Tíminn - 14.08.1996, Blaðsíða 6

6
Mi&vikudagur 14. ágúst 1996
UR HERAÐSFRETTABLÖÐUM
Skólaskrifstofa Austuriands tekin til starfa — Skólaskrifstofa Austur-
lands tók formlega til starfa fyrir skömmu. Opnun skrifstofunnar mark-
ar þáttaskil í austfirskum skólamálum.
Austurland
NESKAUPSTAÐ
Nýtt ferbafélag
í uppsiglingu
Áhugafólk um stofnun
Ferðafélags Neskaupstaðar,
Eskifjarðar og Reyðarfjarðar
hélt fyrir skömmu stofnfund
í skíðaskálanum í Odds-
skarði. Að sögn ínu Gísla-
dóttur hefur hópurinn aö
undanförnu verið að þreifa
fyrir sér um áhuga á stofnun
slíks félags m.a. með því að
efna til gönguferða á við-
komandi stööum. Gengið
var á Grænafell í Reyðarfirði,
um Hólmahálsinn milli Eski-
fjarðar og Reyðarfjaröar og
um Oddsdal í Norðfirði,
þátttaka var góð, frá 35-60
manns.
Ferðafélagið yrði deild inn-
an Ferðafélags íslands, sem
setti sér eigin markmið að
einhverju leyti en haft yrbi
að leiðarljósi markmið
Ferðafélagsins. Eitt af mark-
miðum félagsins er að auð-
velda fólki að ferðast um
landið með því að skipu-
leggja og standa fyrir ferðum
í sátt við umhverfiö.
Á Austurlandi hafa verið
starfandi tvö ferðafélög, í
Austur- Skaftafellssýslu og
Ferðafélag Fljótsdalshéraðs
og hefur þar verið unnið
mikið og merkilegt starf að
sögn ínu.
Draumur margra
sveitastjórnar-
manna rætist
Skólaskrifstofa Austurlands
hefur tekið til starfa og að
sögn Helga Halldórssonar,
formanns stjórnar Skólaskrif-
stofunnar, er opnun hennar
mikið gæfuspor fyrir fólkið í
fjórðungnum. Skólaskrifstof-
an er staðsett á Reyðarfirði
en 22 sveitarfélög frá
Skeggjastaðahreppi í noröri
að Breiðdalshreppi í suðri
eiga aðild að henni.
Hlutverk hinnar nýju
skólaskrifstofu er margþætt.
Henni er ætlað að veita al-
menna og greinabundna
kennsluráðgjöf, námsráðgjöf
og sálfræðiþjónustu. Skóla-
skrifstofan rekur kennslu-
gagnamiðstöö og veitir ráð-
gjöf um uppbyggingu og
starfrækslu skólasafna. Þá
mun skrifstofan vinna að
endur- og símenntun kenn-
ara og beita sér fyrir ný-
breytni og þróunarvinnu á
vettvangi austfirskra skóla-
mála. Auk þessa verður unn-
ið að skýrslugerð og upplýs-
ingagjöf til skóla, sveitar-
stjórna, menntamálaráðu-
neytis og annarra opinberra
aðila.
Skólaskrifstofan annast
Hermes, hús skólaskrifstofu Aust-
uriands. Húsiö var keypt af rík-
inu sem haföi rekiö íþví Frœöslu-
skrifstofu Austurlandsumdœmis.
Þótt Hermes sé komiö til ára
sinna er þaö í toppformi og hiö
glcesilegasta í hólf og gólf.
einnig allan launaútreikning
sem er ákaflega mikilvæg
þjónusta við sveitarfélögin,
einkum þau smæstu. Þá
mun samræming á störfum
skólanefndar og ráðgjöf
vegna eftirlits með fram-
kvæmd grunnskólalaga
heyra undir hina nýju skóla-
skrifstofu.
Menntamálaráb-
herra finnst
hugmyndin at-
hyglisverb
Hugmyndir eru uppi um
ab sameina sjávarútvegsnám
á framhaldsskólastigi og
samkvæmt skýrslu, sem
unnin var að frumkvæði
Lúðvíks Bergvinssonar, al-
þingismanns, hafa Vest-
Skýrsla um hugsanlegt Verk-
menntasetur sjávarútvegs á fram-
haldsskólastigi var unnin aö frum-
kvæöi Lúövíks Bergvinssonar.
mannaeyjar allt upp á að
bjóða fyrir slíkt Verk-
menntasetur sjávarútvegs-
ins. „Láti menn hagsmuni
og skammtímasjónarmið
víkja fyrir hagsmunum
heildarinnar og langtíma-
markmiöum, ætti ekkert að
vera því til fyrirstöðu að gott
Verkmenntasetur sjávarút-
vegsins yrði í Vestmannaeyj-
um," segir í niðurstöðum ít-
arlegrar skýrslu Karls Hjálm-
arssonar markaðsfræbings.
„Við eigum aö beita okkur
á þeim sviðum sem við erum
góbir. Skýrslan var fyrst og
fremst gerð til þess að taka
út jarðveginn og velta því
fyrir sér hvort eitthvert vit sé
í því að byggja upp Verk-
menntasetur. Skýrslan er
mjög jákvæö og tekur út
þrjú svæði. Ég hef hitt Björn
Bjarnason, menntamálaráð-
herra og kynnt honum
skýrsluna. Honum finnst
hugmyndin áhugaverð og
fékk eintak af skýrslunni. I
Eyjum er allt til alls, hér eru
margar litlar stofnanir sem
með samtengi er hægt að
gera öflugar, um leið og
hægt er að skapa hér fleiri
störf. Við erum að fjalla um
atvinnuveg sem vib höfum
mikla þekkingu og reynslu
í," sagði Lúbvík.
Hann segir að boltinn sé
nú hjá bænum, sem verði að
leiða vinnuna fyrstu metr-
ana. „Skýrsluhöfúndur, Karl
Hjálmarsson, veltir upp ýms-
um hugmyndum til ab
hrinda hugmyndinni í fram-
kvæmd, eins og t.d. að
stofna um Verkmenntasetrið
hlutafélagaskóla. Ef menn
hafa áhuga verður að vinna
markvisst að þessu máli,"
sagði Lúðvík.
Berjaspretta á
Noröurlandi:
„Menn ab líta
í móinn
Búast má við því að berja-
spretta á Norðurlandi verði
með lakara móti í haust en
undanfarin ár. Margt kemur
þar til en nefnt er að vetur-
inn hafi verið snjóléttur og
því sé raki í jörð fremur lítill,
auk þess sem snjórinn
myndi hlífðarkápu yfir land-
ið sem ekki hafi verið í fyrra.
Þá hafi kuldakafli í júní sett
strik í reikninginn.
„Ég fór suður í brekkurnar
við Fremstafellsskóg nú fyrir
nokkrum dögum og þar var
lítið af berjum aö sjá, hvort
heldur bláber eða aðalbláber.
Á þessu svæbi eru aballega
bláber, en krækiber í minni
mæli. En almennt tel ég að
berjaspretta verbi ekki mik-
il," sagði Hildur Tryggva-
dóttir í Fremstafelli í Köldu-
kinn í samtali við Dag.
„Menn eru að byrja ab líta
í móinn," sagði Kristín
Linda Jónsdóttir í Mið-
hvammi í Aðaldal í samtali
við Dag. Hún sagði að á
krækiberjaslóðum í Aðaldal
talabi fólk um að berja-
spretta gæti orðið köflótt.
Hafréttarsáttmálinn og íslensk lög
veita íslendingum möguleika til aö skáka Dönum í
deilunni um hafsvœöiö noröur af landinu:
Islendingar
eiga tromp
á hendi
íslendingar virðast eiga
tromp á hendi í deilunum
vib Dani um hafsvæðið
norður af Kobeinsey. Sam-
kvæmt Hafréttarsáttmálan-
um gætu íslendingar fært
efnahagslögsöguna nær
Grænlandi en sem nemur
miblínu, en þjóðirnar eru
aðilar að honum. Þetta er at-
ribi sem ætti að benda Dön-
um á ab sögn Gunnars G.
Schram prófessors í þjóðar-
rétti vib Lagadeild Háskóla
íslands.
Hann bendir bæði á Haf-
réttarsáttmál-
ann máli
sínu til
stuðnings, og
ekki síður ís-
lensk lög sem
hann segir
beinlínis ýja
að þessum
möguleika.
Miblína er
engin regla
samkvæmt
Hafréttarsátt-
m á 1 a n u m .
Hana er
hvergi að
finna og eng-
inn byggir á
henni. Af
þeim sökum
er ríkjum
frjálst að
ákveða mörk
sín á hafinu
að sögn Gunnars. Hann segir
skiptinguna eiga að byggjast á
sanngirnisgrundvelli og öll-
um aðstæðum. Ef íslendingar
færðu efnahagslögsöguna nær
Grænlandi en sem nemur
miðlínu kæmi upp deila við
þá og Dani. „Þá yrði auðvitað
litið á hvaða hagsmunir væru
í húfi og þá er ekki spurning
um hverjir hafa meiri hags-
muni á þessu svæði," segir
Gunnar og telur víst aö Is-
lendingar hefðu betur í átök-
um um þetta svæöi.
„Ef við fæmm hins vegar að
taka einhver mið við Vestur-
Grænland, eða Subur-Græn-
land þar sem þeir veiða sjálfir,
þá mundi það horfa öðruvísi
við," segir hann og telur held-
ur ekki ráðlegt að breyta miðl-
ínu gagnvart Færeyjum þar
sem Færeyingar eigi sömu
hagsmuna að gæta og íslend-
ingar hvað fiskveiðar snertir.
Við Grænland væri hins vegar
um sáralitla hagsmuni Græn-
lendinga að ræða.
„Það er náttúrulega gersam-
lega einskis manns land þarna
hinu megin og engir efna-
hagslegir hagsmunir í veði
þar," segir Gunnar. „Það er
engin byggð þarna og engin
útgerð og ekki neitt, ef maður
lítur þannig á það. Grænlend-
ingar eru mikið minni þjóð
og hafa minni hagsmuni
heldur en íslendingar af fisk-
veiðum, enda leigja þeir út
alla sína kvóta, nánast."
Gunnar bendir á þennan
möguleika í þeim deilum sem
íslenskir og danskir aðilar eiga
í út af Kolbeinseyjarsvæðinu
norður af landinu, um 9.400
ferkílómetrum sem eru utan
íslenskrar landhelgi ef Kol-
beinsey er ekki notuð sem
grunnlínupunktur.
„Ég bendi bara á þennan
möguleika af því að Danir eru
að bekkjast við okkur núna,"
sagði Gunnar. „Ef þeir ætla að
fara að gera einhverja kröfu í
það þá gæti
mótleikur
okkar mjög
hugsanlega
verið sá ab
benda á að
þessi miðlína
er engin ei-
líf ðarmörk
heldur höf-
um við þann
möguleika
fyrir hendi
eins og lögin
raunverulega
ýjuðu að og
ýja að í dag
að mörkin
verði færð
nær Græn-
landsströnd-
um. Ég segi
ekki fullar
200 mílur
endilega, það
er síðan íhugunaratriði, held-
ur að þær verbi færðar nær
þannig að við fáum þarna
meira hafsvæði heldur en við
höfum í dag."
Það segir í 7. grein laga nr.
41 frá 1979: „Þar til annað
verður ákveðið skuli efna-
hagslögsaga og landgrunn ís-
lands miðað við 200 sjómílur
frá grunnlínu að því undan-
skildu að þar sem skemmra er
en 400 sjómílur milli grunn-
línu Færeyja og Grænlands
annars vegar og íslands hins
vegar skal efnahagslögsagan
afmarkast af miðlínu."
„Það er beinlínis gert ráð
fyrir því í lögunum að þetta sé
ekki til eilífðar. „Þar til annað
verður ákveðið," stendur.
Þannig að ef Danir ætla ab
fara aö haga sér svona þá eig-
um við að líta á þessa setn-
ingu af alvöru," segir Gunnar.
Kolbeinsey er grunnlínu-
punktur og segir Gunnar að
sem slíkur sé hún í fullu gildi.
„Ég var nú með tölur um ab
hún væri rúmar 30 mílur frá
Grímsey, þannig að það er
varla hægt að segja að eyjan
sé neinn einangraður klettur
eins og Rockoll sem er 250
sjómílur frá Bretlandi." Hann
segir Kolbeinsey í fullu gildi
sem grunnlínupunkt á meðan
eitthvað af henni sé ofansjáv-
ar.
-ohr
Cunnar C. Schram.