Lesbók Morgunblaðsins - 10.05.1931, Blaðsíða 2
13Ö
LESBOK MORöÖKBLADaiJSa
þeim víðáttumiklir grasfletir, sem
notaðir eru til íþróttaæfinga. Ef
við íslendingar ættum háskóla-
byggingu, sem jafnaðist á við eitt
„Oxford college“ með því, sem því
fylgir, myndum við telja háskóla-
máli voru vel borgið og telja okk-
ur vel setta. Auk þess sem hvert
„college“ er þannig sjerstök stofn-
un, en um leið hluti af háskól-
anum, hefir hann sem heild sam-
.eiginlegt bókasafn og önnur söfn
af ýmsu tagi, sameiginlega há-
skólakirkju og sameiginlega bygg-
ingu, þar sem öll opinber próf
fara fram og allmargir fyrirlestrar
eru fluttir.
Hvert „college" er fyrst og
fremst stúdentabústaður, þar sem
stúdentunum er gert sem best skil-
yrði til að stunda nám og lifa
reglusömu og heilbrigðu lífi, en
auk þess eru þar fluttir fyrirlestr-
ar sem allir stúdentar háskólans
hafa aðgang að.
Þar sem flestar þessar stofn-
anir eru æfagamlar, eru þar enn
við líði ýmsar gamlar venjur og
eru sumar þeirra ærið kynlegar
í augum þeirra, sem engu slíku
hafa átt að venjast.
Á ári hverju dvelja í Oxford
ekki færri en 5 þúsund st.údentar
og fer tala þeirra sífelt vaxandi,
en borgin sjálf telur 58 þúsundir
íbúa.
Eins og nærri má geta, setur
allur þessi stúdentahópur nokk-
Urn svip á borgarlífið meðan liá-
skólinn starfar, enda virðist há-
skólinn og stúdentalífið vera
þungamiðjan í lífi borgarbúa í
Oxford.
Plestir stúdentanna, sem koma
til Oxford, koma í því skyni, að
búa sig undir eitthvert ákveðið
lífsstarf, en aðrir koma þangað í
þeim tilgangi að taka þátt í
íþróttalífi og skemtanalífi stúdent-
anna og hirða minna um bóknám;
á það ekki hvað síst við um syni
ríkra manna.
En flestir stúdentanna sameina
þetta tvent, að svo miklu leyti er
því verður við komið.
Hvergi mun íþróttalíf við há-
skóla vera blómlegra en yfirleitt
við enska háskóla, en mest kveður
að íþróttalífi við háskólana í Ox-
ford og Cambridge. Stúdentarnir
iðka alls konar íþróttir, einkum
úti-íþróttir, margs konar knatt-
leika og róður, en þó mun vart
sú íþrótt til vera, sem stúdentar
iöka ekki að einhverju leyti.
Vinsælust mun róðraríþróttin
vera, enda er hún iðkuð af miklu
kappi, og eru skilyrðin til æf-
inga óvíða betri.
Kappróðurinn milli háskólanna
i Oxford og Cambridge sem fer
fram á Thames í marsmánuði ár
hvert, er talinn með merkisvið-
burðum, enda' kunnur um allan
heirn. Stúdentar þeir, sem skara
fram úr í íþróttum eru jafnan í
hávegum hafðir og vart þykir
neitt meiri heiður en að vera „Ox-
ford Blue“ (Dark Blue) en svo
eru þeir stúdentar kallaðir, sem
taka þátt í kappleikum af hálfu
Oxford gegn Cambridge.
Þótt mest kveði að íþróttalífi
meðal stúdentanna, þá blómgast
einnig meðal þeirra fjörugt fje-
lagslíf, sem fer eftir áhugamálum
þeirra.
. Merkast allra fjelaga af því tagi
er „Oxford Union Society“, sem
er fjelag fyrir alla stúdenta há-
skólans. Þektast er fjelagið fyrir
kappræðurnar (debates), sem það
heldur jafnan reglulega. Þar leiða
stúdentamir saman hesta sína, og
þar liafa margir af stjórnmála-
mönnum Englands og ræðuskör-
ungum flutt sínar fyrstu kapp-
ræður.
Aldrei er stúdentalífið í Oxford
í meiri blóma en sumarmissirið
(Trinity term) síðustu vikuna af
maí og byrjun júní „the Eights
\veek“, og ,Commemoration week‘.
Oxford er aldrei fegurri en þá,
ljómandi veður og alt í fullum
blóma.
„The Eights week“ er kapp-
róðravika milli einstakra ,colleges‘
innbyrðis. Fjöldi fólks streymir til
Oxford úr nágrenninu og víðs-
vegar að, til þess að taka þátt í
gleðinni, og ekki eru það síst
ungu stúlkurnar, sem fjölmenna
til Oxford þá dagana.
Alls staðar ,er líf og fjör, gleðí
og hamingja. A bökkum Thames,
þar sem kappróðrarnir fara fram
er alt þakið fólki. Hvert ,college4
hefir sinn skrautbát (barge) bund-
inn við árbakkann; þaðan má
heyra hróp og háreysti og eggj-
anir, þegar kappróðrarbátarnir
renna áfram ljettir og spengilegir
í lífróðri, hver á eftir öðrum og
reyna að snerta hver annan; tak-
ist það þá flytst sá bátur, sem
snerti, fram fyrir þann, sem snert-
ur var, og svo koll af kolli, þang-
að til honum tekst að verða
fi emstur, og í því er sigurinn fólg-
inn. Sá bátur sem fremstur verð-
ur í lok vikunnar, hlýtur tign-
arnafnið „The head of the river“,
og þykir það mikill heiður.
í sambandi við kappróðrana eru
haldnar margskonar skemtanir, en
það á þó fremur við um „Com-
memorationweek4 ‘ þegar háskólinn
veitir doktorsnafnbætur, og er það
um leið síðasta vika háskólaársins.
En stúdentalífið í Oxford birtist
í fleiri myndum en þeim, sem vita
að gleðinni einni.
A hverjum degi eru stúdent-
arnir kallaðir til bæna í kapellu
livers „college“, og þangað geta
þeir farið ef þeir vilja ,eiga kyr-
láta stund.
Þegar menn koma utan úr götu-
liávaðanum inn í þessar kapellur,
er eins og þeir komi inn í nýjan
heim. Djúp kyrð hvílir þar yfir
öllu, og birtan er með dularfullum
töfrablæ, og djúpsett helgi hvílir
yfir öllu. Hvergi er liægt að hugsa
sjer betra umhverfi og betra næði
til þess að hugsa um alvarleg efni
og leita samfjelags við þá, sem
ekki fá þrá sinni fullnægt í hring-
iðu dægurlífsins.
Eins og nærri má geta, þegar
tekið er tillit til þess hve Oxford
stendur á gömlum merg, og hins
marg-háttaða mentalífs og stú-
dentalífs, sem þar blómgast, hefir
hún liaft, um aldaraðir og hefir
enn, mikil áhrif á hið enska þjóð-
líf, enda hafa margir af ágætis-
mönnum Englands að fornu og
nýju verið Oxfordmenn, bæði
skáld og listamenn, stjórnmála-
menn og vísindamenn á öllum
sviðum.
Oflugar, andlegar hreyfingar
hafa og átt þar upptök sín.
Áhrif Oxford hafa náð víðar en
Um England og bréska heimsveld-
Íð, því þar stunda nám menn frá
Öllum álfum heims, og flytja áhrif