Lesbók Morgunblaðsins - 19.03.1950, Blaðsíða 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
163
Þjáningalausar fæðingar
FYRIR NÆR 20 árum fór enski
læknirinn Grantley Dick Read í
London að brjóta heilann um það
hvernig á því stæði, að sumar kon-
ur fæddu börn sín nær þjáningar-
laust, en aðrar tæki út óþolandi
kvalir. Eftir margvíslegar athug-
anir komst hann að þeirri niður-
stöðu, að það væri undantekning
ef konur þyrfti að þjást við barns-
burð. Náttúran, sem öllu stjórnar
svo vísdómslega, sæi um það að
samræmi væri milli burðarins og
grindaropsins hjá hverri konu, og
þess vegna þyrfti ei að vera um
miklar þjáningar að ræða. Hann
komst að þeirri niðurstöðu að
þjáningarnar stöfuðu aðallega af
ótta og kvíða hjá hinni tilvonandi
móður. Vegna óttans stríkkaði svo
á ýmsum taugum og vöðvum, að
fæðingin yrði þjáningarfull. Eftir
því sem óttinn og kvíðinn var
meiri, eftir því urðu þjáningarnar
meiri.
Það er ekki nema eðlilegt að
kona kvíði fyrir því að ala barn.
Þótt hún hafi með móðurgleði
fylgst með þroska barnsins um
meðgöngutímann og hlakkað til
komu þess, þá verður hún hrædd
umleið og fæðingarhríðarnar byrja.
Læknir hennar gerir líka ráð fyr-
ir því að hún muni taka út þján-
ingar.
Vegna þessa þjást konur að nauð-
svnjalausu, segir dr. Read. Ef þeim
væri hjálpað til að skilja til fulln-
ustu hvað gerist í raun og veru
þegar barn fæðist, ef þær væri
hughreystar og í þær talinn kjark-
ur, þá mundu þjáningarnar að
mestu leyti hverfa.
Hann fann því upp á því að búa
barnshafandi konur undir fæðing-
una, bæði líkamlega og andlega, ef
svo mætti að orði komast. Þeim
er sagt fyrir hvaða fæðu þær megi
neyta, og þeim er kent hvernig
þær eigi að klæða sig svo að brjóst
og líf fái rjettan stuðning af föt-
unum. Þeim eru kendar sjerstakar
líkamsæfingar, sem miða að því að
auðvelda barnsburð. Þessar æfing-
ar miða að því að gera hrvgg-
vöðvana og magavöðvana mjúka
og eftirgefanlega. Svo þegar fram
á líður er þeim kent hvernig þær
eigi að hvílast algjörlega. Read
heldur því fram að vanlíðan
kvenna um meðgöngutímann og
vanstilling í skapi, stafi aðallega
af óvenjulegri áreynslu ýmissa
vöðva.
Læknirinn verður stöðugt að
hafa í huga, að þekking er besta
vörnin gegn ótta. Þess vegna verð-
ur hann, snemma á meðgöngutím-
anum, að fræða konur um alt við-
víkjandi þroska fóstursins og hvern
ig líffæri hennar sjálfrar eru þar
að verki, og hverjar breytingar
verða á þegar líður á meðgöngu-
tímann. Hann sýnir þeim Röntgen-
myndir af þeim sjálfum og skýr-
ir fyrir þeim hvernig átök fæð-
ingarhríðaranna koma fram. Enn
fremur lofar hann þeim að hlusta
með stetoskop á hjartaslög hins
ófædda barns.
Síðan er mest undir því kom-
ið að konur læri að hvílast milli
fæðingarhríðanna. Því lýsir dr.
Read svo: „Konan á að liggja á
bakinu bein og hafa svo sem sex
þumlunga milli hælanna. Hendurn-
ar leggur hún þannig að þeir sjeu
svo sem fjóra þumlunga frá síðun-
um. Svæfill á að vera undir höfð-
inu og hún á að liggja á annan
hvorn vangann. Hún á að draga
andann djúpt og reglulega en forð-
ast hverja minstu hreyfingu. Hún
má helst ekki renna til augunum
nje hreyfa tá eða fingur. Þetta
telur hann alveg bráðnauðsynlegt
og þessa verði stranglega að gæta
eftir hverjar hríðir alt frá byrjun,
og best sje ef konurnar geti hvílst
þannig í 10—15 mínútur í hvert
skifti. Ef fæðingarhríðir byrja í
heimahúsum segir hann að bænd-
urnir verði að sjá um að konurn-
ar hvílist þannig. Ef þær fá slíka
hvíld framan af eftir hverja hríð,
þá gengur fæðingin ágætlega og
eins og af sjálfu sjer. Og það Ijett-
ir undir með konunum að þær fá að
fylgjast með því í spegli hvað ger-
ist. Og þær sjá hvernig barnið fæð-
ist. Það ljettir líka mikið undir með
þeim.
Dr. Read segist hafa haft 526
sængurkonur undir höndum og níu
af hverjum tíu hafi alið börn sín
nær þjáningalaust án deyfingar
eða svæfingar.
Læknar í Bandaríkjunum voru
tregir á að trúa þessu, en fyrir
nokkru hefir þessi aðferð hans ver-
ið reynd víða, og með jafn góðum
árangri. Þeir kalla þetta þar „eðli-
tega fæðingu". í Yale Clinic, fæð-
ingardeild New York borgar og
Manhattan sjúkrahúsinu hefir
reynslan orðið sú, að 85% af sæng-
urkonum hafa alið börn sín svo að
segja þjániingalaust og’án deyfi-
lyfja. Ýmsir læknar veigra sjer þó
enn við því að taka upp aðferð
nr. Read’s, vegna þess að því fylg-
ir mikil fyrirhöfn og nærgætni,
Læknirinn má aldrei sleppa hönd-
inni af vanfærri konu frá því að
hún kemur fyrst til hans og þang-
að til hún hefir alið barn sitt í
fæðingardeildinni.
>W V 5W