Tíminn - 01.02.1976, Blaðsíða 5

Sunnudagur 1. febrúar 1976.
TÍMINN
5
Líf á
frægðartindi
Hún dansar fyrir konunga og
forseta. Hún spjallaði við Fidel
Castro og er vinkona Liz Taylor.
Hún tók þátt i að steypa stjórn i
Panama og var handtekin i San
Francisco. Hún hefur áhyggjur af
manninum sinum, en ferðast með
sviðsfélaga sinum. Hún dansar
um heiminn og heimurinn dansar
um hana. Enska dansmærin
Margot Fonteyn er óumdeilanleg.
Hún getur leyft sér allt.
Nú hefur hún skrifað 272,ja
siðna bók með 122 myndum. Sögu
lifs sins með formála, eftirmála
ogefnisyfirliti. Það mættiálita að
þetta væru lokaorðin, og að eftir
56 ar, þar af 40 starfsár, ætlaði
hún að draga sig i hlé. En fólk i
samkvæmisheiminum og dans-
heiminum varð ekkert hissa,
þegar hún visaði öllum slikum á-
formum á bug fyrir skömmu.
Tvær ástæður fyrir þvi að halda
áfram eru nefndar i bókinni.
Onnur er einkennandi fyrir dans-
meyna. Vinstri fóturhennar, sem
oft hefur bólgnað á aftur að vera
orðinn góður. Hin einkennir
„Dame Margot” eins og titill
hennar, sem hún hlaut af ensku
drottningunni hljóðar: — Sem
betur fer er ég ekki hrædd við
nýja motdansara eða nýjar að-
stæður.
Margot („Peggy”) Hookham
vissi strax sem litil stúlka hvað
það þýddi að geta lagað sig að
umhverfinu. Henni kom vel
saman við eldri bróður sinn,
Felix, af þvi að hún dró yfirburði
karlmannsins aldrei i efa”. Og
þegar foreldrar hennar fluttust
1927 úr sveitaþorpinu Reigate hjá
London til Shanghai, olli þessi
flutningur henni engum ótta. —
Kina, sagði niu ára hnátan stutt
og laggott, — virðist vera likara
Englandi heldur en Ameriku.
Danskennslan létti henni lika
breytinguna. Hún hafði byrjað að
dansa i Englandi og i Sanghai hélt
hún áfram að æfa sig og var
ákaft hvött af móðurinni. Rúss-
neskir flóttamenn voru ætið
kennarar hennar. Fyrsti árang-
urinn kom brátt i ljós. — Ungfrú
Peggy Hookkham var stjarna
sýningarinnar, skrifaði blað i
Tientsin um hina ellefu ára gömlu
stúlku. Skömmu eftir að hún var
komin á ný til Englands hélt
þjálfunin áfram. 1935 var hin
efnilega og áhugasama stúlka
tekin inn i hinn fræga Sadler’s
Wells Ballet i London.
Hún á Nine de Valois, leiðtoga
þessa hóps að þakka tæknilega
kunnáttu sina og listamanna-
nafnið Fonteyn. Dansmeistarinn
Frederick Ashton samdi fyrir
hana hlutverk og verkefni. Og
andinn i flokknum, sem seinna
var nefndur „Royai Ballett”
hjálpaði henni oft til að komast
yfir erfiðleika bæði persónulega
og i starfi.
Fyrsta „ótrúl. áfallinu” varð
Margot Fonteyn fyrir, þegar hún
snéri sig i London á sýningu á
„Don Juan” og varð að haltra út
af sviðinu. Hún flýði til vina sinna
1955 giftist Margot Fonteyn
panamiska diplómatinum Ro-
berto Arias. Arias hefur verið
bundinn við hjólastól siðan 1964.
i Paris og faldi sig þar dögum
saman. Aðeins „félagsandi” hóps
hennar gat komið henni til að
byrja að vinna aftur. 1 annað
skipti veiktist hún alvarlega af
barnaveiki. 1 fimm mánuði gat
hún ekki komið fram. Hún hafði
enga tilfinningu i fótunum. Þegar
hún loksins snéri til sviðsins á ný,
var það i „Apparitions” uppá-
haldsballettinum hennar, sem
dansmeistarinn Ashton hafði
samið fyrir hana.Og þá helltust
yfir hana „ólýsanleg fagnaðar-
læti”. Blómunum rigndi yfir
hana. Dansmærin hafði ekki
gleymzt.
Vinur hennar frá
unglingsárunum, Roberto Arias,
hafði heldur ekki gleymt henni.
Þau giftust 1955. „Tito” eins og
hún kallaði hann, var þá sendi-
herra Panama i London. 1958
yfirgaf hann sendiherrastöðuna
og gekk i frumskóginn. Hann
ætlaði að steypa rikisstjórninni
i Panama. Uppreisninni var
stjórnað frá snekkju þar sem
Fonteyn var um borð og tveimur
krabbaveiðibátum og hún mis-
heppnaðist. Sexárum seinna var
Arias skotinn niður af vonsvikn-
um stuðningsmanni. Eftir
árásina er hann bundinn við
hjólastól, en 1967 tókst honum að
komast á þing. Hinn lamaði
maður hefur litið sem ekkert
getað ferðazt með konu sinni.
Hann hefur komizt þannig að orði
um sambandið við hina frægu
konu sina.— Aðskilnaður okkar
er aðeins i landfræðilegum
skilningi.
Slúðursögurnar eru á öðru
máli. Þvi að frá 1962 dansar
Margot Fonteyn á öllum stórum
sviðum oftast með hinum nitján
ára yngra Rudolf Nurejew. Nure-
jew varð eftir i Paris 1961, þegar
Kirow ballettinn frá Leningrad
var þar á ferð. Við að koma fram
sameiginlega með Nurejew, sem
vinnur eins og vél, hófst „seinni”
ferill dansmærinnar, sem var þá
43 ára gömul. Lifatakið fyrir
dansstjörnunum tveimur tók oft
lengri tima en verkið sjálft.
Þrátt fyrir náið samband i
starfi mótmælir Fonteyn öllum
sögusögnum um ástasamband
hennar og Russans.
(Þýtt og endursagt M.M.)
Siðan 1962 dansar Margot Fon-
teyn ineð Rússanum Rudolf
Nyrejev. Þegar hún fór að koma
fram með þessari sérvitru
stjörnu, hófst „seinni” ferill
licnnar.