Þjóðviljinn - 23.12.1983, Qupperneq 9
Föstudagur 23. desember 1983 ÞJOÐVILJINN — SÍÐA 9
Blysför gegn
kjarnorkuvá
Á Þorláksmessu verður farin blysför til að
vekja athygli á baráttunni gegn ógnarjafn-
vægi gjöreyðingarvopna. Safnast verður
saman við Hlemmtorg kl. 17.00 þar sem
blys verða seld og tendruð. Kl. 17.30 hefst
gangan niður Laugaveg að Lækjartorgi.
Engin ávörp verða flutt né kröfuspjöld
borin á vegum þeirra, sem að blysförinni
standa. En Háskólakórinn og Hamrahlíð-
arkórinn munu syngja á leiðinni.
Boðskapur göngumanna er:
Við trúum á umburðarlyndi og samninga í
samskiptum manna og þjóða, en
höfnum ofbeldi og ofstæki.
Við vonum að „gjörvöll mannkind“ eigi sér
framtíð, en óttumst tortímingu alls lífs.
Við biðjum leiðtoga þjóðanna að leggja
niður vopn.
Við trúum á afvopnun en höfnum ógnar-
jafnvægi gereyðingavopna.
Við vonum að stöðva megi framleiðslu
kjarnorkuvopna en óttumst hernaðar-
hyggju stórvelda.
Við biðjum leiðtoga þjóðanna að leggja
niður vopn.
Við trúum á hlutverk íslendinga á alþjóða-
vettvangi að stuðla að friði og afvopn-
un.
Við vonum að ísland standi með þeim
þjóðum sem stöðva vilja framleiðslu
k j arnorkuvopna.
Við biðjum leiðtoga okkar eigin þjóðar að
styðja sérhverja viðleitni til friðar á
jörðu.
FRIDUR
JÓL 1983
Friðarhópur einstæðra foreldra
Friðarhópur fóstra
Friðarhópur þjóðkirkjunnar
Friðarhreyfing íslenskra kvenna
Samtök lækna gegn kjarnorkuvá
Friðarsamtök listamanna
Menningar og friðarsamtök
íslenskra kvenna
Samtök herstöðvaandstæðinga
Samtök eðlisfræðinga gegn
kjarnorkuvá
Árni Hjartarson
Gerðu þjóð sinni
hneisu ogskömm!
Á undanförnum árum hefur
Þorláksmesa verið aðgerðardagur
herstöðvaandstæðinga. Dagurinn
er valinn til þess að menn minnist
þess í undirbúningi friðarhátíðar
jólanna, að friðarbaráttan fer ekki
fram í gjafavöruverslunum eða við
veisluborðin heldur á torgum úti og
hún tekur sér ekkert jólafrí.
Skemmst er að minnast Þorláks-
messuaðgerðanna í fyrra er á
þriðja hundrað manns þrömmuðu
niður Laugaveginn undir logandi
baráttukyndlum með líkan af Pers-
hing kjarnorkuflaug í broddi fylk-
ingar, svona rétt til að minna á
þann friðarboðskap, sem íslensk
utanríkisstefna sendir þjóðum
heims.
Samtök herstöðvaandstæðinga
hafa hingað til staðið ein að þessum
aðgerðum. Nú eru breyttir tímar
og friðarbaráttan er í sókn. í ár
standa 10 íslenskar friðarhreyfing-
ar að blysför gegn kjarnorkuvá á
Þorláksmessu. Oll þessi samtök
fylkja sér undir kröfur á hendur
„leiðtogum þjóðanna" um afvopn-
un og friðarviðleitni og kröfur til
íslenskra stjórnvalda um stuðning
við þær þjóðir, sem stöðva vilja
framleiðslu kjarnorkuvopna. Fyrir
hálfum mánuði undirrituðu 11
friðarhreyfingar plagg þar sem
skorað var á ríkisstjórn íslands og
Alþingi að styðja friðar- og afvopn-
unarviðleitni Allsherjarþings Sam-
einuðu þjóðanna með því að greiða
atkvæði með tillögu Svíþjóðar og
Mexíkó um tafarlausa stöðvun
kjarnorkuvopnaframleiðslu. En ís-
lenska utanríkisráðuneytið er ekki
á móti kjarnorkuvopnum og gerði
þjóð sinni þá hneisu og skömm, að
fylkja sér í fáliðaðan hóp rfkja sem
gerir gælur við hugmyndir um
beitingu kjarnorkuvopna. Sam-
staðan sem náðst hefur gegn þess-
ari utaríkisstefnu sýnir ljóslega, að
hún nýtur einskis fylgis meðal fólks
í landinu. f þessu efni eins og mörg-
um öðrum sem að hermálum lúta,
þjösnast utanríkisráðuneytið
áfram í krafti ólýðræðislegra vinn-
uhefða sem þar hafa skapast. Því
hefur verið haldið fram að utan-
ríkisráðuneytinu hafi lengi verið
stýrt af fámennum hópi öfgamanna
sem ekkert tillit taki til almenn-
ingsviljans. Atburðir síðustu daga
renna digrum stoðum undir þá
kenningu.
Viðnámsleysi stjórnvalda gegn
síauknum hernaðarumsvifum og
vígbúnaði í landinu og samúð
þeirra með kjarnorkuvígvæðingu
hefur beint athygli stríðsherranna í
Pentagon og NATO að þessu guðs
volaða landi okkar. í hernaðar-
skýrslum sínum kalla þeir það
„Hina kostamiklu jörð“ og „Stólp-
ann í GIUK-hliðinu“. Það er ljóst
hverjir hinir miklu kostir landsins
eru. Þar hafa erlend hernaðaryfir-
völd ævinlega getað komið sínu
fram og því víðtækara sem hernám
landsins hefur orðið, þeim mun
djúpstæðari hefur hermangshugs-
unarháttur herranna í utanríkis-
ráðuneytinu orðið. Afleiðingin er
síðan sú, að landið er orðið hernað-
arlega mikilvægt í öllum kjarnork-
anna og skotmark af fyrstu gráðu á
ófriðartímum.
Nú þegar friðarhreyfingar Evr-
ópu þrengja að athafnafrelsi kjarn-
orkuherjanna skima þeir eftir nýj-
um leikvangi og við vitum að augu
þeirra beinasí að Hinni kostamiklu
jörð. Hér á landi er allur búnaður
til reiðu, til að taka á móti kjarn-
orkuvopnum, aðeins lokaskrefið
er eftir þ.e. að koma vopnunum
opinberlega fyrir. Nú þegar er haf-
inn sálfræðilegur hernaður til að
venja landsmenn við tilhugsunina
um eldflaugar og bombur. Ratsjár-
stöðvarnar, sem bandaríski herinn
er að hugsa um að biðja íslenska
utanríkisráðherrann um að betla af
sér, eru greinar á sama meiði, ætl-
aðar til að fylgjast með og
leiðbeina atomflaugum að skot-
mörkum á norðurslóðum.
Þótt íslenska utanríkisráðuneyt-
ið afneiti því, að það vilji taka við
eldflaugum og kjarnorkuvopnum
þá er því ekki treystandi.
Meðan íslend stendur ekki á al-
þjóðavettvangi gegn kjarnorkuvíg-
búnaði er því ekki að treysta, að
hér verði ekki komið fyrir kjarn-
orkuvopnum.
Meðan stjórnvöld fást ekki til að
gefa bindandi yfirlýsingar um
kjarnorkufriðlýsingu landsins er
því ekki að treysta að þau standi
gegn kjarnorkuvígvæðingu í
landinu.
Meðan stjórnvöld neita að
uáætlunum NATO og Bandaríkj-
styðja hugmyndir um kjarnorku-
vopnalaus Norðurlönd er því ekki
að treysta að þau séu á móti kjarn-
orkuvopnum á svæðinu.
Meðan ainerískur her er hér-
lendis og ísland er í Nato er því
aldrei að treysta að kjarnorkuvopn
séu ekki í landinu.
Þorláksmessuaðgerðirnar fara
fram undir yfirskriftinni - Island
gegn kiarnorkuvá Þær beinast
gegn þeirri kjarnorkuvopnastefnu
sem hér að ofan er lýst og eru krafa
um nýja utanríkisstefnu.
Árni Hjartarson.
Sverrir kom-
inn á setumar
í morgunþætti útvarpsins
þriðjudaginn 20. þ.m. mátti
heyra upplesið úr blaði allra
landsmanna, að Sverrir Her-
mannsson ráðherra hefði, allra
náðarsamlegast, gefið út þá dag-
skipan að iðnaðarráðuneyti skuli
hér eftir ritað með stórum staf,
rétt eins og Einar, biskup Hvíta-
sunnumanna í Fíladelfíu, ritar
jafnan fornafnið „hann“ með
stórum staf þegar það vísar til
himnaföðurins, hver Kolbeinn
Tumason nefndi himnasmið ,
eða þá sonarins, sem Sveinbjörn
Egilsson nefndi „lávarð heims“ í
þýðingu sinni á jólasálminum
gamla „Heims um ból“.
Jafnframt, „ordineraði minist-
erinn“ að þjónar hans skyldu
jafnan rita setu, svo sem gert var
áður en ráðherrann og fleiri þing-
menn, sem ekki vildu fara af set-
unum hérna um árið, töpuðu
réttritunarbaráttu sinni á Al-
þingi.
Kom þá upp í huga gamlingj-
ans á heimilinu vísan um þing-
manninn og héraðshöfðingjann
að austan, en botninn hljóðar
svo:
þú hefnir þess í héraði,
sem hallaðist á Alþingi.
En grunnskólabarnið kunni
ekki skil á bókstafnum Z, og
sagði: „Afi, hvað er seta, er það
svona eins og á klósettinu“?
Afi reyndi að skýra fyrir barn-
inu þetta fyrirbæri, þ.e.a.s. bók-
stafinn en ekki Sverri, og sagði að
það væri dauður bókstafur sem
hefði áður verið notaður fyrir
bókstafinn S þegar við átti, en afi
komst ekki að með nánari útskýr-
ingar, því í himneskri uppljóman
þreif barnið blað og blýant, segj-
andi: „Ég skil afi“ og ritaði Setu-
verrir. Þegar afi spurði hvað
þetta ætti nú að þýða svaraði
blessað barnið: „Skilurðu ekki
afi, þetta þýðir Sverrir skrifaður
með setu“.
„Já, ekki er öll vitleysan eins“,
bætti þá gamla konan við.
Sveinungi.