Vísir Sunnudagsblað - 12.06.1938, Page 7
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
7
ÞÖGULU MUNKARNIR.
Frh. af 3. síðu.
ilt. Eins og mönnum er kunn-
ugt, voru klaustrin á miðöldun-
um sannkölluð hæli vísinda og
lista. í klefum sinum unnu
munkarnir að hinni andlegu
iðju, skrifuðu bókfell eða skáru
staf eftir staf og lögðu með
bókaprentun sinni grundvöllinn
undir menningu Evrópu eins og
liún er i dag. f meðförum munk-
anna varð latínan aftur liið lif-
andi mál og á lienni rituðu þeir
hin frægustu verk sín, og eru
þessar hókmentir svo auðugar
og fjölbreyttar, að nauðsyn er
öllum fræðimönnum að kynna
sér þær, ef þeir vilja afla sér
fróðleiks um uppruna og þróun
sérgreinar sinnar. Munkarnir
vernduðu atburði og menningu
fortíðarinnar frá gleymsku og
frá skólum þeirra, t. d. Svarta-
skóla, komu allir færustu og
frægustu stjórnmála- og vis-
indamenn miðaldanna, sem
mótuðu sögu þjóðanna og ör-
lög. Munkarnir áttu því þarna
viðfangsefni, sem tók huga
þeirra allan og lét þá gleyma
öðrum þessa heims unaði, en
Ranché hannaði reglubræðrum
sinum að sinna þessum málum,
heldur skyldu þeir lifa í föst-
um og bænahaldi, en umfram
það var þeim aðeins heimilað
að stunda garðyrkju og akur-
yrkju.
Það er auðsætt, að slíkur
meinlætalifnaður freistar einsk-
is manns nema öfgamanna, sem
lítils hófs kunna sér í öfgun-
um. Slíkir menn hafa hins veg-
ar altaf verið uppi og eru það
enn i dag og reglan starfar í
fullu fjöri, þótt aðsókn að lienni
sé ekki mikil, með því að flesl-
um blöskrar hinar ströngu siða-
reglur og snúa við henni haki.
Þrátt fyrir það, að flestar aðr-
ar munkareglur liafa breytt
starfsemi sinni að einhverju
leyti og samræmt liana kröf-
um breyttra tíma, liefir engin
breyting orðið á siðareglum
Trappistanna, en sami agi er
þar ríkjandi og fyr.
Eitt af þessum „þögulu
klaustrum“ hefir verið í þýska
hænum Reichenhurg og þaðan
eru þessar myndir, sem liér eru
hirtar.
Það er ekki gremjulegt and-
lit, sem ]nð sjáið á fyrstu mynd-
hmi, en hún er af ábótanum
í klaustri þessu, sem gengur á
undan öðrum reglubræðrum
sínum með góðu fordæmi, án
þess að mæla orð frá vörum. I
órjúfandi þögn hefir hann eytt
æfi sinni, en undir gráum hær-
unum er brosmilt andlit, mótað
af góðmensku og innra friði.
Ungum munkum, sem hleypt
er inn í regluna, eru liins vegar
kend ýms tákn, til þess að þeir
geti gert sig skiljanlega um
nauðsynlegustu hluti, en þetta
táknmál mega þeir nota sín i
millum. Hér er þó ekki nema
um sárfá merki að ræða, og
munkarnir eru að engu leyti að
snúa á liinn fróma regluföður
með táknum þessum, og ekki
heldur fingramál, svipað þvi,
sem málleysingjum er kent. Þvi
fer fjarri.
Til bænahalds verja munk-
arnir mestu af tíma sínum, en
þess á milli ganga þeir að erfið-
isvinnu og sinna um afrakstur
jarðarinnar án nokkurrar utan-
aðkomandi aðstoðar. Uppsker-
una bera þeir í hús í körfum,
tveir og tveir, hátiðlegir og þög-
ulir, geyma hana og tilreiða
þegar þöx*fin krefur.
Okkur hinum vei-aldlegu
mönnum er það torskilið,
hvernig öfgamönnunum tekst
að kvelja sjálfa sig með mein-
lætalifi, og okkur verður ósjálf-
rátt á að spyrja, livað gott geti
leitt af sliku. Tungan er guðs
gjöf, sem mönnum ber skylda
til að fara vel með eins og aðr-
ar gjafir, en það er ómakleg
og óeðlileg meðferð að í'ífa
tunguna út úr sér, beint eða ó-
beint. Myndu munkar Jxessir
ekki gera meira gagn með þvi
að boða fagnaðarboðskapinn
með skrúði málsins, í stað þess
að geyma hann í þögn eins og
alt annað?
Þjóðliagslega séð getur ekk-
ert gagn orðið að þögn þessari,
en hitt getur verið, að munkam-
ir vaxi að innri gæðum með því
að gefa þögninni hugsanir sín-
ar, og því má ekki gleyma, að
hraðmælt tunga vinnur oft
meira tjón en hin, senx í hóf
er stilt; og inargt væri betur
geymt í eilifri þögn, sem liátt
er liaft unx.
NÝ FISKISKIPAHÖFN í PÓLLANDI.
Síðan er Pólverjar fengu sjálfstæði sitt upp úr lieimstyrjöldinni hafa þeir gei*st siglingaþjóð
mikil og eiga nú myndarlegan kaupskipaflota. Nú leggja þeir mikla stund á að koma sér upp
fiskiskipaflota og hafa bygt fiskiskipahöfn, Wielka Wies, sem nýlega var opnuð. Pólverjar
bygðu höfn xnikla við Eystrasalt fyrir kaupskip sin fyrir nokkurum árum og er þar risin
upp mikil boi-g, Gdynia.
AMERÍSKUR FLUGLEIÐANGUR
fór fyrir nokkuru til San Juan í Puerto Rico. Voru það hernaðarflugvélar sem sendar voru
og sjást þær hér á sldpulegu flug'i yfir San Juan.