Tíminn - 01.07.1969, Blaðsíða 7

HSÐMUDAGrUR 1. júTí I9G9.
TIMINN
7
Ferð, sem er
liSslatMa, sem aílliaíi'i sér vásta
mieS en;@rá Wíðu.
Sé MtiS til aiusturs opnast
mynim íjvaggja diaila, BrynjawMB
og Botnsdalis. Á mi'lli þeirra er
Múl'afjail, þar sem ernir áttu
sér vainpstað a'llt fram á hier-
rrámsárin. Sinn vogurinm er
hivoru megiu við Múiliatánia,
Brynjudatevoguir og Botnsvog-
ur._
Á leiðinmi inm að Brynijiud'a'te
vogi er einn bær u.nddr norður
hQlíð RjeynivaMalháilis. Harnn heit
ir F'ossá. I>ar bj‘ó um miðlbik
átjándu ald'ar Maginú's Siighva.ts
sou, sem erngu fegiurri sögur
igamga af en AxQiar-Biimi. Hon-
um 'var méð'ail anniars eigmað að
hiafa drepið sólkiniarprest sintn.
Til slkaimimis tíma hefur verið
uppi ■fióðlk, sem tiaOidi sig hafa
séð fiórnarlöm'h hans gangia Ij'ós
uim logrJtm á Fossá nreð brotna
handléggiwa diingliáudi. Iumi við
Brynijud'alsv'Oig 'er imióberigs-
st’eimn fast vi@ vegdnin, og þar
kunn a menn af því að segja,
áð hann hafi genigdð af ferða-
manmii diau'ðuini. Fram á þen'nan
diag hiefiur verið nafuigreimdur
l>ó.ndi í Kjósimnd, er að Ikiom, og
hafði haran losað Lstaðið fró
hin'alkiki sínum, en brast og kj-ark
til þess að stoemist í leilkinm og
rieið sem skjót'ast burt. Hæpið
er þó, að þes's'ar sögur séu
sauuair. Magnús b(jló fimmtíu ár
á Fossá oig þess fduinst ihivertgi
getið að 'hanm hafi nioiklkru sinn-i
veriS sóttar till salkia. Uan prest-
iuu segja aðrar og betri heisn-''»'"
i'ldir en mU'nmmMölm, að haninLvií
hafi dottáð fúfflur af hiesifibaiki
á Svíin'askiarði, orðið fla'situr í
fsibaðiinu og rotasi. Þess vegna
er sennitegast, a@ óvinisældir
Mlaigmúsar og hroittjaskiapur hafi
vailddð þvií, að htomutn ver trú-
a@ ö áliís og ffliesit illt eiigma@.
Þó er þess a@ geta, a@ í tóni
á Fossá fumdust fyrir alttömgu
ananm>abeiu umdir þúfu, og þar
lömigur og mijúr stónm, lífcur
brýrnii, er á vorw sbafir e@a krot,
að taiið var.
Þégar Skaigfliaiðimgair femgu
galtímamanm af Suðurliandi, efbiir
hvarf Rey.nisstaðarbræðra, öl
þe-æ að igraÆaist fyrir uim afdrif
þeirra, valdist til þess dlóttur-
soraur Maignúsar á Fossá, er
hoknaði á ÁrvelM á Kjálarnesi,
öðrm fcotimra sem fór umdir
áfcriðuma úr PHóðiará.
Við Brymijudiallisá voru tveir
hieMa.r. sem sö.gur voto temigdar
vi@, Mar.íuihelir og Bá’ðarheH-
ir, þar sem milkill siður var, a@
menm ristu nöfln sín í móberg.
Þarma horfðust sem sé heiðmi.n
og kristnin yfdr áraa. Bárðar-
hielMr hrundi fyrir nokkrum ár-
umi esfltfir að spmngdur var fosis
imm á imilM þekra til efflirlæitÍB
Ilaixiraum, en Mairíuihellir stend
ur enm og blasir við af brúmmi
á' ámmá.
Þegar sbammlt hefur verið
Á?.ri@ imn mieð MúlafjalM er
Katbarhöfði við sjóimn. Þar var
drepiinin eimn Hólmverja, Þórð-
ur fcötbur. AMmilfclu immar er
airenað örnefni úr Harðamsögu,
Köiiluigrióf, þar sem keriingarm
ar, Þorbjörg katila og Þórgrimia
smiiðkoma, átbust vi@ af þeirri
heiiflt. a@ bá@ai' liágu dauðar
efflto', rifnar og skormar.
Ávangur hinn íi'ski nam Botns
dal, segdr Landnáma. Innst
við vogim.n er lágur hatmar, sem
heitir Hliaðh'am'ar, og er nú
þurrt vi@ h'am'n, raema um flóð.
Þar bldð lamdmámsmaðuri'nin
skip, er basm smiðaði úr sikóg-
vi'ði í da'lmuim. Fyrir botrai dails
irns giraæfa Botnissúiliur og Hvail
fijialil, og við vesbmxjxl Hvail-
fieM's, þar sem Botnisá steypist
aif heiðaribrúninmí beint niður
í dailibotniim.n, er fossimm Giym-
ur, bæsti foss liand'sins. Þarna
immi í datnuim dó maðun' sá,
seni f'yii'Stuir veiltobist af svarta-
daiulða eitfdr komu Hivail-Einiairs
til la.ndsims. Það var Áili Svart-
höfðason, kirkjuprestur í Sfcál
holti. Þeir hafa ætlað Leggja-
brjót austur í ÞimgvaHasveit,
en ekfci komizt nema eima dag-
lei@ fn'á skipi, áður en sóttim
yfirbugaði foriragja faroriminar.
Upp hlíðima frá Botnsvogi
norðanvierðium eru Síidia'rmia'nin'a
götrnr. Það er 'menkilliegit örneff.ni
og bendir til þess, að f;yrr hafi
síld Maupið í Hvalfjörð en
hét' um árið.
Þegair fcem.ur út tojá Þyrii,
sést lei'ksv.ið Ha.rðar.sögiu frá
niýjium sjóna.nhólli. Þar er Heligu
viik og Hietguhóll niðuir frá bæ,
og þamigað uipp synti Helga
jarisdlóttir með syrni síima tvo
nóttima efbir vígim. Framam 1
ÞyrMommi er þrömg skora, þa.r
sem gengt er uipp, og heitir
Helguskiora. Þar seigir sagan, a@
jiariisdlótitiri.n hafi farið upp á
fjlailið á leið siinni að Indriða-
stöðum í Skoi'radal, þar sem
miáigfcona henma.r bjó. Fyrir all-
möngum ánuim symti önmtur
Helliga Haraklsdóttir, sem enm
er í fuillu fjöri, Helgusuindið, úr
Hólmanrjni tiil landis.
Rétt fyrlr utam Þýriil er Biá-
skieggsá, enm eiitit örnefindð úr
Harðan'vSÖgu. og vdð hama er
grjótnám sem'enitsverfcsmiðju.nm
a.r á Akranesi. Ofar á Biá-
sfceggisá er bogabrú, sem reist
var árið 1907, elziba brú þeirrar
gerða-r á landdrau.
Hvaistöðin er vestian umdir
Þyrilsklifi, rétt uten við Blá-
sfceggsá og oMustöðin í vifcimmi
vesban við lwallstöðima. Á þess
ar slóði.r fónu útv'egisbændur
fy.rmum í beitufjöru. Frammi á
fi.röimum er sfcer, sem heitir
Maminidlrápsikilaiklkiur. Þar fórst
hieníi .sifciipshöfn í góðu veðri
fyrir tæprj öld, og varð eikik'i
hjangað. þótrt sliysfarir þeirra
sæoiusit ú,r Iiandi. Af öðnu skeri
var feðlguan tsveim, semi misst
höfðu frá sér báit, bjaaigað all-
löngu fyrr mieð sögulegum at-
vilkuari. Bóndi, siem átti reið-
lnest simm í túmi, sundn'eáð ú>t a@
bátnuim. og raáðii þeáim á siíðustu
stuindiu, er sjórinm tófc þeim
umdir heindur.
Þegar fcemur nofcbuð út á
Hvatójiairðarströnd, geragur lifti‘1
eyri fli'am í sjódmm uitam vent vi8
alillbáa kíapparfcúpu, réttt vi@
veginm. Þetta er Hrafmeyri, ná
mrjög eydd vegraa mailiairtöku.
Þar var lieragi venalumariste'ðuir.
og þar voru urn iáiragt sfceið
haldnar fjölmenmar útiisamfcom
ur á hiverjrj sumri, og kom
flióabáitur, Suðuriiamdið, þamgað
iðutega með fólk ú.r Reykjavíik.
Þar voru lífeia eimhverjar elztu
réttir landisims. sem steyptar
voru, byggðar 1913. Nú hefur
réttin vei'ið færð úr ste@ upp
fy.rir þjóðveg'inn og heitir síð-
an Svairthamiai'srétt.
Nú er stoaimmit að Ferstifcllu.
þar sem HaMgrímiur Pétursson
amdaðist: „Inm í diimmt og hrör
legt hús éa treð. hver er sá,
er stynur þar á beð?“ kvað
Matthías. Næsti bær er prest-
setrið. Saurbær á Hvaiifjarðar-
sbrönd Bærimm er nú ailllamgt
neðan vegarins, ern vw 'I tið
Byggð'asafnið' að Görðum hefur aðsefur í eizta steinhúsi landsins.
Halignims u-ppi á mielfbumigummi,
rétt við vegimm. Em sá bær
branm á dögum HaMgríms.
Lítlil læfcur renmur þarna
niður á mi'Wíi meiMmma. Austam
bans eru Hlaðir, féliagisheimdM
sveitarimrear, en rai@ri í lægð-
iraiii er Haliiigrímskinkja'n, sem
Sigúrður húsamieistari Guð-
muindsson teiikinaði, með alturis
töfflu, gerða af þekiktum finmsk
uim málara. HaUgriímssteim-n
sbenduir nötotouð upp og austur
frá túni, ern Hadilgrímslimd
spretbur upp í lægðimmi sijálfri,
rébt vestan við áiðurmtefmdian
iœfc. Það er eikiki ótítt, aið fólfc
hafi á brott meö scr vatm úr
benmi, lifct og pil'agríimar gera
ú.r ánni Jórdam.
Uppi í skáganhilðimi.i ofam
við Saurbæ hoitir Prjóoastrók-
ur. Þar á Guðríður Símiomar-
dtóttir, Tynkiia-Guidda, a@ hiaifia
setið á sbumdum. I k'irito.jugarð-
inumi or helia á leiði HaÍgrimB
DRATTARVÉLA-
TRYGGINGAR
Slys af völdum drátfarvéla fara ört vaxandi, enda fjöigar þessum vélum stöðugt
í landinu. Trygging dráttarvéla er því sjálfsögð öryggisráðstöfun. Óhöpp gera
ekki boð á undan sér, en öllum dráttarvélaeigendum standa til boða eftirfarandi
tryggingar með mjög hagstæðum kjörum:
I* ÁBYRGÐARTRYGGINGAR, ER
TRYGGJA GEGN ÖLLU TJÓNI, ER DRÁTTAR-
VÉLARNAR KUNNA AÐ VALDA ÖÐRUM.
2TRYGGING FYRIR BRUNATJÓNI A
■ DRÁTTARVÉLUM.
3-KASKO-TRYGGING FYRIR SKEMMDIR
A VÉLINNI SJÁLFRI.yl
^f-ÖKUMANNSTRYGGINGÁ STJÓRNANDA VÉLAR-
INNAR, HVORT SEM ÞAÐ ER EIGANDI EÐA EINHVER ANNAR.
GREIÐSLA TEKJUAFGANGS TRYGGIR IÐGJÖLD FYRIR SANNVIRÐI.
SAMVIINIXLJTRYGGirVGAR