Tíminn - 08.10.1972, Blaðsíða 17

TÍMINN
17
Sunnudagur S. október 1972.
Fra kiörstað i ráðhúsinu: Aldursmunurinn er dæmigerður en „hver á að erfa landið?”
(Timamyndir: Ó.V.)
fasistastjórn er á Spani, ítalia
rambar á barmi stjórnleysis og
svo framvegis. Auk þess er
Vestur-Þýzkalandi stjórnað af
bandarisku fjármagni, þannig að
EBE getur örugglega ekkert gert
til að sameina þjóðir Evrópu á já-
kvæðan hátt og tryggja sjálfstæði
þeirra”.
Við blaðsöluturna voru stórir
hópar fólks — sem flettu beint á
iþróttasiðuna eftir að hafa rennt
augunum yfir fyrirsagnirnar á
forsiðunni. Einstaka mann heyrði
maður segja við þann, er næstur
honum stóð: „Jæja, hvað
heldurðu?” Þeir merktu sögðust
vona það bezta en hinir sögðu tja,
það er ekki gott að segja. Enginn
heyrðist nefna töfraorðið, EF eða
EEC, eins og þarlendir kalla
Efnahagsbandalagið. Aðeins
blöðin voru uppfull af fréttum og
vitanlega voru stjórnarblöðin
ákaflega sigurviss að loknum
fyrri kjördegi, á hverju sem þau
hafa nú byggt afstöðu sina og
leiðarafyrirsagnir.
Osló er undarleg stórborg
miðað við þær hinar. Klukkan 10
að kvöldi eru nær allir horfnir af
götum borgarinnar og i
úthverfunum er hljótt og dimmt
eins og i dauðs manns gröf. Ég
var orðinn þyrstur og spurði þvi
skuggalega nátthrafna til vegar:
mig vantaði að komast á pöbb til
að fá mér glas af öli. Jú, Andy’s
Pub var niðri á Karli Jóhanni.
Klukkan var rétt að verða 11
þegar þangað kom og reyndist
pöbbinn þá vera hinn versti fyrir
þreyttan og göngumóðan mann,
hvergi var hægt að setjast, fyrir
þvi hafði arkitektinn einfaldlega
ekki gert ráð.
Ég lét mér detta i hug, að ef til
vill væri annar pöbb einhvers-
staðar i nágrenninu og spurði þvi
vertinn hinum megin við borðið
hvenær hann lokaði, færi svo að
ég fyndi ekki pöbb þar sem hægt
væri að setjast niður. Vertinn var
ákaflega vel klipptur og rakaður
maður, dálitið farið að þynnast á
honum hárið upp af enninu og
barnafitan ekki almennilega
horfin úr andlitinu. 1 barmi bar
hann merki: „Stem JA”. Ég var
sjálfur að visu merkislaus, en
hárprúöur nokkuð og órakaður i 3
ár, þannig að vertinn horfði lengi
ámigáðurenhannsvaraði: „Það
er ekki lokað ennþá”.
„Ég geri mér grein fyrir þvi”,
svaraði ég, „en ég spurði hvenær
hér yrði lokað.”
,,0g ég sagði aö ekki væri búið
að loka ennþá”, svaraði hann á
móti og horfði meinfýsislega á
mig og sigurglottandi á kúnnana i
kringum sig, sem margir hverjir
voru með samskonar merki og
hann. Þeir hlógu hátt og skelltu
glösunum i borðið svo fast, að ölið
þeyttist upp úr þeim.
Annar pöbb fannst ekki i
nágrenninu, þannig að ég mátti
leita aftur inn til Andýs — en
varaði mig að að fara ekki til
sama vertsins. Þegar ég hafði
fengið mitt öl hjá merkislausum
vert, sem aldrei leit upp, spurði
ég hann sömu spurningarinnar og
kollegi hans hafði átt erfitt með
að svara: Hvenær væri lokað?
Hann leit á klukkuna. Hún var
nákvæmlega 11. „Núna”, sagði
hann. „Drekktu út!”.
Daginn eftir eignaðist ég_ mitt
eigið Stem nei!- merki. Það var
að aflokinni skoðunarferð til Kon-
Tiki safnsins, að við settumst
nokkur inn á sjoppu til að nærast.
Sjoppan var ákaflega litil, ekki
mikið stærri en biðskýlið á
Hlemmtorgi, en virkaði margfalt
stærri vegna spegla á öllum
veggjum. Og þar sátum við og
nærðumst á einhverskonar osta-
steik, ræddum landsins gagn og
nauðsynjar (eins og brjóstmál
afgreiðslustúlknanna ) og
hvildumst litillega. Þá varð ég
alltieinuvar við að einhver rak
nál á kaf i öxlina á mér. Þegar ég
leit við var þar að verki ákaflega
kuldaleg kona — og með „kulda-
leg” meina ég blá og rauð af
kulda þrátt fyrir prýðilegt veður
— sem brosti vandræðalega og
sagði: „Átt þú ekki þetta?” —
Það var „Stem Nei”-merki, sem
ég átti ekki og þvi svaraði ég
neitandi.
„Nei,” sagði konan þá, „ég var
bara að spauga. Ég á það sjálf.”
Þegar ég var að furða mig á
undarlegu háttalagi konunnar,
sem var snyrtilega klædd og leit
ósköp venjulega út, byrjaði hún
að segja mér að hún væri i
„Folkebevegelsen”, stæði fyrir
utan kjörstaði og hvetti fólk til að
greiða atkvæði á móti aðild
Noregs að Efnahagsbandalaginu.
„Við vinnum,” sagði hún. „I
Folkebevegelsen eru 15.000 starf-
andi einstaklingar og margfalt
fleiri sem styðja okkur, og við
erum lika úr öllum flokkum.
Þetta er raunveruleg folke-
bevegelse og slikar hreyfingar
eru ósigrandi”.
„Hvers vegna vill,, Folke-
bevegelsen mot EEC” halda
Noregi fyrir utan bandalagið?”
spurði ég.
„Við eigum landið,” sagði hún
og sogaði upp i sig spaghetti, sem
áreiðanlega var ekki styttra en 75
sentimetrar. „Hvi ættum við að
selja landið okkar? Hvi ættum við
að láta stóra, erlenda auðhringa
komast inn i Noreg með sina
peninga og nota þá til að græða
peninga á okkur? Eins og með
oliuna i Norðursjónum: ef við
göngum i EBE koma stóru oliu-
félögin og hirða alla oliuna — og
búa til úr henni benzin fyrir
orrustuflugvélar. Olian á ekki að
verða bezin heldur prótin. Prótin
fyrir þróunarlöndin”.
Hún hélt lengi áfram að tala og
fræddi mig meðal annars á þvi,
að eftir sigur Nei-fólksins myndi
Noregur færa fiskveiðilögsögu
sina út i 50 milur eins og ísland
hefði gert — og þá myndi norska
stjórnin senda Islendingum skip
til aðstoðar við að bæja frá
brezkum landhelgisbrjótum.
Þegar ég viðurkenndi að það
væri fallega hugsað þreif hún
„Stem Nei!”-merkið upp úr vasa
sinum og gaf mér það. „Ég á nóg
af þessu,” sagði hún. „Ég á lika
merki, sem stendur á „50 MIL
FOR ISLAND”. Við unga fólkið
verðum að standa saman i svona
réttlætismálum. Hver á að erfa
landið ef ekki við?”.
Kosningavökur voru skipu-
lagðar á að minnsta kosti þremur
stöðum eftir að tölur fóru að
berast. Fylgjendur aðildar höfðu
ekki fyrir að auglýsa i blöðunum
— og reyndar efast ég um að þeir
hafi haldið kosningavökur
(Valgvaka) — en Folkebevegel-
sen og aðrir andstæðingar héldu
kosningavökur i Chatcau Ncuf,
stúdentaheimilinu, Kroa og
Euroraog gátu menn eftir á ekki
komið sér saman um hvar mest
hefði verið fjörið og stemningin.
Vitt og breitt um öll þessi hús
voru sjónvarpstæki og i Chateau
Neuf var einnig innanhússjón-
varp, þannig að alltaf vissi maður
hvað var að gerast, bæði á
talningsskrifstofunum og eins
sviðinu i stóra salnum. Var á
þessum „valvökum” fylgzt með
svo lengi sem tölur bárust og er
ekki úr vegi að ætla að viða hafi
verið haldið upp á sigurinn á eftir.
A milli þess sem tölur voru
lesnar upp á kosningavökunum
var gestum boðið uppá „avslapp-
ende politiske og kunstneriske
innslag”. Eitt af kúnstnerisku
innslögunum i Chateau Neuf var
ungur maður, sem las barnalegan
lofsöng um Kina af slikri inn-
lifun, að tárin streymdu úr
augum hans að lestrinum
loknum.
Um klukkan 22 höfðu ca. 5%
heildaratkvæða verið lesin: Já
sögðu 33,4% og Nei 66,6%.
Skemmtu þessar tölur lengi vel
en þegar leið á kvöldið unnu fylgj-
endur aðildar svo hressilega á, að
ýmsir alþýðufylkingarmenn og
stúdentar voru orðnir vonlitlir og
i sænska útvarpinu var þvi lýst
yfir um miðnættið, að nú væru
úrslit ljós: Noregur færi með i
Efnahagsbandalag Evrópu. Þar
með væri afstýrt þeirri stjórn-
málalegu kreppu, sem Trygve
Bratteli hafði spáð greiddi norska
þjóðin atkvæði gegn aðild.
En tölurnar breyttust og fátt
bendir til þess, að Bratteli hafi
haft rétt fyrir sér. Samt sem áður
var ekki laust við að dálitil
ringulreið væri i Osló daginn
eftir. Venjulegt fólk fékk ekki að
gegna erindum sinum i opin-
berum byggingum, sem mikil-
vægar gátu talizt þann daginn og
þá næstu og fylgjendur aðildar og
veit-ekki fólk var enn þögulla en
fyrr og áhyggjusvipurinn
áberandi.
En kannski hefur roskna konan
i blaðsöluturninum verið dæmi-
gerðari fyrir almenning er þeir
áhyggjufullu og þögulu. Þegar við
fórum frá Osló um hádegi stopp-
aði ég þar við til að kaupa Herald
Tribune og notaði tækifærið til að
spyrja hana álits. Hún brosti
breitt. „Det gár bra,” sagði hún.
„Þetta verður allt i lagi. En nú
hefst fyrst vinnan fyrir okkur.”
Um leið fletti hún peysunni frá
barmi sér og á kraganum á
sloppnum hennar var merkið:
„STEM NEI!”.
ó.vald.
Aðalfundur Foreldra- og
styrktarfélags heyrnardaufra
Aðalfundur Foreldra- og
styrktarfélags heyrnardaufra var
haldinn að Hótel Loftleiðum dag-
ana 9. og 10. sept. s.l.
i skýrslu stjórnar kom m.a.
fram, að vel hafði miðað vinnu
við orðabók þá, sem félagið hefur
ákveðið að láta gera og sniðin
verður við þarfir heyrnardaufra,
en hún mun einnig koma að not-
um öllum börnum, bæði á heimil-
um og i skólum.
Starfi félagsins til aðstoðar
heyrnardaufu fólki, sem komið er
á unglinga- eða fullorðinsár, var
haldið áfram. Maður frá félaginu
átti með þvi fundi og veitti aðstoð'
við að skipuleggja eigin félags-
skap þess. Húsnæði var ennfrem-
ur lánað til fundahalda. A siðast-
liðnu sumri fór svo hópur heyrn-
ardaufra ungmenna á mót i Dan-
mörku, þar sem heyrnardaufir
frá öllum Norðurlöndunum voru
þátttakendur. Brandur Jónsson
skólasjóri var fararstjóri i þeirri
ferð.
Félagsstjórnin hafði góða sam-
vinnu við Heyrnleysingjaskólann,
eins og jafnan áður, svo og aðrar
þær stofnanir og félög, sem láta
mál heyrnardaufra sig nokkru
v^arða.
Fyrri dag fundarins flutti
Eyjólfur Jónsson, skrifstofustjóri
Tryggingastofnunar rikisins
erindi, þar sem hann greindi frá
helztu þáttum almannatrygginga
og svaraði fyrirspurnum.
Siðari daginn var sameigin-
legur fundur með Sérkennara-
félagi íslands. Þar voru ræddar
tillögur Þorsteins Sigurðssonar
um sérkennslumiðstöð rikisins.
Margar ályktanir voru gerðar á
fundinum um félagsstarfið o.fl.
Samþykkt var, að félagið sækti
um aðild að öryrkjabandalagi
Islands.
I stjórn félagsins eru nú:
Sigurður Jóelsson, formaður,
Vilhjálmur Vilhj.son varaform.
Hákon Tryggvason ritari,
Ásgeir Axelsson gjaldkeri
Anna Norðfjörð meðstjórnandi.
I varstjórn:
Ellý Þórðardóttir,
Björn Balddvinsson
Jóhann G. Bergþórsson.
IDNSKOLINN I REYKJAVIK
Nemendur sem stunda eiga nám i 3. bekk
á annarri námsönn þetta skólaár, en hafa
ekki lokið prófum i einstökum námsgrein-
um 2. bekkjar með fullnægjandi árangri,
gefst kostur á að sækja námskeið i dönsku,
rcikningi og el'nafræði ef næg þátttaka
fæst.
Innritun fer fram i skrifstofu skólans dagana 9. til 11. þ.m.
kl. 8.30-16.00.
Námskeiðin heljast 16. októberog próf byrja 6. nóvember.
Námskeiðsgjald verður Kr. 500,- fyrir hverja námsgrein.
Nemendur sem þurla að endurtaka próf i öðrum náms-
greinum 2. bekkjar skulu koma og láta innrita sig i þau
dagana 23. til 25. október.
Skólastjóri.
NÚTÍAAA
VERKSTJÓRN
KREFST NÚTÍMA
FRÆÐSLU
Þetta vita þeir 700 verkstjórar, sem sótt
hafa verkstjórnarnámskeið að undanförn-
um árum.
Á almennum 4ra vikna námskeiðum er lögð áherzla á
þessar greinar:
o Nútima verkstjórn, vinnusálarfræði
o öryggi, eldvarnir, heilsufræði
o Atvinnulöggjöf, rekstrarhagfræði
o Vinnurannsóknir, skipulagstækni
Á framhaldsnámskeiðum gefst fyrri þátttakendum tæki-
færi á upprifjun og skiptum á reynslu.
KENNSLUSKRÁ VETRARINS:
1972
39. námskeið, fyrri hl.
40. námskeið, fyrri hl.
7. íramhaldsnámskeið
1973
39. námskeið, siðari hl.
41. námskeið, fyrri hl.
40. námskeið, siðari hl.
8. framhaldsnámskeið
41. námskeið, siðari hl.
16. til 28.okt.
13. til 25. nóv.
30. nóv. til 2. des.
2. til 13. jan.
22. jan. til 3. febr.
19. feb. til 3. marz
15., 16. og 17. marz
2. til 14. april
Innritun og upplýsingar i sima 81533 hjá Verkstjórnar-
Iræðslunni, Iönþróunarstofnun tslands, Skipholti 37.