Lesbók Morgunblaðsins - 19.03.1950, Blaðsíða 16

172
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Sauður bjargar mannslífi.
Hinn 28. október 1888 voru tveir
menn, Þorkell Þórðarson vinnumaður
frá Lóni í Viðvíkursveit og Páll Pjet-
ursson bóndi á Kjarvalsstöðum í Hjalta
dal, að ferja fje yfir Hjeraðsvatnaós.
Höfðu þeir sauðina lausa í ferjunni og
riðluðust þeir, þegar út var komið á
miðjan ósinn. Hallaðist þá ferjan og
fvllti undir þeim, en sauðirnir fóru út-
byrðis og var forystusauðurinn fyrir
þeim. Seinast fór út tvævetur sauður
frá Viðvík og á eftir honum fór Páll
útbyrðis í hylinn. Enn er Páli skaut
upp, varð þessi sauður fyrir honum;
hann hafði eins og staldrað við ferj-
una. Páll greip í herðakamb honum í
dauðans ofboði og þá var eins og
sauðnum væri sagt að leggja til .ands
með manninn, sem ekki kunni að
synda. Synti sauðurinn með hann í
land og bjargaði þannig lífi hans. Sund
ið var æði langt og var furða hverju
sauðurinn orkaði. En hinn maðurinn
druknaði.
Vísa
sem gamall prestur hafði yfir við
jarðarför:
Ligðu þarna, laufagrjer,
lagður niður í grafar-hver,
ekki neitt jeg þyl yfir þjer,
þú þrjóskaðist við að borga mjer.
Konunghollusta.
Hinn 15. nóvember 1888 átti Kristján
IX. konungur 25 ára ríkisstjórnaraf-
mæli. Bæarstjórn Reykjavíkur kaus
nokkru áður nefnd til þess að gangast
fyrir hátíðlegri uppljóman bæarins.
Átti nefndin að ganga milli bæarmanna
og biðja þá að tendra hver á sinn kostn-
að, ljós í gluggum sínum. En ef ein-
hverjir vildu eigi til þess kosta, skyldi
nefndin biðja þá leyfis að mega upp-
ljóma glugga þeirra á kostnað bæar-
sjóðs. ,4eg var einn á móti þessu
„húmbúgi“ og skora á bæarmenn að
hugleiða hvort þeir hafa ekki neitt
þarfara að verja fje til“, sagði Jón
Ólafsson í einu blaðanna áður en að
þessu kæmi. Ekki fóru menn þó að
þessu og voru flest hús uppljómuð í
miðbænum. Lúðrar voru þeyttir, ,en
þegar hæst stóð á þeirra glamri, heyrð-

VIÐEYARSTOFA er nú orðin 200 ára gömul, b.vgð 1750 handa Rantzau stift-
amtmanni. Hann kom aldrei hingað til lands og Skúli Magnússon fógeti sett-
ist að í Viðey. Var það lengi trú, að Viðeyjarstofa hefði verið- bygð handa
honum, en svo var eigi. — Það er trú manna að kirkjunni í Viðey megi aldrei
loka, því að þá verði slys á Viðeyjarsundi. Er mælt að kirkjan hafi verið lok-
uð er Jón Viðöe, sonarsonur Skúla, fórst á sundinu. — (Ljósm. Ó. K. M.)
ist annar hljómur ofan frá Latínuskól-
anum. Þar höfðu skólapiltar safnast
saman og sungu íslendingabrag".
Annars hugar
í brjefi til Árna biskups Helgasonar
(24. jan. 1862) segir Björn Gunnlaugs-
son yfirkennari á þessa leið: „Sagan,
sem þú segir mjer af mjer og ein-
hverjum frænda mínum, held jeg sje
sönn, og kannske hafi oftar en einu
sinni sannast. Mjer datt fyrst í hug, að
þessi andlegi frændi minn hefði verið
Guðni sál. í Brattholti; en kennari Jón
Þorkelsson segist hafa heyrt hana fyrir
norðan, jafnvel úr Vatnsdalnum, og
hefur þá líklega sá andlegi frændi minn
verið sjálfur Jón í Þórormstungu“. Hjer
ætlar dr. Jón Þorkelsson að átt sje við
þessa sögu: „Er Björn Gunnlaugsson
var á mælingaferðum sínum og kom
norður í Vatnsdal, fylgdist Jón í Þór-
ormstungu með honum um Vatnsdal-
inn, og voru þeir eins og við var að
búast í djúpum samræðum um náttúru-
vísindi eður stjörnufræði; og er þeir
fyrir nokkru voru komnir yfir Vatns-
dalsá, segir Björn við Jón: „Hvenær
förum við nú yfir ána?“ Segja sumir
að þeir hafi verið búnir að fara tvisvar
eða þrisvar sinnum yfir ána, en hjer
er sagan liklega aukin. Svo segja og
sumir, að Jón í Þórormstungu hafi
sagt er hann sá, að þeir voru komnir
yfir ána: „Hvenær fórum við yfir ána?“
og hafi hann með þessari spurningu
svarað spurningu Björns Gunnlaugsson-
ar.“ (Tímarit).
Teikn á himni
Voru sögð sjen teikn á himni 15.
júní: þrir hringar hver upp af öðrum
og tvær sólir á hverjum hring. Það
varaði frá dagmálum til miðaftans;
sums staðar sást eigi nema hálfur hring-
ur með einni sól á hverjum enda. Þar
eftir í júlí kom blinda mikil á fje, svo
það varð að tjóðra allvíða, og misti svo
hold og nyt. Sumt hljóp á fjöll og af
klettum fram og dó; á ýmsum bæum
skeði það um haustið. (Mælifellsannáll)
Hreindýr og rjúpur
fellu mjög úr hungri í Múlasýslum
síðari hluta vetrar. Hreindýr gengu út
að sjó á Hjeraði og stöku dýr voru
tekin með tómum höndum, svo voru
þau orðin máttvana. (Fjallk. 1890).