Fréttablaðið - 23.03.2006, Blaðsíða 58

23. mars 2006 FIMMTUDAGUR42
Nýjasta hefti tímaritsins Þjóð-
mála er komið út og segir ritstjór-
inn, Jakob F. Ásgeirsson, að við-
tökur ritsins hafi verið góðar allt
frá upphafi þrátt fyrir að tímarita-
útgáfa geti verið óttalegt basl hér
á landi. Þjóðmál er vettvangur
frjálshyggjumanna og Jakob segir
að „augljós hægri slagsíða sé á rit-
inu“ enda sé markmiðið með
útgáfu þess að vera vettvangur
fyrir tæpitungulausa umræðu um
mál sem annars fara ekki hátt í
íslenskum fjölmiðlum.
Jakob telur skorta skýrari línur
í íslensku fjölmiðlalandslagi. „Hér
er í raun og veru ekki um marga
valkosti að velja,“ segir hann og
tekur dæmi af Bretlandi þar sem
fólk getur valið að lesa hægri eða
vinstri blöð eftir sinni skoðun og
smekk. „Hér er þetta einn hræri-
grautur og það er kannski það sem
fer í taugarnar á fólki því almennt
séð vill fólk lesa til þess að fá stað-
festingu á sínum eigin hugsunum
og kannski fordómum líka.“ Hann
segist þó ekki sakna flokksblað-
anna sérstaklega þó sumir geri
það ef til vill.
„Það hefur aldrei verið neitt
vandamál að fá fólk til þess að
skrifa og margir hafa haft sam-
band og vilja fá að birta efni,“
segir Jakob. Meðal efnis í ritinu
Þjóðmálum að þessu sinni eru
grein eftir Davíð Oddsson, seðla-
bankastjóra og fyrrum forsætis-
ráðherra, flokksbróður hans Björn
Bjarnason, núverandi dóms- og
kirkjumálaráðherra, og bókarýni
eftir Birgi Ármannsson, þingmann
Sjálfstæðisflokksins. Efnistök
greinanna eru fjölbreytt, þar er
m.a. fjallað um ráðherraábyrgð,
embættisathafnir forsetisembætt-
isins, túlkanir á stöðu skattamála
og málefni innflytjenda. - khh
Þjóðmálin hægra megin
Í vikunni voru haldnir tveir menn-
ingarviðburðir sem í eðli sínu voru
ólíkir en umfjöllunarefni þeirra
beggja tengist áherslum íslenskra
stjórnvalda í orku- og atvinnumál-
um.
Í Borgarleikhúsinu á mánu-
dagskvöld kynnti Andri Snær
Magnason rithöfundur nýja bók,
Draumalandið - sjálfshjálparbók
handa hræddri þjóð, og á þriðju-
dagskvöldið hélt Fræðsludeild
Þjóðleikhússins umræðufund um
leikritið Virkjunina eftir Elfriede
Jelinek. Grunntónninn í bók Andra
og í Virkjuninni er að hluta til sá
sami, gagnrýni á vél- og tækni-
hyggju nútímamannsins og á stór-
iðjustefnu íslenskra stjórnvalda,
en það sætir tíðindum að sífellt
fleiri íslenskir listamenn kjósa að
fjalla á svo gagnrýninn hátt um
hápólitísk málefni dagsins í dag.
Sköruglegur og hnyttinn mál-
flutningur Andra Snæs í kynningu
bókarinnar minnti á uppistand
þrátt fyrir alvarleika málsins og
ádeilunnar á virkjunarfram-
kvæmdirnar á hálendi Íslands en
ljóst var að hann átti sér marga
skoðanabræður í sal Borgarleik-
hússins þvi hann fékk rífandi
undirtektir og uppklapp. Frum-
mælendur á Réttarhöldum Fræðslu-
deildar Þjóðleikhússins höfðu ólík-
ar áherslur og efnistök í erindum
sínum en mál þeirra bauð upp á
býsna líflegar umræður eftir hlé.
Árni Finnsson, formaður Nátt-
úruverndarsamtaka Íslands, fór í
stuttu máli yfir sögu stóriðju og
náttúruverndar á Íslandi en hafði
annars lítið að segja um leikritið
sjálft. Jóhannes Geir Sigurgeirs-
son, stjórnarformaður Landsvirkj-
unnar, lagði út af leikhúsupplifun
sinni en kvaðst hafa velt fyrir sér
hvert leikskáldið væri að fara.
Hann kvaðst hafa skemmt sér á
köflum en fann að þeim hlutum
sýningarinnar sem voru staðfærð-
ir til íslensks veruleika og þeirri
blöndun að sögusvið þess væri
bæði Ísland og Austurríki og tók
það fram að honum fyndist verkið
„nógu tært af hendi höfundar,“
þrátt fyrir að hann hefði ekki lesið
það.
Sigríður Þorgeirsdóttir heim-
spekingur var á öðru máli og taldi
að heimfæra hefði mátt verkið
enn meira, en í erindi sínu setti
hún verk og lífsskilning Jelinek í
samhengi við heimspekilegar hug-
myndir um vald tækninnar yfir
manninum. Að hennar mati brýtur
þessi sýning Þjóðleikhússins blað
í íslenskri leikhússögu því verkið
fer „beint inn að hjarta íslensks
samtíma,“ en henni varð tíðrætt
um það áfall eða „trauma“ sem
hún telur þjóðina upplifa í tengsl-
um við ákvarðanir og áherslur
stjórnvalda í virkjanamálum,
einkum vegna virkjunarinnar við
Kárahnjúka.
Tinna Gunnlaugsdóttir Þjóð-
leikhússtjóri komst líklega næst
kjarna málflutnings þriðjudags-
kvöldsins en hún lagði út af
orðum Jóhannesar Geirs sem
fyrr um kvöldið ræddi um hina
íslensku tilhneigingu að vera
ávallt „annað hvort eða“, það er
annað hvort á móti náttúrunni
eða með henni. Tinna áréttaði að
markmiðið með sýningunni á
Virkjuninni hefði öðrum þræði
verið að endurspegla ákveðna
hugmyndafræði sem gegnsýrir
íslenskt samfélag, sem til dæmis
sæist í forræðishyggju stjórn-
valda sem virtust líta á stóriðju
sem einu lausnina í efnahags- og
atvinnumálum. Hugmyndin um
„annað hvort eða“ ætti sér síðan
fleiri birtingarmyndir, meðal
annars í ótta Íslendinga við of
pólitískt leikhús og dilkadrátt því
tengdan.
- khhRÉTTARHÖLD Í ÞJÓÐLEIKHÚSINU Árni Finnsson talar um íslensku virkjunina. FRÉTTABLAÐIÐ/HEIÐA
Listræn erindi og ádeila
ANDRI SNÆR MAGNASON RITHÖFUNDUR Kynnir bók sína Draumalandið - sjálfshjálparbók handa hræddri þjóð. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
��������������������������������� ���������������������������������������������������
�� ����������������������������������������� ���������� ��������������������������
��������������������������������������
����������� �������� ����������
�������������� �� ��������������� ������������������������������������������
������������������������������������������� ������������������
�����������������������������������������������
������������ �������������� �� �����������
��������������������
�������������������������������