Réttur - 01.01.1971, Blaðsíða 32
í rauninni persónugervingar rikisvaldsins, — en
heldur ekki meira, ekki ný, samfelld valdastétt. En
sú alþýða, sem eitt sinn hefur gert byltingu og lifir
og hrærist í kenningum sósíalismans, mun fyrr eða
siðar setja embættismönnum sinum stólinn fyrir
dyrnar. Slíkt kann að gerast og gerist með rikkjum
og kippum, uppþotum og jafnvel öfgum, af því um-
ræðufrelsi sé heft og flokkurinn oft orðinn of
embættaður, of innlimaður í ríkisvaldið, en það
gerist. Ríkisvaldi byltingarinnar verður jafnvel mis-
beitt gegn þróun byltingarinnar á æðra stig eins og
1968 í Tékkóslóvakíu, en sósíalístísk alþýða mun
að lokum brjóta sósialistísku lýðræði og frelsi
braut.* Og þrátt fyrir misnotkun heldur ríkisvald
Sovétríkjanna og annarra sósíalistiskra ríkja áfram
að vera hinn voldugi mótherji imperíalismans, bak-
hjallur alþýðustjórna og þjóðfrelsishreyfinga gegn
imperíalismanum.
6. HJÁVERK BYLTINGARINNAR
En hvað um verkalýðshreyfingu hinna háþróuðu
auðvaldslanda Evrópu og Ameríku, — þessara
þjóða, sem sósíalismi nútímans var upprunninn hjá?
Hefur þessi verkalýður lagt sósíalismann á hyll-
una, selt frumburðarrétt sinn til byltingarinnar fyrir
baunadisk „velferðarríkisins"?
Allar þær endurbæiur, sem knúðar hafa verið
fram allt frá 1848 að Kommúnistaávarpið kom út
og marxisminn hóf göngu sina, — allt frá almenn-
um kosningarétti til alþýðutrygginga, svo ekki sé
talað um kauphækkanir og vinnutímastyttingu —
hafa verið knúaðar fram af baráttu verkalýðsins,
oft með aðstoð þeirra manna, er séð hafa að skyn-
samlegt var og nauðsynlegt að láta undan þessum
kröfum. Hitt er ekki undarlegt að borgarastéttin
elgni sér þessar umbætur, þegar hún treystist ekki
lengur til að hindra þær. Hún á jafnvel til að eigna
sér þá forystumenn alþýðu sem hún sjálf hefur
drepið, ef henni tekst ekki að þegja nöfn þeirra
í hel.
„Endurbæturnar eru hjáverk byltingarinnar" reit
Lenin, ávöxtur þeirrar umbyltingarbaráttu, sem
* Þeim, sem vilja kynna sér ýmsar hugmyndir
marxista um þetta skal m.a. bent á bókarkafla
eftir Búcharin i Rétti 1965, bls. 91.
verkalýðshreyfingin heyr í auðvaldsþjóðfélaginu og
nær hámarki með sjálfri valdatökunni.
Auðmannastéttir stóriðjulandanna hafa vel efni
á því, — ekki sízt á timum hinnar öru tækni- og
vísindabyltingar, — og pólitíska þörf á þvi — ekki
sízt á skeiði nýlenduuppreisnanna, — að stórbæta
lifskjör verkalýðs þessara stóriðjulanda.
Mikill hluti þessa verkalýðs — og hér merkir
orðið einnig allt faglært og allt vísindalega mennt-
að starfsfólk — kemst þarmeð í þau lífskjör að
tekinn er úr kúguninni sárasti broddurinn, hungur-
broddurinn, sem áður gerði hugsjónina svo fagra,
af því að hún var i svo skerandi mótsetningu við
hungurkjörin, — kapítalisminn, sem áður var sama
sem hungur og kúgun, fær á sig blekkjandi vel-
ferðarslikju, ef eigi er lengra litið og dýpra skygnst.
Þessi hluti verkalýðsins, (þ. e. alls launafólks)
kemst í svipaða aðstöðu og borgarastéttin var í
t.d. fyrir frönsku byltinguna 1789. Hún var þá orðin
rík stétt, en pólitískt réttlaus og valdalaus og því
þyltingarsinnuð. Þessi verkalýður er nú orðin stétt
með allmikil pólitísk réttindi í þessum löndum, þol-
anleg kjör og félagslegt vald, en réttlaus í atvinnu-
lífinu, ofurseldur dutlungum og valdi auðhringa, sem
ráða framleiðslulífinu. „Lýðræðið þrýtur við verk-
smiðjudyrnar". Þjóðfélagsaðstaðan ýtir því á þenn-
an verkalýð að verða bylt'.ngarsinnaður, þ.e. að vilja
verða sjálfum sér ráðandi, sjálfstæður og það get-
ur hann aðeins orðið með því að ná yfirráðunum
yfir framleiðslutækjum, atvinnukerfinu í heild.
En hin nýja aðstaða krefst meiri þroska af hverj-
um einstakling launastéttarinnar heldur en forðum.
Meðan baráttan stóð um hið daglega brauð, skóp
hin einfalda hagsmuna- og stéttabarátta auðveldar
þann þroska að skilja nauðsyn sameiginlegrar sósí-
alistiskrar verkalýðsbaráttu. Nú þegar lifskjörin eru
gerbreytt fyrir allan þorrann, krefst baráttan miklu
meiri hugsunar. Auðhringirnir græða miklu meira
á menntuðum, vellaunuðum verkamanni með full-
komin tæki nýjustu visinda í höndunum, en sveit-
andi landbúnaðarverkamanni i Brasilíu. En arðránið
bitur hinn siðarnefnda sárt hvern dag, en hinn þarf
að fara að reikna til að finna það út, hvert sá
auður fer, er hann framleiðir.*
* í greininni „Hungrið, gróðinn og heimseining al-
þýðu" í „Rétti" 1968 eru nokkur dæmi um þetta
tilfærð og þessi vandamál rædd einnig það arðrán,
er auðhringirnir framkvæma með verðlagningu af-
urða þriðja heimsins.
32