Vísir - 09.09.1975, Blaðsíða 6

6
Vlsir. Þriöjudagur 9. september 1975.
VÍSIR
Ctgefandi: Reykjaprent hf.
Ritstjóri og ábm: Þorsteinn Pálsson
Ritstjóri frétta: Arni Gunnarsson
Fréttastjóri erl. frétta: Guömundur Pétursson
./ Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Augiýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiösia: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Slöumúla 14. Simi 86611. 7 linur
Askriftargjald 800 kr. á mánuöi innanlands.
i lausasölu 40 kr. eintakiö. Blaöaprent hf.
Viðkvæmu málin
Tregða stjórnmálamanna og hagsmunasamtaka
við að hefjast handa um endurskoðun og úrbætur á
vinnulöggjöfinni hefur vakið athygli manna. Ekki
hefur þó skort yfirlýsingar frá stjórnmálaflokkun-
um og samtökum launþega og vinnuveitenda um
nauðsyn umbóta á þessu sviði. En þegar til kast-
anna kemur hlaupa þessir aðilar eins og köttur i
kringum heitan graut.
Núgildandi vinnulöggjöf var á sinum tima merk
lagasetning og nauðsynleg, enda tryggði hún laun-
þegum veigamikil réttindi. En nú eru senn liðnir
fjórir áratugir siðan þessi löggjöf var mótuð. Á
þeim tima hafa orðið verulegar breytingar á þjóð-
lifs- og atvinnuháttum. Þessar breytingar kalla á
endurmat og breytt vinnubrögð.
Eitt af þeim atriðum, sem mjög brýnt er að taka
til athugunar, er hin sterka aðstaða einstakra og i i
mörgum tilvikum fámennra starfshópa til þess að
knýja fram kjarabætur langt umfram það, sem al-
mennt gerist á vinnumarkaðnum. Eitt skýrasta
dæmið hér um er sú þvinga, sem einstakir starfs-
hópar flugfélaganna hafa á félögunum.
1 siðustu viku beittu flugfreyjur þessu valdi, en
fyrr á þessu ári höfðu bæði flugmenn og flugvirkjar
gert slikt hið sama. Þegar þessi vinnubrögð eru
gagnrýnd, er ekki verið að leggja mat á, hvaða laun
þessum starfshópum ber að réttu lagi. Það, sem
þarf að taka til athugunar, er hin misjafna aðstaða
einstakra starfshópa i þjóðfélaginu. Ólikir starfs-
hópar innan sama fyrirtækis sitja jafnvel ekki við
sama borð i þessum efnum.
Einmitt þessi misjafna aðstaða hlýtur að vekja
verkalýðshreyfinguna til umhugsunar um úrbætur.
Verkalýðsforystan hefur fram til þessa verið treg til
að ræða i alvöru um endurskoðun vinnulöggjafar-
innar. Ástæðan er m.a. sú, að forystumennirnir
hafa óttazt, að slik endurskoðun myndi draga úr
þeirra eigin völdum og áhrifum. Spurningin er hins
vegar sú, hvort lengur sé unnt að horfa fram hjá
þeim fjölmörgu og augljósu annmörkum, sem eru á
núverandi skipulagi. Það er ekki sizt hin ójafna að-
staða starfshópanna, sem knýr á, um raunhæfar að-
gerðir i þessum efnum.
Frumkvæðisskyldan hvilir á aðilum vinnu-
markaðarins. En að hinu leytinu verður að ætlast til
þess af stjórnmálaflokkunum, að þeir hefji
umræður um þessi málefni og móti ákveðna af-
stöðu. Það hefur enginn stjórnmálaflokkur þorað að
gera skýrt og ákveðið af ótta við spennitreyju hags-
munasamtakanna.
Hræðsla stjórnmálaflokkanna við að kveða skýrt
að við stefnumótun og framkvæmd stefnumála er
einkar athyglisverð. Þeir hafa i ýmsum efnum látið
i minni pokann fyrir hagsmunahópunum og eru þvi
ekki eins mótandi afl i þjóðfélaginu og áður
var. Nú treysta þeir sér ekki til þess að marka
ákveðna stefnu varðandi breytingar á vinnulög-
gjöfinni. Ástæðan er sú, að hagsmunasamtökin hafa
skotið sér undan þvi að ræða þessi málefni af al-
vöru.
Við svo búið má ekki standa. Það er full ástæða til
þess að hreyfa við þessum málum. Þau eru að sjálf-
sögðu viðkvæm, en ekki svo, að hagsmunasamtökin
eigi að geta svæft þau. Almenningur óskar eftir
opinskáum umræðum um slik efni. Hvorki stjórn-
málaflokkarnir né aðilar vinnumarkaðarins eiga að
komast upp með að skjóta sér undan þeirri ábyrgð.
Umsjón: GP
:::::
■
m
m
I
\
f
■
■
:
■
■
■
■
5
:
■
Þeir gceta
hons eins
og sjóaldur
augna sinna
m mm
Mjótt ó mununum
Þessi gæzla kom i góöar
þarfir á föstudaginn, þegar hún
leiddi til þess að afstýrt var einu
forsetamorðinu I Bandarikjun-
um til viðbótar.
Ein af fylgikonum Charles
Mansons, morðingjans, sem
vakti viðbjóð um heim allan,
þegar hann leiddi svallfjöl-
skyldu sina i fikniefnavlmu út i
morð á leikkonunni Sharon Tate
sem komin var marga mánuði á
leið með barn sitt, mundaði
skammbyssu að Ford. Einn lif-
varða forsetans, Larry
Buendorf, fékk á elleftu
. stundu þrifið I handlegg stúlk-
unnar og neytt hana til að
sleppa byssunni. Svo mjótt var
á mununum, að bógurinn, sem
hleypt hefði af skotinu, hefði
hann smollið á hvellhettunni,
lenti á fingri mannsins og
klemmdi hann illa.
Jafnvel á þingpöllunum halda llfverðir forsetans sig nálægt honum,
þótt hann sé umkringdur þingmönnum einum.
Tilræðið gegn Bandarikjafor-
seta fyrir helgina olli miklu
uppnámi i Bandarikjunum.
Hefur iögreglan I Sacramento I
Kaliforniu legið undir ámæli
fyrir að hafa ekki tryggt öryggi
þjóðhöfðingjans betur en svo, að
umkomulaus stúlkukind, hálf-
sturluð, var hársbreidd frá þvi
að vinna honum mein.
Lögreglan i Sacramento hefur
visað slikum ásökunum á bug.
Segist reyndar hafa haft meiri
viðbunað en oft hafi verið áður á
ferðum forsetans.
Stenzt ekki fram-
rétta hönd
Eins og böggull
Þegar Ford forseti fer á stjá
úr Hvlta húsinu, er hann nánast

A sllkum andartökum unir
stjórnmálamaðurinn sér bezt,
en iifvörður hans hins vegar
verst.
Litil auðkenni
Þessi 37 ára gamli lifvörður er
dæmigerðúr fulltrúi úr leyni-
þjónustunni. Þar hóf hann störf
eftir að hafa gegnt þjónustu i
flotanum. Hann var settur strax
til starfa i þeirri deild, sem
annast gæzlu forsetans og fjöl-
skyldu hans.
Lifverðirnir, sem fylgja Ford,
hafa vökul augu á öllum þeim,
sem eru i grennd við hann
hverju sinni. Þeir bera skamm-
byssur innanklæða og örsmá
labbrabbtæki. Hljóðneminn er
nældur innan á jakkaboðunginn,
svo að lítið eða ekkert ber á hon
um, en móttakaranum er komið
fyrir eins og heyrnarhjálpar-
tæki i eyranu.
Þetta heyrnartæki og litil
vaff-laga gullnæla á jakkanum
eru einu ytri merki þess, hverjir
þarna eru á ferð.
alltaf I fjölmenni. Tilræði likt
þessu á föstudaginn er mögu-
leiki, sem ávallt er fyrir hendi.
Hann hefur verið stjórnmála-
maður öll sin fullorðinsár, og
fær ekki hrist af sér þann vana
að gripa sérhverja framrétta
hönd, eða smeygja sér inn i hóp
velunnara til að kasta á þá
kveðju.
En hversu þykkur, sem slikur
manngrúi er, hversu margar
herðar hann klappar á, eða
hendurhannhristir, þá er ávallt
til staðar örfáa metra frá hon-
um minni hópur sem fylgir hon-
um hvert fótmál.
Lífvarzlan aukin
Venjulegast hafa þeir sig
ekkert I frammi. En þessi hálf
tylft manna, sem helzt þekkjast
á þvi, að þeir eiga það sam-
eiginlegt allir að vera stutt-
klipptir og skera sig úr síöu hár-
tizkunni, eða á ihaldsseminni i
klæðaburðinum innan um sund-
urgerðarklæðnaðar-fizkuna,
eru lifverðir forsetans úr
öry ggisþjónustunni.
I hvert sinn sem forsetinn
leggur land undir fót, fer i hönd
mikið annriki hjá leyniþjónust-
unni. Tylft manna gengur vaktir
við að gæta hans. Sjö eða átta
þeirra vikja aldrei nema nokkur
skref frá honum.
„Það litur ef til vill út fyrir, að
enginn sé honum nærstaddur til
hjálpar, en I rauninni er hann
eins og innpakkaður böggull á
milli okkar”, sagði einn starfs-
manna leyniþjónustunnar við
fréttamann Reuters I umræð-
um, sem tilræðið á föstudag
vakti.
Lifvarzla forsetans hefur
verið stóraukin eftir að John F.
Kennedy heitinn var ráðinn af
dögum i Dallas 1963. Einn liður
þessarar öryggisvörzlu er gát,
sem höfö er á grunsamlegu
fólki, er forsetanum gæti stafað
hætta af. Um 50.000 slikir ein-
staklingar eru á skrá yfirvalda
vegna þess arna.
En þótt Lynette Alice
Fromme, sem fyrst hefur orðið
til þess að sýna Ford tilræði,
hafi á siöustu vikum haft i hót-
unum við forsetann, og að ná-
grönnum hennar og sambýlis-
fólki i Sacramento hafi verið
kunnugt um það, þá var hún
ekki á þessari skrá.
Nú er það svo, að leyniþjón-
ustan lætur gæta að þessum
grunsamlegu einstaklingum
nokkru áður en forsetans er að
vænta á heimaslóðir þeirra.
Þótt hún hafi ekki viljaö viður-
kenna slikt opinberlega, þá er
það á allra vitorði, að stundum
er hafður vörður um sllkt fólk
dag og nótt undir þvilikum
kringumstæðum. Til eru dæmi
þess, að þessir einstaklingar
hafi verið, teknir úr umferð,
meðan á heimsókn forsetans
stendur.
En einhvern veginn yfirsást j
mönnum Fromme.
Það er talið, að alls vinni um ■
1,300 manns við þetta eftirlit jj
með öryggi forsetafjölskyld- ■■
unnar. Kostnaður af þessu starfi ■■
er umtalsverður póstur á fjár- jj
lögum. Fyrir 1963 var hann um 5 jj
milljónir dollara, er nú tæpar !!
100 milljónir dollara.
: ::