Lesbók Morgunblaðsins - 29.07.1928, Blaðsíða 4

236
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
tekur mýrin við útfrábökkunumo"
er hið hesta haglendi á þeirri leið
yfir alla sýsluna.
Honum mun, sem hygnum lang-
ferð'amanni, ekki hafa fatast í því
að veija haga á dvalarstað sínum.
Flosa vár nauðsyn að æja sem
fyrst eftir hestabindinguna í
Vorsabæ og ljósast mjög harða
reið þaðan. Hafi morgunreið hans
verið um langan veg frá Dal að
Vorsabæ, er hún ekki stutt þaðan
vestur yfir Þverá, ekki hálftíma
munur. Þangað var nægur sprett-
ur og einkar hentugur staður, til
að bíða eftir Sigfvissonum o. fl.
sem Flosi stóð upp á móti, fagnaði
vel og gekk með „fram að ánni
(117. kap.)“
Lengra mátti Flosi ekki fara,
varð að bíða til að fá vissu sína
um að Fljótshlíðingar sæktu vel
þingið. Án þeirra muiidi hann ekki
hafa farið, heldur riðið sjálfur á
fund þeirra til að kveðja þá upp.
Þar var traUstið hjer nærlendis
og í Mörlc.
Mátulega langt hjá Ingjaldi á
Keldum að ríða heim fyrst., til þess
að getandi væri um — smá auka
ferð Ingjalds — en ekki nefnandi
frá Gúnnarssteini (Árholti). Lík-
legt að Flosi hafi ætlað sjer að
sækja Ingjald heim, hefði liánn
ekki komið eða tregðast.
Eftir þessa atburði, og þó í
sömu ferð, er þess getíð í sögunni:
„Mörður Valgarðsson reið til fund-
ar við Flosa og kveðst ríða vilja
til ])ings með honum með öllu liði
sínu .... Þeir Mörður og Flosi
riðu báðir saman til þings og töl-
uðu alla. daga“ (117. kap.)
Hjer tel jeg að Mörður hafi
fundið Flosa við Holtsvað, sem
hinir fyrnefndu. Mörður mátti og
svo best fylgja Flosa, að hann riði
ekki fvrst út að Þjórsá,eða rjett-
ara út vfir hana á Holtavaði, áður
eu hann kallaði saman lið sitt.
Framar öllum öðrum stöðum hjer
um þurfti Flosi að koma að Hofi,
þangað átti hann erindi mikið, til
að treysta sjer hið mikla lið Marð-
ar, með vinskap og tengdum. —
Sýst mundi hann -hafa farið fram
hjá Hofi, án þess að finna Mörð.
I
Eftirreiðin.
þá er að lítft á liðsafnaðinn til
eftirreiðar brennumönnum. 'Að' fyr-
irlagi Kára safnar Mörður liðinu,
að einhverjum fyrstu krossgötum,
þar sem öllum aðalflokknum var
einna minstur krókur að, en hins-
vegar hagi nægur og góður fyrir
nokkur himdruð hesta, meðan á
liðsaðdrættinum stóð. Langsam-
lcgur meiri hluti þess hlaut að
vera úr Landeyjum (kring um
Bergþórshvol), Þykkvabæ, Holt-
um, Rangárvöllum og Hvolhrepp.
Fæstum mönnum úr þessum hjer-
uðum var unt að hafa minni krók
á einn stað, en að vesturenda
Fljótshlíðar, þ. e. að Holtsvaði, og
þegar á alt er litið, hvergi eins
tilvalinn staður. — Af Rangárvöll-
um ofanverðum, ekki nefnandi
krókur til flokkadráttar í lang-
ferð (ékki fremur en hjer nú í bíl
frá Garðsvika).
Þjórsdælingum, sem kynnu að
hafa riðið í Holt Eyjafjalla, var
það ])ráðbein lína, en í hinar efri
leit-ir að vísu nokkur krókur, tel
]>< líklegt, að þeir riðu fyrst að
Hofi, til frjetta við Mörð um næg-
an liðsafla, að stofna til eftirleit-
ar, var þá um stutta leið að tala úr
•því. En hve margt það lið hafi
verið er ekki auðvelt að segja. Má
vera að Hjalti hafi riðið svo sem
við 20. mann, eða fl.l Ekki sjest
að hann hafi haft mikil mannafor-
ráð, og verður ekki bygt á því, þó
Kári riði upp í Þjórsárdal og Ingj-
aldur eftir honum, ]>ví nú höfðu
vinir hans sett ofan.Ogað vísu hefir
Hjalti 'verið höfðingi, hinn merki-
legasti maður, drengur hinn besti,
fijótur til og nokkuð örgeðja, og
Ijósast hefir hann haft vfir nokki o
liði að segja, ])ví hann kvaddi upp
almenning (132, sbr. 124. kap.), ef
til vill í Haga, sem talinn var í
miðri sveit og „þingstaður“ þeirra
Þjórsdælinga fram á 13.—14. "ld
(Safn. 1. 32). Ekki minnist jeg
þess að Hjalti ætti mannaforráð í
Rangár])ingi þó svo kunni að hafa
verið.
Ekki þekki jeg heldur særða
menn, sem þurfti að spara krók
fyrir á Holtsvað, nema Ingjald,
sem mun hafa riðið heim, og ekki
í eftirleit, og svo til Hjalta sem
græddi liann (132. kap.), enda
hafði Kári ekkert af sári hans að
segja þegar hann ákvað Tloltsvað,
móts við Fljótshlíð, til samkomu-
staðar.
Loks kemur að því að skipa í
leitir — segjum alt að 200 manns
í hvern stað, til að mæta 100
öllum „harðsnúnum“. Einn flokk-
urinn fer austur veginn, í Holt til
Þorgeirs, vitandi það að Flosi
mundi ekki hika nærlendis á þeirri
leið. Annar flokkurinn fer inn
Hlíðarveg, um bygðina, til njósna
um þangaðkomu þeirra Sigfús-
sona tií búa sinna. Þriðja hygg jeg
fara upp hjá Velli, fyrir alla um-
ferð með' Eystri-Rangá, síðan aust-
ur hraun og sanda um ofanverða
Þríhyrningshálsa (fyrir sunnan
Tindafjöll) „og svo ofan í Goða-
iand“ (131. kap.), þegar engar lík-
ur fúndust um slóð brennumanna,
urðu þannig fyrir utan för þeirra
sem sátu í fjallinu. Úr Þríhyrn-
ingí, Flosadal, máttu fráneygir
menn í skíru veðri, hafa sjeð til
allra þessara flokka eftir skilnað-
inn: Austur Aurana, um Torfa-
staði, hvort sem þeir fóru veginn,
rneð bæjum eða ofan bygð (sumir)
og þann þriðja upp með Rangá.
Um þessa ferð segir Njála: „Þá
skiftu þeir leitinni. Riðu sumir
hið fremra austur til Seljalands-
múla en sumir upp til Fljótshlíð-
ar, en sumir hið efra til Þríhyrn-
ingshálsa og svo ofan í Goðaland“
Hjer er svo meistaralega frá sagt
að betur.getur ekki orðið.
En frá Árholti hefði verið rjett
orðað: ofan í Fljótshlíð, eða niður
til Fljótshlíðar. Öfugmæli upp til.
Þaðan hefðu, að minsta kosti þeir
sem riðu fyrir Seljalandsmúla,
hlotið að ríð’a um Fiská, hjá
(Fiskár)-holti, — en þar máttu
þeir ekki fara Flosa vegna,1 sem
þar hafði farið með um 200 hesta
yfir á eyrum og sumstaðar mjúk-
um jarðvegi og hættu að verjast í
dalnum.
Þar hygg jeg engan leitarmann
hafa farið um. Frá Dufþaksholti
var ekki að óttast um ferð þar.
Er það eitt ekki lítið meðmæli um
Holtsvað þar.