Alþýðublaðið - 22.07.1988, Blaðsíða 8
MM9UBUBIB
Föstudagur 22. júlí 1988 .
Skyrsla Ríkisendurskoðunar um Landakotsspítala
FJÁRLÖG HUNDSUÐ
OG REKSTUR í ÓLESTRI
Rekstrarhallinn 10 milljónir kr á mánuði,
fasteignir keyptar án heimilda,
styrktarsjóður spítalans með milljóna-
hagnað af ríkissjóði, eftirliti og skráningu
lyfjanotkunar ábótavant, kaupleigu-
samningar upp á 30 milljónir kr. ekki
bókfœrðir sem skuldbindingar í reiknings-
skilum, yfirlœknar sitja í nefnd sem hafa á
eftirlit með eigin reikningum.
Það var i desember sl. sem
Ríkisendurskoðun gerði fyrst
athugasemdir við fjármál og
rekstur Landakotsspitala. í
mars gerði fjárlaga- og hag-
sýslustofnun athugasemdir
við það að stjórnendur
Landakotsspítala hefðu farið
út í meiriháttar eignakaup án
heimilda i fjárlögum. Byggði
stofnunin athugasemdir sínar
áathugun Rikisendurskoðun-
ar á bókhaldi og reiknings-
skilum spítalans árin 1985-
1986. Sem kunnugt er fór
stjórn spítalans fram á það
við ríkið að það greiddi úr
gríðarlegum rekstrarvanda
hans og greip jafnframt til
samdráttaraðgerða 1. apríl.
í vor hélt Ríkisendurskoð-
un áfram athugunum á
rekstri og fjármálum Landa-
kotsspítala fyrir síðasta ár og
að sögn Páls Sigurðssonar,
ráðuneytisstjóra í heilbrigðis-
ráðuneytinu, hefur sú skýrsla
legið fyrir í ráðuneytinu í
nokkrar vikur. Sl. miðvikudag
hittust svo fjármálaráðherra
og heilbrigðisráðherra og
ræddu efni hennar og gerðu
sameiginlega tillögur í tiu lið-
um sem kynnt verður stjórn
spítalans. Ráðherrarnir kom-
ust að samkomulagi um að
opinberaekki efnisatriði
skýrslunnar fyrr en stjórn
spítalans hefði komið með
athugasemdir og svör. Mun
stjórn Landakots hafa beðið
um frest fram á miðvikudag í
næstu viku til að svara þeim
hörðu athugasemdum sem
fram koma í skýrslu Ríkis-
endurskoðunar. Nokkur
helstu atriði hennar hafa þeg-
ar lekiö út í fjölmiðla og því
má búast við að forráðamenn
Landakots birti svör sín fyrr,
en fram til þess verður
skýrslan í heild leyniplagg í
kerfinu.
200 MILUÓNIR í VANSKILUM
Samkvæmt heimildum Al-
þýðublaðsins eru helstu
athugasemdir og niðurstöður
Ríkisendurskoðunar eftirfar-
andi:
Umfang rekstrar og stofn-
kostnaöur Landakots hafa
verið aukin umfram heimildir
fjárlaga. Uppsafnaður rekstr-
arhalli vegna þessa er 166
milljónir kr. um síðustu ára-
mót. Nú nema skammtíma-
skuldir spítalans 200 milljón-
um og eru þær i veruiegum
vanskilum. Rekstrarhalli er
því um 10 milljónir á mánuði,
án fjármagnskostnaðar.
Framlög á fjárlögum til fram-
kvæmda á síðasta ári voru 10
milljónir kr. á meðan fram-
kvæmdaáform spítalans voru
yfir 100 milljónir. Alvarlegasta
niðurstaða Ríkisendurskoð-
unar er sú að stjórnendur
spítalans breyta ekki áform-
um sínum í samræmi við fjár-
lög og Landakot hefði verið
verulega umfram heimildir
þótt tillögur þeirra til fjárlaga
hefðu verið samþykktar
óbreyttar.
FASTEIGNIR KEYPTAR ÁN
HEIMILDA
Gerðar eru athugasemdir
við að keyptar hafa verið fast-
eignir fyrir fé ríkissjóðs án
þess að heimildaværi leitað
og í slæmu ástandi og þurfa
því verulegra endurbóta við.
Þær eru illa nýttar og yfirleitt
ekki keyptar með ákveðna
notkun í huga.
Árið 1983 keypti spítalinn
húseiginina Marargötu 2 og
leigir hana læknum sjúkra-
hússins og öölast þeir for-
kaupsrétt að eigninni og
gengur 50% af leigugreiðsl-
um upp í kaupverðið. Þessa
eign keypti Landakot án
heimilda og hefur tapað fjár-
munum í þessum viðskipt-
um. Samanlagt kaupverð og
endurbætur eru 55% hærri
en eðlilegt markaðsverð og
samanlagt tap nemur 12,4
milljónum áverðlagi siðasta
árs og er þá ekki tekið tillit til
vaxtakostnaðar vegna tap-
reksturs spítalans. Eignin
stendur ekki undir lánum og
þarf spítalinn að yfirtaka 4,1
milljón af skuldunum ef hún
verður seld.
DÝR ÞV0TTUR
Ríkisendurskoðun bendir á
að nýtt þvottahús og sauma-
stofa hafi verið sett upp á
Seltjarnarnesi sem sé verri
kostur en áframhaldandi
rekstur gamla þvottahússins
og mun dýrara en að kaupa
þjónustunaaf ríkisspítölun-
um. Hér er um mikla fjárfest-
ingu að ræða án heimildar
og tíu ára leigusamning.
Rekstur þvottahússins er
27% dýrari en gamla hússins
árið 1988. Rekstarkostnaður
þvottahússins er 5,8 m. kr.
meiri i ár en viðskipti við
Þvottahús ríkisspítala hefðu
kostað. Kostnaður við þvotta
og lín er 76% hærri á legu-
deild en hjá Borgarspítala.
Vegna breytinga á leiguhús-
næði hefði fjárþörf spítalans
verið 15,7 m. kr. lægri á sið-
asta ári ef gamla þvotta-
húsið hefði verið notað. Selur
auk þess Landakot Reykja-
lundi þvottaþjónustu langt
undir kostnaðarverði.
STYRKTARSJÓDUR GENGUR Á
FÉ SPÍTALANS
Alþýðublaðið náði ekki tali
af Loga Guðbrandssyni fram-
kvæmdastjóra Landakots i
gær en í viðtali við hann í
mars um málefni spítalans
sagði Logi að sérstakur
styrktarsjóður spítalans hefði
verið að íþyngja fyrir stofnun-
ina fremur en hitt. Ríkisend-
urskoðun bendir á að hann
ætti að færast upp sem hluti
af rekstri sjúkrahússins í
bókhaldi en hann hafi ekki
fylgt þeim reglum sem um
hann gilda og m.a. keypt fast-
eignir og það komið í hlut
sjúkrahússins að kosta nauð-
synlegar endurbætur á eign-
unum og þannig hafi sjóður-
inn gengið á rekstrarfé spítal-
ans sem ríkissjóöur greiðir.
Þannig hafi sjóðurinn hagn-
ast um a.m.k. 11,6 m. kr. á því
að leigja sjúkrahúsinu hús-
næði. Endurbætur á hús-
næði sjóðsins draga 7,1 m.
kr. út úr rekstri spítalans á
síðasta ári og 5,5 m. kr. í ár.
Endurbætur á húsnæði
sjóðsins hafi verið látnar
ganga fyrir endurbótum á
húsnæði spítalans. Sjóðurinn
hefur „gefið“ spítalanum
gammamyndavél en hluti af
kostnaðinum var greiddur
með sölu á röntgenfilmum
sem voru eign spítalans.
Felldir voru niður toliar fyrir
4,1 m. kr. á grundvelli tolla-
laga en Rikisendurskoðun
telur hæpið að skilyrðum lag-
anna um aó ekki séu fjár-
hagsleg tengsl á milli aðila
að ræða sé fullnægt. Undir
vélina hefur verið byggt nýtt
húsnæði en hér er um rann-
sóknartæki að ræða en ekki
lækningatæki og bendir Rík-
isendurskoðun á að gert sé
ráð fyrir að slíkar rannsóknir
fari fram í K-byggingu Lands-
spítalans.
YFIRLÆKNIR MED RÚMAR 18
MILUÓNIR Á ÁRI
Á rannsóknarstofu Landa-
kots starfa 65 manns og
námu heildarlaunagreiðslur á
síðasta ári 27,5 m. kr. Allar
rannsóknir á sjúklingum utan
sjúkrahússins eru krafðar til
sjúkrasamlags á taxta sér-
fræðinga en ekki taxta
sjúkrahúsa og eru reikning-
arnir í nafni Jóhanns L.
Jónassonar yfirlæknis
sem gerir reikningana, en
hann er einnig með einka-
rannsóknir að Marargötu 2 og
Álfheimum 74 sem hann
sameinar rannsóknum spítal-
ans. Ekki ertil skriflegur
samningur við Jóhann en
hann fær 30% af innheimt-
um reikningum spítalans eða
alls kr. 16,8 milljónir kr. 1987
og þar að auki 1.362 þús. kr. í
föst laun og er hér eingöngu
um laun að ræða án þess að
rekstur rannsóknarstofu komi
þar inn eða samtals 18,1 m.
kr. Telur Ríkisendurskoðun
þetta óeðlilega háar greiðslur
til eins manns og telur að
skoða þurfi hvort kostnaðar-
skipting og uppgjör séu með
eðlilegum hætti.
LYF LÁNUÐ EN EKKI 8ÓKFÆRD
Rekstur lyfjabúrs er mjög
gagnrýndur í skýrslunni. Efn-
isyfirlit og skráningu lyfja-
notkunar er mjög ábótavant,
aðhald skortir og er lyfjanotk-
un einstakra deilda ekki
sundurliðið. Vill Ríkisendur-
skoðun að sérstaklega verði
skoðuð samskipti lyfjabúrs
við Læknamiðstöðina hf. að
Marargötu 2 og Læknamiö-
stöðina Álfheimum 74. Við-
skiptin við Marargötu eru
þannig að lyf eru lánuð þang-
að án þess að bókfærast en
eru talin sem birgðir, einnig
eru lyf seld á innkaupsverði
til stöðvarinnar þannig að
salan er skráð á númeraðar
nótur og þeim safnað upp til
ársloka þegar uppgjör fer
loks fram en salan ekki bók-
færð að neinu leyti fyrr.
KAUPLEIGUSAMNINGAR 0G
ADKEYPT SÉRFRÆÐI-
ÞJÓNUSTA
Á síðast ári gerði spítalinn
kaupleigusamninga fyrir 27,9
m. kr. sem ekki eru bókfærðir
sem skuldbindingar í reikn-
ingsskilum. Kaupleigusamn-
ingarnir eru til að fjármagna
vélar og innréttingar i þvotta-
hús og kaup á tölvubúnaði.
Frá 1984-1987 eru kaupleigu-
samningar spítalans 37,3 m.
kr. og eru greiöslur vegna
þessa 9,7 m. kr. í ár og verður
greiðslubyrði þung næstu ár-
in því stærsti samningurinn
rennur ekki út fyrr en árið
1992.
Læknar spítalans vinna
sem nokkurs konar verktakar
og fá greitt i einingum miðað
við verkefni. Læknarnir sinna
ekki öllum þeim verkefnum
sem þeim er ætlað og sér-
fræðiaðstoð er aðkeypt. Sér-
fræðingar spítalans greiða
Landakoti 35% af reikningum
þeim sem þeir sjálfir senda
til Tryggingastofnunar eða
sjúkrasamlaga vegna sjúkl-
inga sem koma í rannsóknir
án þess að leggjast inn á
spítalann. Er þessi hlutdeild
ætluð sem greiðsla fyrir þá
aðstöðu sem þeir fá á spítal-
anum og námu tekjur hans
9,6 m. kr. af þessri hlutdeild á
síðasta ári.
HAGSMUNAÁREKSTUR í
EFTIRLITSNEFND
Ríkisendurskoðun bendir á
fjárlög og áætlanagerð hafi
ekki verið það stjórntæki inn-
an spítalans sem ætlað er og
eftirlit með kostnaði s.s.
vegna lyfja sé ábótavant. Ná-
kvæmari tímaskráningu og
eftirlit vantar með almennum
starfsmönnum og segir end-
urskoðun að bæta þurfi
reikningsskil. Eftirlit með
reikningum lækna er ( hönd-
um eftirlitsnefndar en hana
skipa Ólafur Örn Arnarson,
yfirlæknir, Þorkeil Bjarnason,
yfirlæknirog Logi Guð-
brandsson, framkvæmda-
stjóri. Skráir hún ekki fundar-
gerðir og bendir Rikisendur-
skoðun á að eftirlit með
reikningum Ólafs og Þorkels
fari fram i nefndinni sem þeir
sjálfir skipa.