Morgunblaðið - 23.07.2002, Blaðsíða 32
MINNINGAR
32 ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Kaupmannahöfn og sýningu San
Fransiskó-ballettsins í Parísaróper-
unni undir stjórn Helga. Það er ekki
mánuður síðan við hittumst síðast á
Fjólugötunni hjá henni Ingunni.
Edda var þá nýkomin frá Spáni, úti-
tekin og glöð. Við rifjuðum upp gamla
góða tíma á sviðinu eins og venjulega
og minntumst Bidsteds, sem nýlega
er látinn.
Edda var hrókur alls fagnaðar en
hún var líka með eitt stærsta hjarta
sem til er og við hinar litum á hana
sem stjörnuna – með greini! Einu
sinni límdum við stjörnu á upphitun-
arstað hennar við kaðlana í Þjóðleik-
húsinu. Hún var mjög ánægð með
þetta uppátæki okkar enda vissi hún
hvað lá að baki og hér var ekki um háð
að ræða frekar en í ávarpinu hennar
„sæl stjarna!“
En Edda átti aðra steina en stjörn-
urnar vinkonur sínar, og dýrmætari.
Það voru gimsteinarnir hennar,
Harpa og Brynja, sem nú sjá á eftir
móður sinni og vini. Ömmustelpan og
nafna Eddu er þegar farin að dansa
og sýnir að „sjaldan fellur eplið langt
frá eikinni“. Við sendum dætrum
Eddu, móður, bræðrum og fjölskyld-
um þeirra okkar innilegustu samúð-
arkveðjur og biðjum góðan Guð að
blessa minningu Eddu Scheving.
Á. Inga Haraldsdóttir, Elín
Edda Árnadóttir, Guðbjörg
Björgvinsdóttir, Guðrún
Antonsdóttir, Helga
Magnúsdóttir, Ingibjörg
Björnsdóttir, Ingunn
Jensdóttir, Lilja Hallgríms-
dóttir, Margrét Brandsdóttir,
Þórunn Árnadóttir.
Hinn fámenni íslenski listdans-
heimur má síst við því að máttarstólp-
ar hans falli frá á besta aldri og í fullu
starfi. Það hefur nú gerst því einn
slíkur máttarstólpi var Edda Schev-
ing sem við kveðjum nú. Dansinn var
mikilvægur þáttur í lífi hennar og
ævistarfið var helgað honum. Edda
hóf dansnám ung og greinilegt var að
þarna voru umtalsverðir hæfileikar
fyrir hendi því hún var oft valin til að
taka þátt í dans- og leiksýningum með
talsvert eldri og reyndari dönsurum.
Þrátt fyrir að ég hefði séð Eddu
dansa í sýningum og væri nemandi í
Listdanskóla Þjóðleikhússins á sama
tíma og hún þá fórumst við eiginlega á
mis þar til ég kom heim frá fram-
haldsnámi í listdansi erlendis. Þá var
það Edda sem bauð mér fyrsta starfið
mitt við listdanskennslu og alla tíð
síðan var samband okkar og samstarf
mikið, bæði varðandi félagsmál dans-
ara og kennslumál. Þar fyrir utan var
Edda traust og yndisleg vinkona öll
þessi ár. Við sömdum saman barna-
ballettinn Út um græna grundu sem
sýndur var á fyrstu Listahátíð í
Reykjavík árið 1970, sömdum og
sýndum ásamt nokkrum öðrum döns-
urum listdanskynningar fyrir fram-
haldsskóla í Reykjavík og fórum í ferð
með eina slíka kynningu til Norður-
og Austurlands. Sumarið 1973 var
farið með listdanskynningu á menn-
ingarhátíð í Færeyjum. Þetta var
mikil ævintýraferð, sýnt í Þórshöfn
og Klakksvík og síðan dansaðir fær-
eyskir dansar fram á morgun eftir
hverja sýningu. Þá, eins og svo oft,
var Edda hrókur alls fagnaðar.
Edda tók mikinn þátt í félagsstörf-
um listdansara, var formaður Félags
íslenskra listdansara um langt skeið
og sat í stjórnum og fulltrúaráðum
ýmissa stofnana og félaga. Það sópaði
að henni sem forystumanni og mörg-
um baráttumálum listdansara sigldi
hún heilum í höfn. Íslenski dansflokk-
urinn var stofnaður á formannsárum
hennar og Edda sýndi starfi hans allt-
af mikinn áhuga. Dansarar flokksins
minnast þess að risastór konfektkassi
frá Eddu var alltaf fastur punktur
hverrar frumsýningar, eiginlega jafn-
mikilvægur og lófatakið í sýningarlok.
Edda gerði allt með glæsibrag og
vildi hafa góða stjórn á öllu, aga og
reglu og réttlætiskennd hennar var
sterk.
Ballettskólann sinn stofnaði hún
árið 1959. Henni var sérlega annt um
alla nemendur sína og hún fylgdist vel
með þeim sem gerðu dansinn að at-
vinnu sinni. Að afstöðnum inntöku-
prófum í Listdansskóla Þjóðleikhúss-
ins og síðar Listdansskóla Íslands
beið hún spennt eftir því að vita hverj-
ir af nemendum hennar hefðu komist
inn. Í fjölmörg ár var það ég sem tók
við þeim í Listdansskólanum og
kenndi áfram, og því var það í mínum
verkahring að segja Eddu frá fram-
förum og þroska þeirra. Dætur henn-
ar tvær fóru báðar í ballettnám og
stolt sá hún þær taka þátt í hinum
ýmsu dans- og leiksýningum í Þjóð-
leikhúsinu. Það gladdi hana óendan-
lega mikið þegar yngri dóttirin sýndi
fram á hún hefði áhuga á og auk þess
hæfileika og getu til að helga sig list-
dansinum. Hún kom síðar móður
sinni til aðstoðar við kennslu í skól-
anum hennar og hefur vaxið og þrosk-
ast sem kennari undir hennar hand-
leiðslu.
Edda Scheving skilur eftir sig mik-
ið tómarúm í hópi okkar sem að list-
dansi störfum eða höfum starfað.
Eddu verður sárt saknað. Sárastur er
þó missirinn dætrunum tveim, Hörpu
og Brynju, aldraðri móður og barna-
barninu, henni Eddu litlu. Þeim og
öðrum ættingjum og vinum sendi ég
innilegar samúðarkveðjur.
Ingibjörg Björnsdóttir.
Látin er í Reykjavík Edda Schev-
ing listdansari, langt um aldur fram.
Hún var fædd í Vestmannaeyjum
1936. Dansnám hóf hún hjá Sif Þórz
1947, var síðan í skóla sem hið ný-
stofnaða Félag ísl. listdansara rak
1948 til 1951 og svo loks í Listdans-
skóla Þjóðleikhússins, eftir að hann
kom til 1952–1957, þar sem aðalkenn-
arar hennar voru þau Lise Kjærega-
ard og Erik Bidsted. Síðar sótti hún
fjölda námskeiða á því sviði og stund-
aði nám í Kaupmannahöfn og lauk
þaðan ballett- og danskennaraprófi
frá Carlsen Institut 1959 og Therpsi-
core 1969. Ballettskóla Eddu Schev-
ing stofnaði hún 1959 og rak æ síðan,
hin síðari ár með dóttur sinni, Brynju.
Margir helstu dansarar okkar stigu
sín fyrstu spor hjá henni, og svo sem
vænta má hefur þessi skóli um fjög-
urra áratuga skeið haft mikil áhrif á
sögu danslistarinnar.
Hún var í þeim hópi, kornung, sem
tók þátt í dansinum í Nýársnóttinni
við opnun Þjóðleikhússins 1950, en þá
dansa samdi frumherjinn í dans-
asmíð, Ásta Norðmann. Hún tók síð-
an þátt í annarri danssýningu sem tíð-
indi voru að, Ólafi Liljurós í Iðnó
1952, þar sem Sigríður Ármann
samdi dansinn og eins í sýningu Bid-
steds á Ég bið að heilsa í Þjóðleikhús-
inu sama ár. Síðan dansaði hún í
fjölda sýninga í Þjóðleikhúsinu, óper-
um, óperettum og söngleikjum og í
ballettsýningum Listdansskóla húss-
ins og Félags íslenskra listdansara.
Hún var þannig í þeim hópi dans-
ara sem fyrst kvað nokkuð að í okkar
danssögu.
Á Listahátíð 1970 kom hún einnig
fram sem dansasmiður, þegar sýndur
var í Iðnó ballettinn Út um græna
grundu eftir Eddu og Ingibjörgu
Björnsdóttur.
Hinu er ekki að leyna, að skilyrðin
til að þróa danslistina á þessum árum
voru ekki sem skyldi. Mest samfellan
var í tíð Bidsteds, en síðan kom heill
áratugur, þegar oft var skipt um list-
dansstjóra og stefnan á reiki.
Félag listdansara reyndi þar oft að
bæta úr um. En kjölfestan kom ekki
fyrr en með stofnun Íslenska dans-
flokksins vorið 1973.
Kynni okkar Eddu Scheving hófust
þá. Það er mín skoðun, að Íslenski
dansflokkurinn hefði vart orðið að
veruleika, ef hinir ungu dansarar okk-
ar sem fyrstir fengu að njóta þess að
vera atvinnudansarar hefðu ekki á
þessum tímamótum átt sér ósérhlífan
bakhjarl í hinum eldri dönsurum. Í
rauninni mátti orða það þannig að
þeir hefðu misst af strætisvagninum
og væru að taka sinn síðasta snúning.
Til dæmis fór þessi hópur á kostum í
söngleiknum Kabarett vorið 1973,
einmitt um það leyti sem Alan Carter
var ráðinn hingað til að veita Dans-
flokknum forstöðu. Þá lagði þessi
hópur sig fram um að láta hina nýju
kynslóð dansara njóta þess, sem þau
höfðu sjálf farið á mis við. Edda
Scheving var þar í fararbroddi og
betra en ekki að geta leitað til hennar
um góð ráð. Enda fór svo að hún var
beðin að gegna starfi framkvæmda-
stjóra flokksins fyrstu mánuðina,
þegar hann var að festa sig í sessi.
Alla tíð síðan vakti Edda yfir vel-
ferð flokksins af elju og örlæti.
Iðulega var hún til aðstoðar við
sýningar þar sem dans kom við sögu á
Þjóðleikhúsárum mínum og kom
reyndar fram sjálf í hlutverki í
Hnotubrjótnum. Öll var sú samvinna
hin ánægjulegasta. Sömuleiðis sátum
við Edda saman í stjórn Listdans-
sjóðs Þjóðleikhússins þar sem Edda
lagði gott til mála sem endranær.
Enda voru henni oft falin trúnaðar-
störf fyrir dansara, og reyndar fleiri,
því að Edda var félagslynd. Þannig
var hún um langt skeið í stjórn Félags
íslenskra listdansara, m.a. formaður á
sex ára tímabili, fulltrúi dansara í
Fulltrúaráði Listahátíðar í Reykja-
vík, var einn af stofnendum Danssam-
bands Íslands og sat í stjórn Banda-
lags íslenskra listamanna.
Edda var sterkur persónuleiki,
röddin djúp en viðkvæmnislaus. Hún
var hreinskiptin og sagði sína mein-
ingu, en sanngjörn og hlustaði vel á
annarra rök. Hún var brennandi í
andanum og lét einskis ófreistað til að
koma hinni ungu íslensku danslist á
legg.
Blessuð sé minning hennar.
Sveinn Einarsson.
Þegar ég fékk þann starfa að leika
á píanó undir ballettæfingar í Ballett-
skóla Eddu Scheving árið 1987 stóð
ekki annað til en að sinna þessu nýja
verkefni. En það leið ekki á löngu áð-
ur en ég var orðin hluti af skemmti-
legu samfélagi duglegra mæðgna,
sem allar unnu saman að rekstri skól-
ans. Þar voru, auk Eddu, Margrét
Scheving móðir hennar og dæturnar
Harpa og Brynja, sem var þá þegar
byrjuð að kenna ballett. Áður en varði
höfðu dætur mínar, Tinna og Hrafn-
hildur, einnig hafið listdansferil sinn
þar á bæ, eins og margir aðrir bæði á
undan þeim og síðar.
Þegar árin líða breytast hlutverkin
og þegar Brynja eignaðist dótturina
Eddu bættist fjórða kynslóðin í
mæðgnahópinn. Tinna var farin að
kenna í gamla skólanum sínum en ég
nýtti mér þá örvun sem ég fékk af
starfi mínu sem undirleikari til að afla
mér menntunar í Suzukikennslu.
Samskipti okkar snerust um miklu
meira en starfið, ekki síst vegna þess
hvað Edda var ræktarsöm. Hún
gleymdi aldrei afmæli og lét engin
stórtíðindi eða hátíðir fram hjá sér
fara. Hún sendi Tinnu og Hrafnhildi
líka alltaf eitthvað þegar þær náðu
áfanga í dansinum. Seinna langaði
Eddu að gefa dótturdóttur sinni tæki-
færi til að læra að spila á píanó og þrjú
undanfarin ár fylgdi hún nöfnu sinni í
hóptíma til mín. Höfðu þá hlutverkin
snúist alveg við.
Með þessum fáu orðum viljum við
mæðgur minnast vinkonu og kenn-
ara, áhrifavalds í lífi okkar allra. Sam-
úðarkveðjur sendum við Margréti,
Brynju, Hörpu og Eddu.
Hanna Valdís Guðmundsdóttir,
Tinna og Hrafnhildur
Ágústsdætur.
Enn er höggvið stórt skarð í okkar
litla samfélag í Stóragerði 20. Hún
Edda sem var okkur svo kær, er
snögglega farin til æðri heima. Er það
annað slíkt áfallið sem við í húsinu
verðum fyrir á þessu ári. Hún var góð
kona sem vildi hvers manns vanda
leysa. Edda var hreinskiptin og sagði
sína meiningu á kurteisan hátt ef eitt-
hvað stóð til að laga eða breyta hér
húsinu. Edda var persónuleiki sem
erfitt verður að gleyma. Hún var sér-
staklega greiðvikin og gestrisin.
Við vottum fjölskyldu hennar okk-
ar dýpstu samúð og biðjum Guð að
blessa minningu hennar.
Íbúar Stóragerði 20.
EDDA
SCHEVING
Fleiri minningargreinar
um Eddu Scheving bíða birtingar
og munu birtast í blaðinu næstu
daga.
;&
* )#
# )! &##
! ! 3 ' !
!
&
&# !
&#
!
&#
&
-
*
?5)G
#/&%4 #
" &34H(
+
)
<
0
,!
*3
:
--
! &
*
&
, -
&3*3*'! <
#$#5&%#% #$!%&
5&%#% 5A& #$ % & 8!& * &#$!%&
3 9%3&5A& #$ 2 %3 ##'
* & &&%5A& #$
4% 5A& #$ 5 & "1 2 ##'
% & 5A& #$ & ##'
&5A& #$ #&3&)() #$!%&(
&
!
&
&
-
*
?I +
-1& :
!
$1 !
& "
= $1
9!!
*
!-!
> &!?
9 !
1125@
8!& #$!%& 2&4 C ##'
$$ #$!%& #2 %& #'
& &4 #$!%&
6 & 6& ' ##% %9% # 1 (
9#
'
*
&# !! !
&#
-
C7 *+,
*+
*&A 4/&%H
&&%(
5&%# 5&%#1 #$!%&
% &3&C $%4 &#$!%&
* &% &3&C $%4 &##'
5&%#1 C $%4 &C $%4 &##'
% &3&C $%4 &#$!%&
5&%# * &#$!%& *34 $&8!&%##'
* &(* &#$!%& -& &5% ##'
2&% -3 &* &##' (
( !
)
)!
!
'
*
&#
!!
!
!
#
8),-)*8,
+ J # %:
(
+
)
&& *
)
:
% &3&- & #'
- & %% &3##' % & *%##& &$!%&
-& % %% &3##' 5&%# &%3 %&#$!%&
51&%% &3##' 2 $#- $&#$!%&
*3 0& - & $!%&(
9# !
#)!!'
*'*
&# !
&#
!
&#
&
5.C5
- $!#%(
! % - $%#$!%&%
9%3&*(% & !&* &##'
# && !&##'
%* && !&##' (