Þjóðviljinn - 22.10.1970, Blaðsíða 2

2 SlÐA — ÞJÖÐVHjJINN — Fímmtudiaigiur 22. októlber 1970
Vaxandi áhugi í heiminum
á hagnýtingu jarðvarma
Sagt frá þátttöku íslendinga í ráðstefnu á vegum SÞ
Dagana 22. sept. til 1. ofct.
1970 víir haldin í Pisa á Ítalíu
ráðsteína um jarðvarma og
nýtingu hans. Þetta er í ann-
að skipti, sem Sameinuðu þjóð-
irnar s'tanda að slifcri ráð-
stefnu; fyrra skiptið var í
Róm 1961
Nýting jarðvarma í heámin-
um hefur farið vaxandi á
þessu tíu ára tímabili, þó að
sú þróun hafi ekki orðið jafn
Morð
sem stóriðja
Um þessar mundir tíðkast
mjög mannrán og morð á
gíslum seim þættir í pólitísifcri
baráttu. Hermdarverk aí því
tagi eru engin nýlunda í
stjómmálaátöfcum í mann-
kynssögunni, m.a. var slífcur
andi uppi á öndverðri þessari
öld. Þvílík ofbeldisverk hafa
1 hins vegar átt sér fáa for-
mælendur, m.a. bafa samtök
sósíalista ævinlega fordæmt
þau, jaifnvel í þjóðfélögum
þar sem eðlileg stjómmála-
barátta var bönnuð. Hxyðju-
verk eru til manfcs um ör-
væntingu og siðferðilega upp-
gjaf, enda vinna þau gegn
þeim málstað sem hermdar-
verkamennixnix þykjast vilja
þjóna.
Pólitísk ofbeldisverk um
þessar mundir eiga sér þó
nærtækarj ástæður en göm-
ul fordæmi úr sögu mann-
kynsdns Á okfcar tdmum er
ríkisvaldinu beitt til ofbeld-
is á stórfæfcari hátt en dæmi
eru um áður. Efcki sízt hefur
árásarstyrjöld Bandaríkjanna
í Víetnam haff mikil og
margvísieg éhirif á fólk; á
því er enginn vafi að í henni
má finna sálfræðilegar for-
sendur þeirrar ofbeldisaldax
sem nú einkennir mannlifið
í Vesturheimi. Það eru til að
mynda býsn mikil, þegax Nix-
on Bandaríkjaforsefi heldur
rseðu, fordæmir óhæfuverkin
í Kainada og segir að Það
ör og margir bjuggust við
1961. Þó er í mörgum löndum
undirbúningux jarðvarmavirkj-
ana nú á lokastigi og má bú-
ast vúð verulegri aukningu
slíkna virkjana á næstu árum.
Er hér aðallega um að ræða
nýtingu jarðvarmans til raf-
orkuvinnslu.
Sameinuðu þjóðimar hafa
stutt mjög að nýtingu jarð-
varma til raforkuvinnslu í
megi ekkj þola að menn reyni
að knýjia fram vilja sinn með
þvi að skipuleggja manndráp
og ógnaröld. í meira en fimm
ár hafa Bandarikjamenn ein-
mitt beitt þednri aðferð í
Víetnam. Styrjöldin viðux-
styggilega hefur einvörðungu
haft þann tilgang að knýja
ínam póiitískum váíja með ógn-
aröld og morðum. í hvert skipti
sem sprengjum hefur verið
kastað yfir Víetnam, í hvert
skipti sem bensínhlaupi, eit-
urgasi og nálaisprengjum er
varpað yfir þorp, er verið að
dæma vamarlaust fólk til
dauða og örkumla, ekki einn
mann eða tvo heldur þús-
undir. Tortimingarvopnin
bitna jafnt á öllum sem fyrir
þeim verða, þau spyrja hvoriri
um ábytrgð né skoðanir; hinir
myrtu hafá Það edtt til saka
unnið að vera til. Með stefnu
sinni í Víetnam hefur Bandia-
ríkjastjóm beitt persónuleg-
um hermdarverkum í stór-
iðju, styrjöld hennar er
manndrápin í Kanada marg-
földuð með miljón.
Hermdarverkin í Kanada
eiga sér að vonum fáa for-
mæiendur hér á landi. En
morð sem stóriðja í Víetnam
er skemmtiefni í kvikmynd
sem menn gleðja augu sín
við að skoða kvöld eftir
kvöld. Og málgögn Sjálfstæð-
isflokksdns, Morgunblaðið og
Vísir, eru afar hlynnt mann-
drápum og ógnaröld, ef þau
eru flutt af handiðnaðarstigi
yfiir í tæknilega fullkomnun
stóriðjualdar. — Austri.
I
þróunarlöndum, þar sem jarð-
hitasvæði eru, en aðrar orku-
lindir óhagkvæmari. Nú sem
stendur eru þær með slík verk
í gangi i fimm löndum, E,1 Sal-
vador, Tyrklandi, Chile, Etióp-
íu og Kenya. Er hið fyrst-
nefnda lengst á veg komið.
Á þinginu í Pisa voru lagð-
ar fram 200 greinar, þax af
15 frá íslandi. Þátttakendur
voru um 320. frá 46 löndum,
þar af yfir 200 '"á löndum
utan Ítalíu. Frá íslandi sóttu
þingið 8 menn; auk þess einn
íslendingur búsettur erlendis.
Skipulag og framkvæmd
ráðstefnunnar
Ráðstefnunni var skipt nið-
Ur í 11 fundi sem fjölluðu um
ýmis svið jarðvarmamála. Voru
fundimir haldnir hver á .eftir
öðrum, en ekki samihliða. svo
að menn gætu fylgzt með öllu
því sem fram fór. Hver fundur
stóð að jafnaði um 3 klst.
Hér fer á eftir listj yfir efni
fundanna.
1. Jarðhitakerfi.
2. Þróun jarðvarmamála.
3. Þýðing jarðfræðinnar við
jarðhitaleit.
4. Jarðeðlisfræðilegar aðferð-
ir við jarðhdtaleit.
5. Notkun jarðefnafræði við
leit að og nýtingu jiarð-
varrna,
6. Bortækni.
7. Eðli j arövarm ageyma neð-
anjarðar og vinnslutækni.
8. Söfnun og flutningur heits
vatns og gufu.
9. Notkun gufu og háhita-
vatns.
10. Notkun lághitavatns til
húshitunar, iðnaðar afcur-
yrkju o.fl.
11. Hagikvæmni jarðvarma til
raforkuvinnslu.
Auk ofangreindra funda voru
haldnir 2 sérfundir, annar um
jarðvaimmamál í þróunariönd-
um og hinn um samnýtingu
j arðvanna til margiskoinar nota.
Fyrir hvem fund hafði ver-
ið fenginn sérsitakur ritari, sem
gerði útdrá'tt úr þeim greinum
sem sendar höfðu verið inn,
og gerði hann greim fyrir þeim
i byrjim fundar. SíCan fóru
fram umræður um efni grein-
anna og amnað skylt efni. Ein-
stakar greinar voru ekki flutt-
ar í erindisformi.
Meðan á ráðstefnunnj stóð,
var farin kynnisferð til jarð-
hitaorkuveranna við Larder-
ello, sem eru um 70 km sunn-
an við Piza. Raforkuverin við
Larderello og nágrenni geta
framleitt um 400 MW raforku
og eru enn þau stæxstu sinn-
ar tegundar í hedminum. þó að
j arðhitaorkuverin í Kalifomíu
séu á hraðri leið framúr.
Þátttaka íslands
Af um 200 greinum, sem
lagðar voru fram á ráðstefn-
unni, voru 16 ritaðar af ís-
lenzkum höfundum að nokkru
eða öllu leyti. Liisti yfir þessar
greinar fer hér á eftir
1. Ágúst Valfells: Vinnsla
þungs vatns með jarðgufu.
KÓPA V0GSBÚAR
seljum næstu daga alLskonar utanyfirfatn-
að barna á verksmiðjuverði. T.d. buxur,
peysur, galla.
Allt á að seljast á verksmiðjuverði.
PRJÓNASTOFAN,
Hlíðarvegi 18, Kópavogi.
2. Baldur Líndal: Notfcun jarð-
gufu í kísilgúrverksmiðju.
3. Baldur Líndal: Efnavinnsla
úr jarðsjó og sjó með notk-
un jarðvairmia.
4. Bragi Ámason og Jens
Tómasson: Þungt vetnj og
klór við rannsóknir á jarð-
hita á fslandi.
5. Guðmund'ux Pálmason og
Jóhannés Zoega: Þróun
jarðvarmamála á íslandi
1960-1969.
6. Guðmundur Pálmason, J.D.
Friedman, R. S. Williams,
Jón Jónsson og Kristján
Sæmundsson: Innrauð loft-
myndun af jarðhitasvæðum
á Reykjanesi og við Torfia-
jökuL
,7. Guðmundur E. Sigvaldason
og G. Cuéllar: Jarðefna-
fræði Ahuacbapan jarð-
hitasvæðisins, E1 Salvador,
C. A.
8. Gunnar Böðvarsson: Mat á
orkuforða og vinnslugetu
jarðhitasvæðis á íslandi.
9. Karl Ragnars, Kristján Sæ-
mundsson. Sigurður Bene-
diktsson og Sveinn S. Ein-
arsson: Nýtin jarðvarma á
Námafjallssvæðinu.
10. Stefán AmórssO'n: Dreifing
nokkurra sporefna í heitu
vatnj á íslandi.
11. Stefán Amórsson: Hiti
djúpvatos á jarðhitasvæð-
um, á íslandi út frá kísil-
innibaldi vatnsins.
12. Stefán Arnórsson: Jarð-
efnafræðilegar rannsóknlr
á hejtu vatni á Suðurlandi.
13. Svavar Hermannsson: Málm-
tæring og myndun vemd-
arhúðar innan á heitavatos-
rörum hjá Hitaveitu
Reykjavíkur.
14. Sveinbjöm Björnsson: Á-
ætlun um rannsókn háhita-
svæða á íslandi.
15. Sveinbjöm Bjömsson, Stef-
án Arnórsson og Jens Tóm-
asscm: Rannsókn jarðhita-
svæðisins á Reykjanesd
vegna sjóefnaiðju.
16. Þorsteinn Thorsteinsson og
Jórras Elíasson: Vataskarfi
Lauigame's-jarðhitasvæðis-
ins í Reykjavík.
Þá flutti Sveinn S. Einars-
son sem var ritari á fundi nr.
10. yfirlitserindj um notkun
lághitavatns til húshitunar,
iðnaðar. akuryrkju o.fl.
Á tveimur af fundum ráð-
stefnunnar voru íslenzkir fund-
arstjórar, Jóhannes Zoega á
fundi nr. 8 og Guðmundur
Pálmason á fundi nr. 10.
Níu fslendingar sóittu ráð-
stefnuna, þar af einn búsettur
erlendis. Þeir vocru: Ágúst Val-
fells, Baldur Líndal, Guðmund-
ur Pálmason, ísleifur Jónsson,
Jóhanneis Zoega, Karl Ragn-
ars, Stefán Amórsson, Sveinbj.
Björnsson oig Svednn S. Ein-
arsson. Verður að telja mjöig
gagnlegt fyrir ísienzka stairf-
seimd á þessu sviði, a® hægt
skuli hafa verið að senda svo
rmarga þátttakendur. Miðað við
íslenzkt framlag til ráðstefn-
unnar í formi greina var þó
fjöldi þátttakenda héðan sízt
meiri en frá öðrum löndum. ís~
lenzku þátttakendumir tóku
allir meiri og minni þátt í
þeim umræðum, sem fram fóxu
á funduim ráðstefnunnar.
Niðurstöður
Á þessu stigi er ekki unnt
að segja í einstökum atriðum,
hverjar hafi or’ðið helztu nið-
urstöður ráðstefnunnar. Allar
Framhald á 9 síðu.
Aðvörun
um stöðvun atvinnurekstrar vegna
vanskila á söluskatti.
Samkvæmt kröfu tollstjórans í Reykjavík Dg
heimild í lögutn nr. 10, 22. marz 1960, verður at-
vinnurekstur þeirra fyrirtækja hér í umdæminu,
sem enn skulda söluskatt fyrir júlí og ágúst sl.
og söluskatt frá fyrri tíma, stöðvaður, þar til þau
hafa gert full skil á hinum vangreiddu gjöldum
ásamt dráttarvöxtum og kostnaði. Þeir, sem vilja
komast hjá stöðvun, verða að gera full skil nú
þegar til tollstjóraskrifstofunnar, Arnarhvoli.
Lögreglustjórinn í Reykjavík,
21. okt. 1970.
Sigurjón Sigurðsson.
Ráðstefna um þök
Byggingaþjónusta Arkitektafélags íslands efnir til
ráðstefnu dagana 29.-31. þ.m. Væntanlegir f 1
takendur tilkynni þátttöku sína sem allra fyrst,
eða í síðasta lagi 26. októþer, til skrifstofu B^g-
ingaþjónustunnar, Laugavegi 26, símar 14555 og
22133.
Byggingaþjónusta
Arkitektafélags íslands.
LÆKNASKIPTI
Þeir samlagsmenn Sjúkrasamlags Reykjavíkur,
sem óska að skipta um heimilislœkni frá nœstu
áramótum, gefi sig fram í afgreiðslu samlagsins,
Tryggvagötu 28, fyrir 15. nóvember.
Skrá um heimilislœkna, sem um er að velja ligg-
ur frammi í afgreiðslunni.
Samlagsskírteini óskast sýnd þegœr lœknaval fer
fram.
Sjúkrasamlag Reykjavíkur.
UNGLINGAR ÓSKAST
til sendiferða hálfan eða allan daginn.
Þarf að hafa hjól.
Kaupum hreinar
léreftstuskur
PRENTSMIÐJA ÞJÓÐVILJANS