt sem við höfum öðlazt,
allt sem við kunnum. allt sem
úr okkur hefur orðið, er skólan-
um okkar að þakka. Gamla skól-
anum með hinum helgu erfða-
venjum.
Og kæru skólabræður! Þess
vegna skulum við lyfta glösum
okkar og drekka skál skólans
okkar!
Hann lifi! —
Margir sátu með tárvot augu,
þegar loks var hægt að byrja
á lambasteikinni.
Nítján menn sátu og rifjuðu
upp minningar. Nítján herrar
með skalla og ýstrur og gleraugu
og yfirskegg töluðu skólastráka-
mál og notuðu auknefni hvor
um annan og gamla kennara.
Nokkrir kennaranna voru enn
á lífi. Og þeim var heilsað með
virðingu þegar þeir sáust á götu
og það gleymdist að viðkomandi
var orðinn fullorðinn sjálfur og
43ja ára gamall.
En flestir gömlu kennararnir
voru dánir. Blomme lektor var
til dæmis dáinn. Blomme lektor
var minning. Minning sem var
þess virði að rifja upp.
Þeir mundu eftir latínukennslu
hans. Bláu vasabókinni hans,
sem hann skrifaði í uggvænleg
tákn og merki um frammist' ðu
nemendanna. Þeir mundu eftir
kækjum hans og orðatiltækjum
og talsháttum og fyndni. Og litlu,
kringlóttu blikkdósunum með
maltbrjóstsykri, sem stóð alltaf
fyrir framan hann á kennara-
borðinu.
Og þeir mundu eftir dauða
hans. Hinum skyndilega dauða
hans rétt fyrir próf, svo að þeir
sluppu við latínu það ár. Og
þeir mundu að lát hans hafði
verið leyndardómsfullt og ó-
hugnanlegt.
Og meðal mannanna 19 voru
nokkrir sem gátu talað af þekk-
ingu um dauða lektorsins. Þar
voru læknar sem höfðu vit á
eitri. Þar voru læknar. sem
höfðu vit á glæpamönnum. Og
þar var sálfræðingur, sem hafði
vit á furðum sálarlífsins. Og
morðinginn var viðstaddur líka.
þrettAndi kafli
— Maður var ekki hrifinn af
þessum Blomme, sagði Mikael
Mogensen. — Manni þótti hann
ekki sérlega aðlaðandi. Maður
hefur ekki drepið hann sjálfur,
en maður hefur samúð með þeim
sem gerði það. —
— Við erum engin böm leng-
ur, — sagði Hom. — Og sem
fullorðnir, þroskaðir menn, hljót-
um við að sjálfsögðu að dæma
kennara okkar á annan hátt en
við gerðum sem óreyndir skóla-
drengir. Þá höfðum við ekki æv-
inlega skilning á þvi að það var
okkur fyrir beztu, þegar okkur
var sýnd viss harka. Persónu-
lega er ég Blomme lektor inni-
lega þakklátur fyrir það sem
hann kenndi mér. Og ég heiðra
minningu hans. Hann hefur opn-
að mér hliðið að mestu menning-
arverðmætum allra tíma. Hann
kenndi okkur að þekkja og elska
Hóras og Óvíd. Hamingjan góða.
auðvitað var það ekki til neinn-
ar hlýtar á svo takmörkuðum
tíma. Og hið leiðinlega stagl í
málfræði og þess háttar var að
sjálfsögðu tímafrekt. En einmitt
þetta stagl var undirstaðan.
Blomme lektor lauk upp fyrir
okkur dyrunum að menningar-
lífi fortíðarinnar. Og svo réðum
við þvi sjálfir, hvort við vildum
fara þá leið sem hann hafði rutt
okkur. Hvort við vildum á eig-
in spýtur brjótast lengra og
ausa af ótæmandi dýrðarbrunni
fornaldarinnar.
Ég minnist ævinlega Blomme
lektors með þakklæti. —
— Þetta er fallega sagt. Og
þetta er satt og rétt, sagði séra
Nörregaard-Olsen.
— Þetta er heil kjallaragrein,
— sagði Mogensen.
— Já, en samt sem áður er
það rétt. Og ég er líka innilega
þakklátur fyrir það sem Blomme
lektor kenndi mér. Einmitt sem
prestur hef ég haft mikia þörf
fyrir latínuna. Hann lagði hinn
nauðsynlega grundvöll, svo að
við gátum auðveldlega haldið á-
fram á eigin spýtur.
— Við lærðum vel hjá Blomme
gamla, — sagði Thorsen. — Ég
hef oft haft tækifæri til að meta
að verðleikum það sem hann
kenndi mér.
Ég gæti ekki verið án latín-
unnar. Kennsla Blomme var
okkur ómetanleg. Við skildum
það ekki þá, en okkur hefur
orðið það ljóst seinna. Mig tek-
ur það sárt. að ég skyldi aldrei
fá tækifæri til að þakka hon-
um.
— Maður verður tilfinninga-
samur með árunum, — sagði
Mogensen. — Maður man svo
sem að þú dansaðir trylltan indí-
ónadans af gleði, þegar við frétt-
um að Blomme væri dauður. —
— Nú, við vorum ekki annað
en krakkar þá. Fjandakomið. við
erum ekki sömu börnin í dag, —
sagði Thorsen.
— Sumum hefur að minnsta
kosti hrakað, að minnsta kosti
hvað dómgreindina snertir, —
sagði Mogensen. og Robert Riege
kinkaði uppörvandi til hans kolli.
— Eftir því sem ég bezt man,
var herra Blomme haldin greini-
legri vanmetakennd. Öfullnægðri
metnaðargimd. Kynferðislega
vannærður. Tvíkynja og sad-
isti, — sagði Riege og Rold lög-
reglust.ióri sem ætiaði einmitt að
fara að segja eitthvað hlýlegt um
látna latínukennarann, hætti við
það og varð hugsi á svip. —
Hann er bókstaflega dáleiddur af
Riege, — hugsaði Hemild.
— Blomme er dáinn. Og mað-
ur talar ekki illa um hina dauðu,
— sagði Axel Nielsen undirkenn-
ari.
— Af hverju ekki? — spurði
Mogensen.
— Af því að menn bera virð-
ingu fyrir dauðanum, — sagði
Nörregaard-Olsen. — Menn horfa
með lotningu til hins mikla og
ókunna. —
— Ókunna landsins, þaðan
sem enginn á afturkvæmt. —
sagði Harald Hom.
— Shakespeare! — sagði Niel-
sen undirkennari.
— Ber presturinn einnig virð-
ingu og lotningu fyrir sjálfs-
morðinu? — spurði Riege. —
Herra Blomme tók inn eitur. —
— Nei, honum var gefið eitur,
— sagði Mogensen. — Hann var
myrtur. —
— Það er víst enginn efi á
því. — sagði yfirlæknirinn. Og
hinir læknamir tóku undir það
með honum. Lögreglustjórinn
hefði líka viljað fallast á hans
mál, samkvæmt eigin reynslu
í starfi, en hann virtist ekki þora
það fyrir Riege.
Presturinn var honum einnig
Hér er hægt að fá ásfersnerkl
sem vara alla ævi. Verð aö-
eins 25.00 kr.
Hér er hægt að fá ástarmerki
sem vara alla ævi. Verð að-
eins 25.00 kr. Umbúðí’- 'nni-
faldar í verðinu.
VDNDUB
F '
m u r
Shméyorjónsson &co
SVEFNSÓFAR
- SÓFASETT
HNOTAN húsgagnaverzlun
Askríftarsíminn er 17500
ÞJÓÐVILJINN
Starfsstúlkur óskast
Starfsstúlkur vantar nú þegar í eldhús Klepps-
spítalans. Hálfsdags vinna kemur til greina. —
Upplýsingar gefur matráðskonan í síma 38164.
SKRIFSTOFA RÍKISSPÍTALANNA.
ALLT í EINNI
BÚÐ Í SVEITINAl
Nærföt, síð og
stutf — Sokkar
Hosur — Skyrtur
Peysur —
Terylenebuxur —
Stretchbuxur — Galla-
buxur — Regnföt — Regn
kápur — Regnúlpur —
Ulpur úr poplin og nælon
vattstungnar.
— PÓSTSENDUM —
SOKKABÚÐIN
Laugavegi 42. — Sími 13662.
<
Wý lALLI p L ,
^clsrjUs .
vélapak:kningar
^ í FLESTAR GERÐIR
Ford ameriskur
Ford Taunus
Ford enskur
Chevrolet, flestar tegundir
Buick
Dodge
Plymouth
De Soto
Chrysler
Mercedes-Benz, flestar teg
Volvo
BIFREIÐA
Moskwitch, allar gerfllr
Pobeda
Gaz ’59.
Opel, flestar gerðir
Skoda 1100 — 1200
Renault Dauphine
Volkswagen
Bedford Diesel
Thames Trader
BMC — Austin Gipsy
GMC
Willys, allar gerðir.
Þ. JÓNSSON & CO.
Brautarholti 6
Sími 15362 og 19215.