Þjóðviljinn - 22.10.1970, Blaðsíða 9

FitmimitJudBiglur 22. dkitiólbeir 1970 — I>JÓÐVIIjJINN — SlM 0
Skafti Stefán Kristjánsson
Orfá síðborin minningarorð
Hann var alinn upp við sjó
ungan dreymdi um skip og sjó.
Skafti Stefán Kristjánsson
lézt í Sjúkrahúsi Seyðisfjarðar
mánudaginn 14. septenaber sex-
tugur að aldri.
Skafti var fæddur í Skaftabæ
í Seyðisfjarðarikaupstað, sonur
hjónanna Kristjáns Jónssonar
og Hólmifríðar Skaftadóttur er
þar bjuiggu. Systkinalhópurinn
var stór og ekki aetíð auðvelt
að hafa til hnifs og skeiðar
á þessum áruvi. Það kom í
hlut Skafta litla að hverfa
úr foreldrahúsum barn að
aldri. Það vildi svo til að
leiðir okkar Skafta lágu sam-
an og af nok'kuð svipuðum
ástæðum. Báðir áttu því láni
að fagna að eignast griðar-
stað hjá þeim látnu heiðurs-
hjónum Oddi Sjgíússyni og
Þórunni Sigmundsdóttur, sem
mörgum voru kunn, og bjuggu
í Austdal í Seyðisfírði um
áratuga sikeið. Ríkidæmi fyrir-
fannst ekki í Austdal, en þar
var ávallt nóg að borða, og
þar var til staðar sú hjarta-
hlýja sem engum brást, ef í
nauðimar rak. Enda minntist
Skalfti oft veru sinnar í Aust-
dal með viðkvæmri hlýju og
leit alltaf á Austdalshjónin, sem
sína aðra foreldra. Lífið í
Austdal var hins vegar eng-
inn dans á rósum fremur en
víðast hvar Æðsta boð'orð þess
tíma var vinna, og ónytjungs-
háttur var lítt þekkt fyrirbseri
í Seyðisfjarðarhreppi. Skafti
lærði því ungur að taka til
hendinnd, og þótti snemma lið-
tækur verkmaður. Á þessum
árum var Seyðisfjörður mikil
verstöð, allt frá fjarðarbotni tii
ystu nesja.
, Austdalur-“- liggur við opnu
hafi, og það gat oft verið heill-
andi á lognblíðu sumarkvöldi
að sjá smá og stór skip ldjúfa
skyggðan hafflötinn á leið sinni
út og inn fjörðinn. Þessi skip
heilluðu Skalfta litla til sin með
ómótstæðilegu afli. Austdalur
er sökum legu sinnar ver fall-
inn til útgerðar en nokkur ann-
ar staður við Seyðisfjörð. Þar
var því ekki útræði, og mun
sennilega aldrei hafa verið að
marki. Skafti hélt því frá Aust-
dal rúmlega fermdur, knúinn
áfram af sinni köllun.
Næst lá leiðdn að Skálanesi,
yzta bse á suðurbyggð Seyðis-
fjarðar til þeirra mætu hjóna
Hallgríms Ólasonar og Maríu
Guðmundsdóttur, sem bæði eru
látin. Á Skálanesi var þá oft
Handbolti
Framhald af 5. síðu.
3. fl. karla
ÍR — Vlkingur 5:7.
Valur — Þróttur 4:7.
KR — Fram 5:11.
Ármann — Fylkir 10:8.
Þess má geta að Ármannslið-
ið í 3. flokk-i karla er mest allt
leikmenn er voru Isiandsmedst-
arar í 4. flokki í fyrra og gengu
piltamir flestir upp í 3. fil. í
haust. Hefúr þessu liði Ármamns
gengið mjög vel í mótinu til
þessa og vænta Ármenningar
sér mikils af þessum leikmönn-
um í framtíðinni.
2. fl. kvenna
IR — Fylikir 0:2.
Ármann — Valur 3:7.
Víkingur — Fram 5:2.
Ðins og að fraiman greinir, e-r
keppnin í þessum addursifilokki
geysdiega jöfn. Til að mynda
kom sigur Fylkisstúlknanna yf-
ir ÍR mjög á óvart og gerir
þessi sigur képpnina enn tví-
sýnni en ella. Menn höfðu talið
Valsstúlkurnar líklegastar til
sigurs í þessum fllokki en þær
eru alls ekki öruggar uim sigur.
mannmargt og sjósókn stunduð
af kappi. Hallgrímur rak þá út-
gerð, ásamt bræðrum sínum
Jóni Dg Antoni, sem einnig eru
látnir. Úthafsaldan getur orðið
þung við Skálanes, og hvergi
hef ég séð brimstrókana stíga
hærra. Sjósókn þaðan var þvi
ekki alltaf heiglum hent. Skála-
nesbræður voru karlmenni og
víikingar til verka, hvort heldur
var á sjó eða landi. Undir
handledðslu þessara manna
hólfst ævilangur sjómennskufer-
ill Skafta Kristjánssonar. Skafti
var afar lágur maður vexti en
tiltölulega þrekinn, og vel að
manni eftir stærð, og einstak-
lega liðugur og snar á yngri
árum. Einn var sá hlutur sem
Skafti gat ekki hugsað sér, og
það var að vera ekki hlutgeng-
ur, hvort heldur var í starfi
eða leik. Hitt lætur að líkum
að það hafi ekki ávallt verið
auðvelt manni sem vart taldist
hundrað og sextíu sentimetrar
á hæð, að halda til jafns við
þær fjölmörgu kempur sem ó-
hjákvæmilega áttu samleið á
langiri sjómannsævi. Svo vel
reyndist þessi lágvaxni maður
á Skálanesi, að hann naut æ
síðan vináttu þeirra Skálaness-
bræðra meðan leiðir lágu sam-
an héma megin grafar.
Frá Skálanesi hélt Skafti á
stærri skip og verður sú saga
ekki rakin í þessum fiáu línum.
Það átti fyrir honum að liggja
að sigla um útsæ og kanna ó-
kunnar slóðir, en átthaga sinna
vitjaði hann ætíð aftur og datt
aldrei til hugar að yfirgefa
Seyðisfjörð.
Það væri fráleitt að umgang-
ast minningu Skafta með nokk-
urri hélgislepju. Hans mann-
legu breyzkleikar duldust eng-
um sem til þekktu. Hann var
löngum hirðmaður Bakkusar
konungs, og gat þá stundum
átt til að íklæöast sjómanns-
þrynjunni og verða alit annað
en mjúkur á manninn. Það gat
þá stundum hent að falla í þá
fredstni að bæta sér upp stærð-
armuninn með ofurlítið tor-
tryggilegum yfirlýsingum. Af
þessu héldiu sumdr, og þá eink-
anlega ókunnugir, að Skafti
væri einfeldningur. Hinir sem
til þekktu vissu að svovarekki.
Bókleg uppfræðsla Skafta mun
að vísu hafa verið í naumasta
lagi, enda ekki venja á hans
uppvaxtarárum að troða i menn
bókmenntum að ástæðulausu.
Almenn þekking Skafta hlaut
því að samanstanda af því
brotasilfri, misjafnlega góðu,
sem til féll hér og þar.
Ég held að ég hafi engum
manni kynnzt sem bar einlæg-
ara traust til æðri máttarvalda,
og fór ekki dult með. Það kom
meir á óvart að þessi maður
lumaði á duirænum hæfileikum
í þeim mæli að jafnved trú-
lausir urðu að viðurkenna að
ekki væri allt með felldu.
Dagfarslega var Skafti sér-
lega Ijúfur og prúður maður
og vildi öllum gott giera. Hann
hafði til dæmis þann fágæta
hæfileika að ed-gnast trúnaðar-
traust barna nær undanteking-
arlaust. Hann hafði ágætt skop-
skyn og kunni þá list að segja
sögiu svo á var hlusitað, og
hlífðist þá ekki við að gera at-
burðina spaugilega á edgin
kostnað.
Með Skafta er hiorfnn af svdð-
inu mjög sérstæð persóna af
manngerð sem tæpast á aftur-
kyæmt í íslezku þjóðlífi. Hann
var fulltrúi þess hluta hverf-
andi kynslóðar sem aðeins átti
um tvennt að velja, að duga
eða deyja, ,og bar þess á vissan
hátt merki. Skalfiti var alltaf
einhleypur, en þrátt fyrir það
tnfitast blásnauður af veraldar-
auði, og athvarfslaus. Það at-
vikaðist þó svo að á því var
nokkur breyting allra síðustu
árin, fyrir tilstilli góðra manna.
Ég veit að Skafti lagði upp
í sitt hinzta ferðalag fiullviss
um að við tæki annar heimur
og annað líf. Og sé það í raun
og veru svo að einhver öðlist
eitthvað fyrir trú sína, þá er
ég ekki í vafa um að Skafti
er nú þegar orðinn nýtur þegn
í nýjum heimkynnum. Vertu
sæll Skafti minn, og þökk fyrir
samveruna eins Og hún kom
fyrir og var.
Rögnvaldur Sigurðsson.
Meiddist á höfði
Um kl. 18.30 í gærkvöld varð
áreksitur á mótum Nóaitúns og
Hátúns. Hlaut ökumaðuir á öðr-
um bilnum áverka á höfði og
var fluittur á Landakotsspátala.
Látnir lausir
Framhald af 3. síðu.
Battek, fyrrverandi meðlimur
þj'óðarráðsins tékkneska og Jan
Tesar, sagnfræð'ingur. Þeim var
sleppt úr haldi viku eftir a.ð
réttarhöldum yfir þeim og félög-
um þeirra hafði verið fresitað um
óákveðinn tíma.
Ludek Pachman hefiur verið í
fangeílsi frá því í ágúst í fyrre.
Hann var í síðustu viku fluttur
úr hegningarhúsinu á geðveikra-
hæli í Prag, sagður halddnn af
alvarlegu þunglynd;,
Ef af réttatihöldum verður yfir
hinum átta ókærðu eða ednihverj-
uœ þedrra verður það í fyrsta
sinn sem pólitísk réttarhöld eru
háð í Tékkóslóvakíu eiftir ágúst
1968, segir í NTB-frétt í dag.
Segir ennfiremur, að bæði Husak,
flokksformaður, og Strougal, fior-
sætisráðherra hafl nokkrum
sinnum lýst sig andvfga póddtfsk-
um réttarhöldum.
Flugfélagið
Framhald af 7. síðu.
Milli Akureyrar og Egilsstaða
verða ferðir á þriðjudögum og
fimmtudögum.
Vegna tímabundinna erfið-
leika hafa verið gerðar nokkrar
breytingar á innanlandsáætlun-
inni næstu vikur, aðallega hvað
snertir flu'gvélakost. Þannig
koma bæði DC—3 og DC—6B
flugvélar inn í áætlunarflugið
innanlands fyrst um sinp.
Hin Ijúgandi þögn
Framihald af 7. síðu.
ar, en Eyvindur stendur endur-
reistur í Hveragerði. Hann tek-
ur við forblautu heyi og höfr-
um og skilar feng sínum að
liðnum 6 til 9 klukkustundum
sem ilmandi fullþurrkuðu heyi,
allt að hálfu öðru tonni í ednu;
hann vinnur sitt verk þrátt fyr-
ir „hina ljúgandi þögn“ ,jfor-
sjónarmanna“ landbúnaðarins.
Kópavögi, 18. október 1970
Þorvaldur Steinason.
frá Noriur- Vietnam
Þessar myndir eru frá æfingum í meðferð vopna í Norður-Víetnam. — Á efri myndinni eru
námuverkamenn að brjótast með vopnabúnað sinn yfir stórfljót — á neðri myndinni eru ungar
stúlkur á heræfingum.
Hagnýting jarðvarma
Framhald af 2. síðu.
hiniar 200 grednar, sem send'ar
voru til ráðstefnunnar, verða
prentaðar í tímariti um jarð-
varmiamál sem er að hefja
göngu sína á Ítalíu. Er gert
ráð fyrir, að þær verði allar
komnar út fyirri hluta næsta
árs. Verður þar .geysdimi'kill
firóðleikur samankomdnn um
ýmis svið jarðvarmamáia.
Þátttakendur fengu afhentar
allar greinarnar í bráðabdrgða-
útgófu í byrjun ráðstefnunnar.
Eins og að líkum lætur vannst
ekki tími til að kynna sér þæx
í einstökium atriðum meðan á
ráðstefnunni stóð.
Nýting jarðvairma í öðrum
Fótbolti
Framihald af 5. síðu.
J. Fillipi, Ayr United.
D. Graharn, Heart of Midlothian
D. Grant, Hibemian.
J. Hazel, Hibernian.
G. Honeyman, East Fife.
D. Johnstone, Rangers.
W. Leishman, Motherwell.
T. Livingston, Celtic.
A. Morrison, Falkirk.
A. McCalIum, Rangers.
I. McDonald, Dundee United.
R. McKcan, St. Mirren.
C. McLelland, Aberdecn.
A. Morrison, Rangers.
löndum hefiur til þesaa verið
mest tij raforkuvinnslu.
Vinnslukostnaðuir rafiorkunnar
virðist víðast vera 4 til 6
mills/kwh (36-54 aorar/kwh).
ítalir höfðu á’Sur fyr-r gefið
upp lægra verð, en höfðu nú
hækkað sig í 5 tii 6 mills/kwh.
Að einhverju leyti stafiar þetta
af þvl að boranir þeirra á síð-
ustu árum hafa eklki gefið þá
viðbótargiufu, sem vonazt var
tál. Má því búasit við, að Lar-
derello svæðið sé að verða
fullnýtt og frekari boranir
muni ekki leiða til aukimnar
gufiuvinnslu. Hugsanlegt er, að
ný og bætt tækni við raforku-
vinnsluna kunni að lækka raf-
orkuverðið eitthvað, og esr nú
unnið að athuigunum á því í
nokkrum löndum.
Á ráðstefnunni virtist gæta
vaxandi áhuiga á nýtingu jarð-
varma til annarra nota en raf-
orkuvinnslu, t.d. efnaiðnaðar,
húshitunar, gróðurhúsaræktun-
ar o.fl. Er ekki ólíklegt að at-
hyglin beinist medra og meira
að þessum möguleikum á
næstu árum. Eins og kunmugt
er hefiur slík nýting jarðvarm-
ans verið mikið athuguð hér á
landi á undanföirnum árum. t.
d. þumgiavatnisvinnsla og sjó-
efmavimnsla,
(Framanskráð er að megin-
hluta greinargerð, sem Guð-
rnundur Pálmason tók saman
um ráðstefnuna).
ERLENDAR
ÍÞRÓTTA-
FRÉTTIR
Hollenzka liðið Ajcte er nú
efst í 1. deildarikeppninni þar í
landi með 15 stig, en Feijen-
oord fylgir fast á efiár með 14
stiig. 1 næstu sætum eru Sparta,
liðið sem Skagamenn léfcu við
í Evrópukeppni kaupstefnu-
borga t>g hið kunna lið Ajax.
★
Áströlsk skólastúlka settá um
síðustu helgi nýtt stúlknaheims-
met í spjótkasti á firjólsáiþrótta-
mótá í Melboume, kastaði 61,10
m.
★
Rangers sigraði Cowdenbeath
2:0 í undanúrslitum skozku
deildarbikarkeppninnar og leika
þvi Rangers og Celtic enn einu
sinni til úrslita í bikarkeppni
í Skotlandi.
★
Portúgalir unnu Dani I
Evrópukeppni landsliða um síð-
ustu helgi 1:0 og fór leikurinn
fram í Danmörku. Langt mun
síðan Danir hafa farið jafn
illa út úr landsleikjum sínum
í knattspymu og í ár, því að
þeir hafa engan leik unnið, en
gert eitt jafntefili, við Islend-
inga.