Morgunblaðið - 15.10.2005, Blaðsíða 2
2 LAUGARDAGUR 15. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
GEFUR MÁLIÐ FRÁ SÉR
Bogi Nilsson ríkissaksóknari hef-
ur sagt sig frá athugun á því hvort
tilefni sé til að höfða mál á grundvelli
þeirra gagna sem liggja að baki
þeim 32 liðum ákærunnar í Baugs-
málinu sem vísað var frá dómi. Til-
kynnti hann þetta með bréfi til
dómsmálaráðherra sem verður að
skipa nýjan saksóknara til að fjalla
um málið.
Tanngarður rifinn
Gert er ráð fyrir að Tanngarður,
aðsetur tannlæknadeildar HÍ og
hluta læknadeildar, verði rifinn.
Húsið er talið óhentugt og ekki
mögulegt að nýta það í hinu nýja
skipulagi Landspítalalóðarinnar.
Varnir auknar
Framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins hefur skipað aðildarríkj-
unum að herða á vörnum gegn fugla-
flensu en hún er nú komin upp í
Tyrklandi og Rúmeníu. Talið er víst,
að hún hafi borist í alifugla frá far-
fuglum og er óttast, að hún skjóti
upp kollinum vestar í Evrópu, í Mið-
Austurlöndum og Afríku í vetur.
Mörg ríki viða nú að sér lyfinu Tam-
iflu en í Víetnam hefur fundist veiru-
afbrigði, sem er ónæmt fyrir því.
David Nabarro, sem sér um að sam-
ræma aðgerðir gegn fuglaflensu og
hugsanlegum faraldri í mönnum,
segir í viðtali við Morgunblaðið, að
Íslendingar hafi lítið að óttast á ferð-
um erlendis enn sem komið er. Þá
segir hann óhætt að snæða fuglakjöt
svo fremi það sé vel eldað.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Úr vesturheimi 32
Fréttaskýring 8 Umræðan 33/36
Úr verinu 14 Minningar 37/41
Viðskipti 16 Kirkjustarf 42/43
Erlent 18/19 Skák 47
Minn staður 20 Myndasögur 48
Akureyri 22 Víkverji 48
Suðurnes 22 Dagbók 48
Landið 23 Velvakandi 49
Árborg 23 Staður og stund 50
Daglegt líf 24 Bíó 54/57
Ferðalög 26/27 Ljósvakamiðlar 58
Menning 28/29 Staksteinar 59
Forystugrein 30 Veður 59
* * *
Kynning – Morgunblaðinu fylgir
fréttabréfið Blindrasýn.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Inga Rún Sigurðardóttir, ingarun@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkju-
starf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
!
"
#
$
%
&
'() *
+,,,
þessari áletrun þannig að erfitt geti
reynst að átta sig á því í fljótu bragði
hvort seðlarnir séu falsaðir eða ekki.
„Það hafa í gegnum tíðina verið
gefnar út alls konar dollaraútgáfur,
þannig að í sjálfu sér er þetta ekki
gjörsamlega út í hött,“ segir Arnar.
Ekki ólöglegt að búa til seðlana
Samkvæmt íslenskum lögum er
ekki refsivert að búa til eftirlíkingar
af peningaseðlum sem eru ekki til,
EFNAHAGSBROTADEILD ríkis-
lögreglustjóra hefur lagt hald á sjö-
tíu milljón dollara seðla, jafnvirði 4,3
milljarða íslenskra króna, í fram-
haldi af tilkynningu frá íslenskum
fjármálastofnunum um að erlendir
aðilar væru að bjóða slíka seðla sem
tryggingu fyrir lánum. Enn fremur
hefur beiðni verið send til breskra
lögregluyfirvalda um að sá sem not-
aði seðlana verði handtekinn en
grunur leikur á að fleiri en hann einn
standi að baki fölsuninni. Maðurinn
hefur þó ekki verið handtekinn enn.
Arnar Jensson, aðstoðaryfirlög-
regluþjónn hjá ríkislögreglustjóra-
embættinu, segir að málið sé allt
með ólíkindum og ekki séu dæmi um
viðlíka mál hér á landi. Embættinu
hafi upphaflega borist tilkynning 15.
ágúst sl. frá íslenskum banka um að
slíkir seðlar hefðu verið boðnir sem
trygging gegn láni og í kjölfarið kom
í ljós að um falsaða seðla væri að
ræða. Á seðlunum er áletrunin „silv-
er certificate“ og segir Arnar að árið
1928 hafi verið gefnir út í Bandaríkj-
unum 100.000 dollara seðlar með
en það er hins vegar ólögmætt að
reyna að koma þeim í umferð. Það er
hins vegar sjálfstætt brot að falsa
seðla sem eru til, óháð því hvort þeir
séu notaðir eða ekki.
Arnar segir að ekki sé unnt að
greina frá því hvar hald hafi verið
lagt á seðlana eða um hvaða banka-
stofnanir sé að ræða en þær hafi ekki
tekið við seðlunum sem tryggingu
fyrir lánum. Efnahagsbrotadeildin
hafi sent beiðni til breskra lögreglu-
yfirvalda um að „nálgast þann aðila
sem er grunaður um þessar tilraunir
til fjársvika“.
Reyndi í fleiri löndum
Arnar segir vitað að sams konar
tilraunir til að koma fölsuðum seðl-
um í umferð hafi verið gerðar í Aust-
urríki, Ítalíu, Bretlandi og Þýska-
landi. „Við vitum hver að minnsta
kosti einn af þessum aðilum er, en
það eru allar líkur á að það séu fleiri
sem standa að þessu,“ segir Arnar.
Hann telur að faglega hafi verið
staðið að þessum fjársvikatilraun-
um. Leggja hafi átt seðlana fram
sem handveð, fá lán hjá íslenskum
fjármálstofnunum og fjárfesta í
gegnum þær í verðbréfum eða öðr-
um fjárfestingum. Þá hafi maðurinn
lagt fram ýmiss konar gögn til að
reyna að sýna fram á trúverðugleika
sinn og að seðlarnir væru ekta. Sam-
kvæmt lögum um peningaþvætti
beri íslenskum fjármálastofnunum
að tilkynna efnahagsbrotadeildinni
um grunsamleg viðskipti sem kynnu
að tengjast peningaþvætti. Arnar
segist reikna með því að lögreglu-
yfirvöld í Bretlandi handtaki mann-
inn á næstunni.
Ríkislögreglustjóri lagði hald á
70 falsaða milljón dollara seðla
Eftir Árna Helgason og
Kristján G. Arngrímsson
Morgunblaðið/Kristinn
Arnar Jensson aðstoðaryfirlögregluþjónn bendir hér á falsaða dollaraseðla.
OLÍUFÉLÖGIN hafa undanfarna
daga lækkað verð á eldsneyti, og
komst um miðjan dag í gær lægst í
108,70 kr. fyrir lítra af 95 oktana
bensíni og 107,10 kr. fyrir lítrann
af dísilolíu á bensínstöðvum Ork-
unnar, en verðið er 10 aurum
hærra á lítrann hjá Ego og Atl-
antsolíu.
Gunnar Skaptason, forstjóri
Orkunnar, segir að ástæður lækk-
unarinnar undanfarna daga sé
einkum lækkandi heimsmarkaðs-
verð, sem verið hafi óeðlilega hátt
undanfarið. Orkan hefur einnig
aukið afslátt sem fá má með fyr-
irfram greiddum frelsiskortum, og
eru nú gefnar 3 krónur í afslátt af
hverjum lítra þegar kortin eru not-
uð.
Gunnar vildi ekki gefa upp
hversu mörg kort eru í umferð, en
segir þau skipta þúsundum. Hann
segir að það sé einkum fólk í yngri
kantinum, sem notar sér þjónustu
heimabanka, sem noti kortin, enda
sé auðvelt að fylla á þau í gegnum
heimabanka. Ekki fékkst heldur
gefið upp hversu háa upphæð Ork-
an hafi fengið undanfarið í vaxta-
greiðslur af inneign korthafa, en
Gunnar sagði þá tölu viðskipta-
leyndarmál.
Algengasta verð 108,70
Þegar verð var kannað um miðj-
an dag í gær var algengasta verð á
lítra af 95 oktana bensíni 108,70 kr.
hjá Orkunni, 108,80 kr. hjá Atl-
antsolíu og Ego, 109,70 kr. hjá ÓB,
110,20 hjá Esso, 110,60 hjá Olís og
111,10 hjá Skeljungi. Lítrinn af
dísilolíu kostaði í öllum tilvikum
1,60 kr. minna en lítrinn af bensíni.
Eldsneytisverð lækkar
MÁR Jóhannsson, fyrr-
verandi skrifstofustjóri
Sjálfstæðisflokksins,
lést í gær 85 ára að
aldri.
Már fæddist í
Reykjavík 22. júlí árið
1920. Foreldrar hans
voru Guðlaug Árnadótt-
ir frá Kirkjuhjáleigu í
Ölfusi og Jóhann Haf-
stein Jóhannsson, skrif-
stofustjóri í Reykjavík.
Eignuðust þau ellefu
börn.
Már útskrifaðist frá Verzlunar-
skóla Íslands árið 1939.
Að loknu námi starfaði
hann um tíma sem þing-
skrifari á Alþingi. Már
hóf störf hjá Sjálfstæð-
isflokknum haustið 1944
og starfaði þar til hinstu
stundar. Már var lengst
af skrifstofustjóri Sjálf-
stæðisflokksins.
Eiginkona hans var
Helga Sigfúsdóttir en
hún lést 16. nóvember
árið 2003. Þau eignuð-
ust einn son, Ómar, og uppeldissonur
þeirra er Birgir Jóhann.
Andlát
MÁR
JÓHANNSSON
HÁTÍÐARSAMKOMA var haldin í Borgarleikhúsinu í
gær í tilefni af því að Verzlunarskóli Íslands verður 100
ára á morgun, sunnudaginn 16. október.
Í gærmorgun afhenti Jón Karl Ólafsson, formaður
Viðskiptaráðs Íslands, skólanum afmælisgjöf Við-
skiptaráðs í tilefni 100 ára afmælisins. Er það stytta
sem ber heitið Vegferð og er gerð af listamanninum
Steinunni Þórarinsdóttur. Styttunni var fundinn staður
fyrir framan Verzlunarskólann og var hún afhjúpuð að
viðstöddu fjölmenni.
Meðal þeirra sem fluttu ávörp á hátíðarsamkomunni
í Borgarleikhúsinu í gær voru Ólafur Ragnar Gríms-
son, forseti Íslands, Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra, Valgerður Sverrisdóttir við-
skiptaráðherra, Elísabet Bogadóttir, formaður Nem-
endafélags Verzlunarskólans, Jón Karl Ólafsson og
Sölvi Sveinsson skólastjóri. Þá voru nokkrir núverandi
og fyrrverandi starfsmenn heiðraðir á hátíðarsamkom-
unni.
Á morgun, sjálfan afmælisdaginn, verður opið hús í
skólanum frá kl.13 til 17. Þar verður ýmislegt til sýnis
og skemmtunar. Meðal annars verður þar sýning sem
hlotið hefur heitið „Hin hliðin á starfsmönnum“. Þar
munu ýmsir þeirra sem starfa við skólann sýna það sem
þeir hafa tekið sér fyrir hendur utan starfstíma síns.
Hannyrðir, bækur og ljósmyndir af ýmsum toga verða
þar til sýnis, skv. upplýsingum Verzlunarskólans.
Hátíðarstund og afhjúpun
listaverksins Vegferð
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Að lokinni hátíðarsamkomu í Borgarleikhúsinu gengu
gestir yfir í skólahúsið og framhjá styttu Steinunnar
Þórarinsdóttur, Vegferð, sem afhjúpuð var í gær.
Verzlunarskóli Íslands fagnar 100 ára afmæli á morgun
RJÚPNAVEIÐITÍMABILIÐ hefst
að nýju í dag eftir tveggja ára hlé og
er búist við því að margir muni nýta
sér tækifærið og halda á veiðar.
Tímabilið í ár stendur til 30. nóvem-
ber nk. og er því um þremur vikum
styttra en áður þegar veiða mátti
rjúpu allt til 22. desember. Þá er
stórt svæði á Suðvesturlandi áfram
friðað auk þess sem veiðimenn hafa
verið hvattir til hóflegra veiða.
Talsvert eftirlit verður með skot-
veiðimönnum á morgun og hefur rík-
islögreglustjóri m.a. hvatt alla lög-
reglustjóra til að herða eftirlit með
skotveiðimönnum í sínu umdæmi.
Lögreglan í Borgarnesi og Búð-
ardal mun hafa samstarf um eftirlit
með veiðum og verða tveir lögreglu-
menn á jeppa frá hvoru embætti á
ferðinni á morgun auk þess sem bíll
frá lögreglunni í Reykjavík verður
með í verkefninu.
Að sögn lögreglunnar á Akureyri
verður haldið uppi hefðbundnu eft-
irliti í ár eins og fyrri ár en ekki hef-
ur verið gripið til neinna sérstakra
aðgerða.
Ekki er vitað til þess að neinn hafi
þjófstartað í rjúpnaveiðunum í ár.
Rjúpnaveiði-
tímabilið
hefst í dag