Morgunblaðið - 28.04.2001, Qupperneq 62

FÓLK Í FRÉTTUM
62 LAUGARDAGUR 28. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Vesturgötu 2, sími 551 8900
Hunang
spilar frá miðnætti
MALENA, nýjasta mynd Giuseppe
Tornatore (Cinema Paradiso) bygg-
ist á smásögu Luciano Vincenzoni
sem skrifaði yfir 100 kvikmynda-
handrit, þ.á m. spagettívestra Sergio
Leone. Myndin gerist í ítalska hafn-
arbænum Castelcuto í heimsstyrjöld-
inni síðari, nánar tiltekið á árunum
frá því að stríðsþátttaka Mussolinis
hefst 1940 og þar til Bandaríkjamenn
ná eyjunni á sitt vald 1943. Þegar hin
guðdómlega Malena (Monica Belluci)
gengur um götur bæjarins (við kvik-
myndatónlist Ennio Morricone) á
háum hælum og í stuttu pilsi stöðvast
allt líf. Karlmenn og unglingsdrengir
fylgja henni girndaraugum á meðan
konurnar líta hana fjandsamlegum
augum öfundsýkinnar. Í huga karla
jafnt sem kvenna er hún hóra, en
hinn 13 ára gamli Renato sér Malenu
(Magdalenu) í madonnumynd og
fylgist með hverju skrefi hinnar dul-
arfullu þokkagyðju sem hann dýrkar.
Hann elskar hana úr fjarlægð og þeg-
ar hann ímyndar sér að þau séu sam-
an verður unglingurinn að John
Wayne í Stagecoach eða Tarzan.
Kvenleg á ítölsku
Hafi einhver blaðamannanna hald-
ið að Bellucci væri aðeins „femme
fatale“ á hvíta tjaldinu eða á auglýs-
ingaspjöldum Miramax, og kæmi síð-
an hversdagslega fyrir í viðtalinu á
Four Seasons-hótelinu í Berlín, þá
skjátlaðist viðkomandi. Bellucci tek-
ur á móti gestum sínum í skærrauð-
um þröngum jakka sem er svo fleginn
að litlu munar að naflinn gægist upp
fyrir borðbrúnina. Belluci, sem er
ættuð frá ítölsku þorpi, hóf feril sinn
sem fyrirsæta samhliða lögfræði-
námi. Hún varð fljótlega heimsþekkt
fyrirsæta og í upphafi síðasta áratug-
ar hóf hún feril sinn sem leikkona.
Hún lék í nokkrum frönskum kvik-
myndum en auk þess fór hún með lít-
ið hlutverk í Bram Stoker’s Dracula í
leikstjórn Francis Ford Coppola og í
Under Suspicion þar sem hún lék á
móti Gene Hackman og Morgan
Freeman.
Bellucci byrjar á því að greina frá
tengslum sína við ítalska kvikmynda-
gerð.
„Ítalska kvikmyndin hefur átt sér
ólík tímabil. Ég ólst upp við myndir
Federicos Fellini, Robertos Rosselini
og Luchinos Visconti. Þetta var frá-
bær tími en þegar á leið varð erfitt að
gera kvikmyndir á Ítalíu hvort sem
það var af pólitískum eða efnahags-
legum ástæðum. Þetta ástand varð til
þess að ég fluttist til Parísar fyrir
fimm árum þar sem að ég gat ekki
gert það sem mig langaði til að gera í
heimalandi mínu. Eftir að ég hafði
leikið í frönskum jafnt sem banda-
rískum myndum var ég farin að bíða
örvæntingarfull eftir góðum tilboðum
frá Ítalíu. Loksins kom Malena. Þótt
ég hafi starfað lengi í Frakklandi og
Bandaríkjunum var mjög mikilvægt
fyrir mig að fá hlutverk í ítalskri
mynd með ítölskum leikurum. Það
skiptir mig miklu að ná alþjóðlegri at-
hygli með ítalskri mynd þar sem ég
samsama mig ítalskri menningu og
þeim kvenleika sem þar er að finna.
Ég varð leikari vegna þess að mig
dreymdi um að verða eins og Sophia
Loren, Gina Lollobrigida og Claudia
Cardinale. Í mínum huga er Malena
kvenleg á sama hátt og þessar leik-
konur. Ítalskar leikkonur greina sig
t.d. frá frönskum leikkonum sem
sveiflast milli þess að vera kona og
barn. Þetta er þessi Lolita-fegurð.
Hins vegar var Sophia Loren þegar
orðin kona þegar hún var átján ára.
Ítölsku leikkonurnar sem ég nefndi
voru fallegar, sterkar, kvenlegar og á
sama tíma voru þær mæður. Frönsk
menning skynjar konur með allt öðr-
um hætti en ítölsk menning.“
Belluci segir að um þessar mundir
eigi sér stað breytingar í ítalskri
kvikmyndagerð: „Á síðasta ári voru
gerðar frábærar ítalskar myndir, t.d.
100 Steps og The Last Kiss, en alls
mætti nefna tíu titla. Ég held að
ítölsk kvikmyndagerð sé að ná sér
upp úr lægðinni.“
Tungumál líkamans
Smásagan Malena hafði legið mörg
ár í skrifborðsskúffunni hjá Torna-
tore. Hann var að taka upp auglýs-
ingu fyrir Dolce & Gabanna með Bell-
ucci þegar hann uppgötvaði að hún
yrði fullkomin í hlutverki Malenu.
Þegar Tornatore veitir síðasta blaða-
mannahópi dagsins viðtal er hann
orðinn of þreyttur til að tala ensku og
lætur því túlk um að snúa sjarmer-
andi ítölskunni yfir á ensku: „Það var
ekki fyrr en ég hitti Bellucci sem ég
fór að hafa trú á að hægt væri að gera
þessa mynd. Fram að þeim kynnum
var ég efins. Þegar ég skrifaði kvik-
myndahandritið var það með Bellucci
í huga. Eftir að ég hitti hana tók ég að
ímynda mér hana sem leikkonu í
myndinni og myndin varð áþreifan-
legri. Þar sem Malena segir lítið í
myndinni þurfti ég í rauninni að
skrifa leynilegt handrit sem lýsti
hlutverki Bellucci í þeim atriðunum
þar sem þögnin er ráðandi. Við unn-
um mikið með það hvernig hún ætti
að ganga, hreyfa sig og hvert hún
ætti að horfa. Framan af lítur hún
alltaf niður þegar hún gengur um
göturnar en það breytist í lokin. Hún
verður að tala með líkamanum til
þess að auðvelda okkur að skilja per-
sónuleika hennar. Stundum er eitt-
hvað að gerast í huga hennar án þess
að hún segi orð. Af og til varð ég því
að finna upp á einhverju sem Bellucci
gat hugsað um meðan að hún lék
ákveðin atriði þar sem að hún hafði
engan texta til að fara eftir.“
Áður hafði Bellucci lýst þessu sér-
kenni myndarinnar fyrir gestum sín-
um: „Þegar ég sá handritið og mér
varð ljóst að Malena talar mest lítið í
þessari mynd varð ég fegin að Torna-
tore átti að leikstýra myndinni. Ég
spurði sjálfan mig hvernig ég ætti að
fara að því að skapa þessa persónu
með fáeinum línum. Ég varð að not-
ast við tungumál líkamans. Ég sagði
við sjálfa mig að sérhver listamaður
hefði sitt eigið hljóðfæri. Ef þú ert pí-
anóleikari áttu píanó, sértu gítarleik-
ari áttu gítar, og ef þú ert leikari er
líkaminn hljóðfæri þitt. Ég reyndi að
skapa Malenu með höndunum, líkam-
anum, andlitinu, augunum. Það var
líkt og einræða ætti sér stað innra
með mér í hverju atriði sem ég lék í.
Með því að herma eftir munnlegri
tjáningu með líkamanum varð mögu-
legt að leika án orða. Ég var t.d. heill-
uð af The Piano með Holly Hunter.
Hún mælir ekki eitt einasta orð í
myndinni en leikur hennar er samt
stórkostlegur. Það eru svo margar
leiðir til að tjá sig, vera leikkona. Fyr-
ir tíu dögum lauk ég við gamanmynd-
ina Asterix þar sem ég leik Kleópötru
á móti Gérard Depardieu. Ekki þá
Kleópötru sem Elizabeth Taylor lék á
sínum tíma heldur Kleópötru úr
teiknimyndasögunni sem er létt
geggjuð og talar út í eitt. Hún er
þannig gjörólík Malenu og það er
skemmtilegt að hafa tækifæri til að
gera ólíka hluti.“
„Valdið er enn í
höndum karlmanna“
– Kom reynslan af fyrirsætustarf-
inu sér vel þegar kom að því að leika
með líkamanum?
„Nei, ljósmyndir eru kyrrstæðar á
meðan kvikmyndin er hreyfing. Fáar
fyrirsætur eiga auðvelt með að verða
leikarar þar sem þetta tvennt er gjör-
ólíkt. Mér fannst mjög skemmtilegt
að vinna sem fyrirsæta. Þetta var
góður tími, ég ferðaðist mikið og ég
var sjálfstæð og frjáls. Ég er nútíma-
kona og því gjörólík Malenu sem
maður getur einungis skilið þekki
maður það hugarfar sem var ráðandi
á Sikiley á þessum árum. Staða kon-
unnar í samfélaginu var annaðhvort
móðir eða eiginkona. Konur voru að-
eins til í gegnum karlmenn. Ég er oft
spurð hvort ég sé þeirrar skoðunar að
ástandið í dag sé enn svipað því sem
við sjáum í myndinni. Ég held að það
séu ótal margir staðir í heiminum þar
sem ástandið er verra en í þessari
kvikmynd. Ótal margar konur hafa
ekki rétt til að yfirgefa heimaland sitt
nema þær séu í fylgd eiginmanns,
bróður eða sonar. Á opinberum vett-
vangi eru þessar konur ekki persónur
án karlmanns. Þetta er hræðilegt og
þetta á sér ennþá stað. Ég held að
ástandið á fimmta áratugnum sem
myndin lýsir sé ekki svo fjarri okkur.
Við konur þurfum ennþá að berjast
fyrir réttindum okkar. Valdið er ekki
enn komið í okkar hendur.“
Þegar blaðakona spyr Bellucci
hvaða möguleika konur eigi á frama í
samfélaginu nú á dögum svarar hún:
„Ég held að valdið sé enn í höndum
karlmanna. Í hópi þeirra blaðamanna
sem ég tala við þessa stundina eru t.d.
sex karlmenn en aðeins tvær konur.“
Í kjölfarið fylgir taugaveiklunarlegur
hlátur nokkurra karlkyns blaða-
manna og Bellucci bætir: „Mér þykir
leitt að segja það, en svona er þetta.“
Eykur fegurðin framamöguleika
konunnar?
„Að sjálfsögðu. Ef þú ert vel gefin
og veist hvernig þú getur notað feg-
urðina þá er hún auðvitað tromp. Það
að ég komi úr fyrirsætubransanum
skipti mjög miklu máli og ástæðan
fyrir því að ég komst inn í heim kvik-
myndanna var að ég er falleg. Þegar
Francis Ford Coppola bauð mér hlut-
verk var það ekki sökum þess að ég
væri heimsins besta leikkona heldur
vegna þess að hann hafði séð mig á
ljósmyndum. Síðan þurfti ég að sjálf-
sögðu að leggja hart að mér, sækja
leiklistartíma og læra frönsku og
ensku.“
Önnur blaðakonan spyr Bellucci að
lokum hvort hún hafi einhvern tíma
óskað þess að hún væri ekki svona
falleg? „Nei, ég er það sem ég er og
þekki sjálfa mig ekki öðruvísi.“
Að loknu viðtalinu spyr hollenski
blaðamaðurinn Belluci hvort hann
megi láta taka mynd af sér við hlið
hennar. Þegar leyfið er komið þrýstir
hann sér upp að fegurðardrottning-
unni og minnir einna helst á ræsti-
tækni sem biður um að fá mynd af sér
við hlið bankastjórans. Að því loknu
heldur hann föstum tökum í hina dýr-
mætu filmu á meðan starfsfólk Mira-
max tilkynnir rauðklæddu þokka-
gyðjunni að bílstjórinn sé tilbúinn og
flugvélin bíði hennar úti á velli.
Coppola valdi mig
vegna fegurðarinnar,
ekki hæfileikanna
Tornatore og Belluci við tökur.
Nýjasta kvikmynd kunnasta samtíma-
leikstjóra Ítala, Giuseppe Tornatore, heitir
Malena. Myndin gerist á tímum síðari
heimsstyrjaldar og fjallar um aðdáun
nokkurra smástráka á þokkadís sem
ber nafn myndarinnar. Davíð Kristinsson
hitti að máli í Berlín leikstjórann og
aðalleikkonuna Monicu Belluci.
Ítalska kvikmyndin Malena var frumsýnd hérlendis í gær
Hin gullfallega Monica Belluci.