Réttur - 01.04.1972, Blaðsíða 40

stundagamni og taka skólann eins og hvern
annan kross, sem bezt er að gleyma sem oft-
ast. Eftir því sem bælingin í skólanum eykst,
verða undankomuleiðirnar ofsafengnari.
Gengdarlaus drykkjuskapur hefur verið land-
lægur í menntaskólunum, einkum í þeim
skóla, þar sem aginn hefur verið strangastur.
Nú nýverið hefur hassneyzla haldið innreið
sína í skólana, og það er e. t. v. engin til-
viljun að hún hefur komið fram, skömmu
eftir að hin nýju og fáguðu kúgunarform
hafa haldið innreið sína.
Hver og einn getur velt því fyrir sér, hvaða
áhrif bæling skólanna og það tvöfalda líf sem
nemendur þeirra eru knúnir til að lifa, hafa
á þá. Ég treysti mér allavega ekki til að gefa
upp neina formúleringu á þeim, en hver sem
hefur aðstöðu til að fylgjast með mennta-
skólanemum, hlýtur að komast að þeirri nið-
urstöðu að ekki sé allt með felldu í hinum
virðulegu menntastofnunum þjóðarinnar.
Eins og fram hefur komið, er ekki ætlunin
að setja hér fram fræðilega greiningu á á-
standi íslenzkra menntaskóla, þó að vissulega
væri þörf á því. Astæðan er einföld: greinar-
höfundur treystir sér ekki til þess. Greinin
er einkum rituð í þeim tilgangi að vekja at-
hygli íslenzkra sósíalista á þróun mála í
menntakerfi landsmanna og til að leggja á-
herzlu á, að elcki er hægt að skilja ástand ís-
lenzkra skóla og viðbrögð nemenda einungis
út frá efnahagslegum atriðum. En þó að lýs-
ing á meðferð skólanna á nemendum sínum
sé nauðsynlegur inngangur, hlýtur sjálf grein-
ingin að miðast að því að rekja hinar félags-
legu orsakir, og að mínu viti hlyti áherzlan
að koma á sömu þætti og sprengingin í skóla-
kerfum Vesmrlanda fyrir fáeinum árum var
rakin til. Þar eru höfuðdrættirnir kunnir:
Þörf síðkapítalismans á miklum fjölda sér-
fræðinga, sem fá mennmn sína á sem
skemmstum tíma og sem ódýrast, og jafn-
framt vaxandi tilhneiging til teknólógískrar
ráðskunar með þegnana. Þar með eru vanda-
mál skólakerfisins og hagsmunabarátta náms-
manna komin í beint samband við kviku
þjóðfélagsins. En á meðan íslenzkir náms-
menn gera sér ekki fyllilega ljóst þjóðfélags-
legt samhengi vandamála sinna, þarf engum
að koma á óvart, þó að óánægja þeirra brjót-
ist nú út í aðgerðum vegna húsnæðisskorts,
sem aðeins er smávægilegur hluti af vanda-
málum menntaskólanna og óánægjuvöldum.
88