Fréttablaðið - 09.01.2004, Blaðsíða 30
Útsölutímabilið er hafið og flest-ar barnafataverslanir hafa
þegar hafið útsölur eða eru við það
að lækka verð. Algengur afsláttur
er á bilinu 30 til 50 prósent og mun-
ar um minna því börnin eru fljót að
vaxa upp úr flíkunum og á ákveðn-
um aldri geta þau líka verið afar
fljót að slíta fötum. Því þarf oft að
endurnýja allan fataskápinn.
Margir hagsýnir foreldrar bíða því
eftir árlegum útsölum.
Betra er að kaupa stærri föt en
minni á útsölu því yfirleitt er ekki
hægt að skila útsöluvörum. Fötum
sem gefin voru í jólagjöf á þó að
vera hægt að skila þótt útsölur séu
hafnar. ■
börn o.fl.
Vikulegur blaðauki Fréttablaðsins um al l t sem viðkemur börnum
Ritstjórn: sími 515 7500 – netfang: born@frettabladid.is. Auglýsingar: sími 515 7500 – netfang: auglysingar@frettabladid.is
Algengustu vangaveltur foreldraungra barna eru tengdar svefni
og næringu barnsins. Á göngudeild-
inni erum við oft bara að fræða fólk
um hvað er eðlilegt og hverju hægt
sé að búast við af barninu varðandi
svefn. En við þurfum líka að takast
á við flóknari vandamál,“ segir
Arna Skúladóttir hjúkrunarfræð-
ingur.
Algengast er að börn séu að
vakna á nóttunni en einkennin eru
misjöfn eftir aldri. Meðalaldur
barnanna er um eins árs. „Yngstu
börnin sofa oft á vitlausum tímum,
kannski frá fimm á nóttu til hádeg-
is. Hjá krökkum nær eins árs aldri
er algengast að þau vakni oft á
nóttu og þá helst til að drekka. Eldri
krakkar eiga oft erfitt með að fara
að sofa. Svo eru sum börn með öll
þessi vandamál eða jafnvel flóknari
hegðunarvanda.“
Arna segir að viðbrögðin fari
eftir aldri og persónuleika barn-
anna. „Við spyrjum ýmissa spurn-
inga til að fá þær upplýsingar sem
við þurfum. Til dæmis klukkan
hvað barnið sefur á daginn og met-
um hvort þurfi að breyta því. Það er
oftast einfalt og getur haft mikil
áhrif á nætursvefn. Við viljum
byrja á einföldum hlutum því
kannski er hægt að leysa málin með
auðveldum hætti.
Ef ég ætti að gefa einfalt ráð
væri það að hafa ákveðna reglu á
svefnvenjum og breyta ekki mikið
frá því um helgar. Krakkar sem
eiga við svefnvandamál að stríða
þurfa oft ákveðnari reglur en aðrir
og þau þola oft illa breytingar. Um
jólin verður til dæmis röskun á dag-
legu lífi og byrjun janúar er oft tími
sem reynir á. Við finnum fyrir því
að álagið hér eykst á þeim tíma.“
Foreldrar sem eiga fleiri en eitt
barn vita að ekki eru öll börn eins.
Allt getur gengið eins og í sögu með
fyrsta barn en svo þarf að leita að-
stoðar vegna næsta barns. Því er
ekki hægt að kenna um reynsluleysi
foreldra eða uppeldisaðferðum.
Enda segist Arna frekar beina aug-
um að lundarfari barnanna. „Út-
gangspunkturinn er að börnin eru
misjöfn. Í uppeldismálum eru til
margar mismunandi stefnur og
ekki hægt að segja að einhver ein
lausn dugi fyrir alla. Við þurfum að
finna aðferð í samvinnu við for-
eldra sem hentar barninu og er auð-
veldust fyrir alla. En við fáum
vissulega ákveðna karaktera til
okkar, og yfirleitt þrautseigustu
börnin.“
Arna segir að hægt sé að byrja
strax eftir fæðingu að kenna börn-
um ákveðna hluti eins og mun á
nóttu og degi og viðhalda hæfileik-
um til að hugga sig sjálf. „Lykillinn
er yfirleitt að þjálfa hæfileikann til
að sofna sjálf. En það er hægt að
gera það á ýmsan hátt. Við reynum
að nota eins mjúkar aðferðir og
hægt er. Algengast er að við mælum
með að foreldrar dragi sig smám
saman í hlé þegar barnið er að
sofna, geri minna og minna fyrir
barnið dag frá degi. Við notum
stundum harðari aðferðir en það fer
eftir persónuleika barnsins og aldri.
Því eldri sem börnin eru því
ákveðnari er hægt að vera, þar eð
þau þurfa að vera komin með
ákveðinn skilning. En það má alveg
segja nei. Börnin mega verða reið
en ekki hrædd.“ audur@frettabladid.is
Börn og svefnvandamál:
Lundarfar
barnanna lykilatriði
Barnaföt:
Útsölurnar hafnar
BÖRN
Þótt meirihluti breskra mæðra ungra
barna vinni utan heimilis kysu flestar
þeirra að gera það ekki.
Breskar mæður
ungra barna:
Vinna meira
en þær vilja
Meirihluti breskra mæðra, eða55%, sem eiga börn fimm ára
og yngri eru nú útivinnandi sam-
kvæmt nýlegri rannsókn. Mæðurn-
ar eru ýmist í fullu starfi eða hluta-
starfi. Árið 1980 unnu 31% breskra
mæðra með börn yngri en fimm
ára úti.
Mæður eldri barna eru enn lík-
legri til að vinna úti. 73% mæðra
barna á aldrinum fimm til tíu ára
og mæður barna á aldrinum 11 til
15 ára eru jafnvel líklegri en barn-
lausar konur til að vinna úti.
Á fréttavef BBC er haft eftir
Jill Kirby á Centre for Policy
Studies að býsna hátt hlutfall þess-
ara útivinnandi mæðra kysu frekar
að vera ekki í vinnu utan heimilis.
Konur í sambúð sem vinna
fulla vinnu utan heimilis verja að
meðaltali nærri fjórum og hálfum
tíma á virkum dögum með börn-
um sínum. Karlmenn sem vinna
jafnmikið verja um klukkutíma
skemur með sínum börnum. ■
Svefnvandamál
Eitt algengasta viðfangsefni foreldra ungra barna ersvefnvandamál. Við Barnaspítalann er starfrækt
sérstök göngudeild fyrir börn með svefnvandamál. Þar
starfa tveir hjúkrunarfræðingar, Arna Skúladóttir og
Ingibjörg Leifsdóttir. Deildin hefur verið starfrækt síð-
an 1997 og sífellt fleiri leita þar aðstoðar. Á síðasta ári
leituðu sex til sjö hundruð fjölskyldur þangað. Erfitt er
að benda á ákveðna orsakavalda vegna svefnvandamála.
Er sjónum yfirleitt beint að lundarfari barnsins og reynt
að finna lausn sem hentar hverju barni fyrir sig. ■
ARNA SKÚLADÓTTIR
Með einn skjólstæðinga sinna sem á ekki svefnvandamál.
SVEFNVANDAMÁL ERU MISMUNANDI
Algengast er að foreldrar sjö mánaða til
þriggja ára barna leiti sér aðstoðar.
FRÉTTAB
LAÐ
IÐ
/VILH
ELM
1.6
999Hver leikur
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
Í SMÁRALIND
Á útsölum má gera góð kaup á barna-
fötum fyrir börn á öllu m aldri.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T