Réttur - 01.01.1971, Blaðsíða 8

AFDRÁTTARLAUS ÁKVÆÐI
Dettifoss. Verður hann virkjaður til að mala út-
lendum auðjöfrum gull eða i þágu innlends iðn-
aðar? — Ljósm. H. G.
mengun, sem full ástæða er til að útiloka
strax, og mun það sjálfsagt verða talið
ærið viðfangsefni af þeim, er til þurfa að
kosta.
Vegna ónógra rannsókna, höfum við enga
heildarmynd af mengun hérlendis. Þó er ljóst
að hún er í nokkrum tilvikum veruleg, þótt
ekki sé meðtalin flúoreitrunin frá Straums-
vík. Þannig er sjór víða verulega mengaður
af úrgangsefnum og kólígerlum í nágrenni
þéttbýlis. Aburðarverksmiðjan í Gufunesi
veldur loftmengun og sama gildir um út-
blástur fiskimjölsverksmiðja víða um land
„peningalyktina" alþekktu, sem mikil óþrif
og óþægindi eru af. Hættan á olíumengun
sjávar og ferskvatns er víða mikil. Um öll
þessi atriði og aðra núverandi mengunarvalda
þar að setja ákveðnar reglur og tryggja úr-
bætur innan tiltekins tíma.
Löggjöf sú um mengun, sem boðuð hefur
verið, þarf að vera með afdráttarlausum og
skýrum ákvæðum til að koma í veg fyrir, að
hér rísi mengunariðnaður. Það verður að
leggja öllum framkvæmdaaðilum þá skyldu
á herðar, að sanna ótvírætt fyrirfram, að
starfsemi þeirra valdi ekki mengun, og leyfa
ekki umsvif Jjeirra ella, nema í sérstökum til-
vikum. Verði frávik heimiluð, þarf að skatt-
leggja fyrirtæki ríflega, vegna þeirrar meng-
unar er þau valda, og hið sama ætti að gilda
varðandi önnur neikvæð umhverfisáhrif, svo
sem hávaða og óprýði. I Jaessum efnum má
enga linkind sýna, hvað sem öllum hagvexti
og samkeppnisaðstöðu líður. Sá hagvöxtur,
sem fenginn er með umhverfisspjöllum, er
skammgóður vermir og snýst í andstöðu sína
fyrr en varir.
TVÆR ANDSTÆÐAR
LEIÐIR
Horfurnar á, að við fáum nógu víðtæka
mengunarlöggjöf á næstunni, eru Jwí miður
ekki miklar, og slík löggjöf kemur áreiðan-
lega ekki átakalaust. Einmitt nú er þó rétti
tíminn til að setja lög um Jaessi efni um
svipað leyti og l^jóðin barf að velja á milli
þeirra kosta í atvinnuþróun, sem að henni er
haldið af stjórnmálamönnum. Annars vegar
er framhald Jieirrar brautar, sem lagt var
inn á með orkusölunni til álbræðslunnar í
Straumsvík og sem forusta nú stærsta stjórn-
málaflokks Jijóðarinnar, Sjálfstæðisflokksins,
og nokkrir fleiri hafa gert að sinni. Hins
vegar er sú leið, að efla hér fjölþættan inn-
lendan iðnað, og þá ekki sízt matvælaiðnað
og aðra úrvinnslu úr innlendu hráefni, en
hugsanlega einnig stóriðju eftir |jvÍ sem fjár-
magnsgeta okkar sjálfra leyfir.
8