Íslendingaþættir Tímans - 07.03.1984, Blaðsíða 15

Guðrún Rögnvaldsdóttir,
kaupkona Siglufirði
Fadd 11. júlí 1911
Dáin 24. janúar 1984
Pann 3. febr. s.l. var útför Guðrúnar Rögn-
valdsdóttur, húsmóður og kaupkonu, gerð frá
Siglufjarðarkirkju. Sjúkdómsstríði hennar, sem
staðið hafði mánuðum saman, var lokið. Enda
þótt lífsviljinn væri mikill, var henni fyrir nokkru
orðið Ijóst hvern endi baráttan myndi hafa. Því
var henni hvíldin kærkomin.
Guðrún var fædd að Minni-Ökrum í Akra-
hreppi í Skagafirði. Foreldrar hennar voru Rögn-
valdur Jónsson bóndi og síðar vegaverkstjóri og
Sigríður Árnadóttir kona hans. Var Guðrún
fyrsta barn þeirra hjóna, en yngri systkini átti hún
tvö, Ingu húsmóður og Árna bifreiðastjóra, bæði
nú búsett a Saúðárkróki. Guðrún ölst upp með
foreldrum sínum á nokkrum bæjum öðrum í
Akrahreppi: Þorleifsstöðum, Tyrfingsstöðurri og
síðast á Ytri-Kotum, enárið 1929brugðuforeldrar
hennar búi og fluttust til Sauðárkróks, þar sem
þau áttu heimili upp frá því.
Litlu fyrr hafði faðir Itennar hafið störf hjá
Vegagerð ríkisins sem verkstjóri, sem hann síðar
varð kunnur af. í uppvexti sínum í Akrahreppi var
Guðrún samvistum við föðurömmu sína Guðrúnu
Þorkelsdóttur ljósmóður, naifnkennda konu í
Skagafirði og víðar. Merkur Skagfirðingur skrif-
aði svo um hana: „Guðrún var stórbrotin í lund,
skörungur í sjón og raun og sást ekki alltaf fyrir,
hetja til líkama og sálar, hjartaprúð og öllum sem
móðir, fór líknandi höndum um mein rnanna og
málleysingja,einstök manneskja urn margahluti."
Frá þessari ömmu sinni og nöfnu tók Guðrún
Rögnvaldsdóttir margar eigindir að erfðum, enda
dáði hún hana mikið og minntist hennar oft.
Einnig minntist hún oft uppvaxtarins í Akrahreppi
og gamalla vina foreldra sinna þar. Þær rætur. sem
þar höfðu náð að festast, slitnuðu seint. í
fæðingarsveit sinni naut hún hefðbundinnar skóla-
göngu þess tíma, og síðar stundaði hún nám við
Húsmæðraskól^nn Ósk á ísafirði. Einnig nam hún
1969 flytst hann suður og vánn ýmsa vinnu bæði
til sjós og lands, vann meðal annars á skipum
Eimskipafélagsins í millilandasiglingum. En aftur
lá leiðin í sveitina. 1972 keypti hann jörðina
Staðarhús í Borgarfirði og hóf þar búskap, með
dugnaði og hagsýni kom hann þar upp góðu búi
þó margt væri þar annað en á æskustöðvunum
fyrirvestan. ,
Það var ánægjulegt að fara uppeftir og heim-
sækja hann á Stað1 og vera með honum í.
hejgarfríum, setjast niður og tala um löngu liðna
tíma.
Núna síðustu 4 árin þegar heilsan fór að bila átti
Siggi heima á Akranesi og gat þar haft nokkrar
kindur og hesta til að hugsa um sér til ánægju.
Hann andaðist á Landakotsspítalanum 9.
febrúar síðastliðinn. Blessuð sé minning hans.
Bæring Jóhannsson
hattasaum í Reykjavík. Hugðist hún gera þá iðn
að starfi sínu, sem og varð með öðrum störfum,
en mikil eðlislæg smekkvísi og handlagni var
henni í blóð borin. Þann 3. maí 1935 gekk hún í
hjónaband með jafnaldrasínum, Ragnari Jóhann-
essyni frá Glæsibæ í Staðarhreppi, en hann hafði
þá átta árum fyrr flust með foreldrum sínum til
Siglufjarðar og var búsettur þar. Þau,Ragnar og
Guðrún settu saman bú sitt á Sigiufirði og áttu
heimili þar til æviloka. Ragnár gegndi lengsturp
starfsævi sinnar annasömum störfum, einnig lét
hann sig félagsmál miklu skipta. Átti þar einkum
við allt, sem á einhvern hátt hné að viðgangi og
heill fyrir Siglufjörð. Við hlið hans á þessu sviði
stóð Guðrún ætíð traust, enda mæddi það
umstang, sem ætíð fylgir slíku, ekki hvað minnst
á heimili þeirra hjóna. Ekki fór Guðrún heldur
varhluta af starfi að félagsmálum. Tímanlega á
dvaiarárum sínum á Siglufirði gekk hún í Kvenna-
deild Slysavarnarfélagsins þar í bæ, Kvennadeild-
ina Vörn. í þeim félagsskap starfaði hún heilshug-
ar og af mikilli atorku. Fljótlega var hún kjörin til
trúnaðarstarfa, var varaformaðuf um árabil og
formaður um 18 ára skeið. Sótti hún á því tímabili
flest landsþing Slysavarnafélags íslands. Fyrir
störf sín að þessum þýðingarmiklu málum var
henni margháttaður sómi sýndur. Hún var heið-
ursfélagi í Slysavarnafélaginu og ennfremur í
félagsdeildinni á Siglufirði í tilefni 70 ára afmælis
hennar, en þá hafði hún litlu fyrr látið af
forystuhlutverkinu. Ekkert málefni itóð hjarta
hennar nær en viðgangur slysavarnamála.
Hér að framan er getið tveggja þátta, sem
Guðrún helgaði sig, húsmóðurstarfinu og félags-
málunum. Mundi það tvennt á stundum reynast
meðalmanneskjunni nægilegt til starfa. Enn er þó
hvað Guðrúnu varðar ógetið þriðja þáttarins, og
Islendingaþættir
þess ekki hins minnsta. Fáum dögum eftirstofnun
hjúskaparins hóf hún verslunarrekstur á Siglu-
firði. í fyrstu nær eingöngu með kvenhatta, sem
hún framleiddi sjálf og naut þar þess undirbúnings
sem áður er getið, en síðar varð um alhliða
kvenfataverslun að ræða. Þessa verslun, sem bar
nafn hennar, rak hún síðan af mikilli atorku og
við vinsældir viðskiptavina sinna samfleytt í 48 og
hálft ár. í gegnum tíðina hefir verið stofnað til
margháttaðs atvinnureksturs, sem skammærri hef-
ir orðið en hér um ræðir. Hafa þó aðstæður alloft
vcrið betri. Hvað efnahagslegt árferði hérlendis
snertir hafa tæpast oftar skipst á skin og skúrir en
á Siglufirði. Segir sig því sjálft að nokkuð hefir sá
orðið að hafa til brunns að bera, sem fleytti
fyrirtæki sínu áfallalítið yfir þá boða, sem braut á,
á nærfellt hálfri öld.
Eiginmann sinn missti Guðrún snögglega 28.
júlí 1980. Sem að líkum lætur varð henni það
þungt áfall, kominni fast að sjötugsaldri og með
nokkuð umleikis. Beinast hefði legið við að láta
nú lokið atvinnurekstri sínum á Siglufirði og
flytjast á einhvern þann stað sem lífið hefði orðið
henni hægara og njóta þar cllinnar. Þetta var
1 Guðrúnu víðs fjarri hugar. Hún vildi standa
meðan stætt var. Annað taldi hún ámælisverða
uppgjöf. Hún hafði gegnum árin séð á eftir
mörgum athafnamanninum burt frá Siglufirði, á
annað landshorn, þar sem hann taldi sér betur
borgið. Þetta ræddi hún á stundum og taldi í óefni
stefna fyrir Siglufirði. Því taldi hún það nánast
skyidu sína gagnvart bæjarfélaginu að halda
áfram búsetu og rekstri á Siglufirði þar til yfir lyki.
Hún fór í síðasta sinn á brottu frá Siglufirði í júlí
sl., þá sjúk, til dvalar á sjúkrahúsi í Reykjavík.
Vinur hennar og samferðamaður á Siglufirði
kvaddi hana með góðum óskum og von um skjóta
endurkomu. Svar hennar var: „já, ég kem fljótt".
Sú endurkoma dróst að vísu, en heim kom hún, í
síðasta sinn, nú til að hvílast að loknu löngu
dagsverki í siglfirskri moldu. Legstað hennar ber
hátt í kirkjugarðinum á Siglufirði, ofan við
byggðina. Þaðan sér vel yfir bæinn. Bæinn, sem
hún heigaði krafta sína lengst ævi sinnar, og var
þrátt fyrir uppruna sinn bundin órofa böndum.
Þeim hjónunt, Guðrúnu og Ragnari, varð tveggja
dætra auðið. Þær eru Jóhanna Sigríður, vefnaðar-
kennari og húsmóðir, gift Magnúsi Guðmunds-
syni, búsett í Hafnarfirði,, og Hekla, kaupkona og
húsmóðir, gift undirrituðum, búsett á Akureyri.
Ömmubörnin eru 6. Þeim gaf hún alla sína
. umhyggju, þau hurfu henni ekki úr huga til þess
síðasta. I gegnum árin hafði hún fylgst náið með
vexti þeirra og þroska. Lét sig ógjarna vanta væri
um merkisdaga þeirra að ræða, allt frá skírn til
skólaútskriftar. Einn helsti gleðigjafi hennar var
að fá þau til dvalar hjá sér og geta sýnt þeim elsku
sína. Fyrir það er henni nú þakkað að leiðarlok-
um. Dætur hennar þakka henni móðurumhyggj-
una og allt það, er hún var þeirn til síðustu
stundar. Tengdasynir hennar þakka henni með
hverri góðvild og hlýju hún tók þeim, er þeir
tengdust henni. Persónulega er mér ekki auðið að
draga saman í styttra mál lýsingu á Guðrúnu
Rögnvaldsdóttur en með orðunum: Hún var kona
mikillar gerðar. Sent slík mun hún ætíð lifa í
minningunni. Akureyri, 5. febrúar 1984
,1 Þórgnýr Þórhallsson
'' 15