Réttur - 01.01.1975, Blaðsíða 32

Alvaro Cunhal flytur rœðu á fundi verkamanna i
úthverfi Lissabon.
sólarhringinn brann skerandi rafmagnsljós.
Martins og Lopez voru píndir daglega,
uns þeir misstu vitið, Lopez eftir hálft ár,
Martins eftir eitt ár. Ribeiro hafði áður orðið
að þola fangavist í „dauðabúðunum" Tarra-
fat á Grænhöfðaeyjum („Kap Verdeeyjum")
tvisvar sinnum og hafði það farið mjög illa
með heilsu hans. Hann dó úr „vannæringu"
(þ.e hungri) í fangelsinu þarna 2. febrúar
1950.
Cunhal var þarna í einangrunarklefa
pyntinganna samfleytt í 8 ár, lengur en nokk-
ur annar portúgalskur fangi. Hánn fór í
hungurverkfall tii að knýja það fram að fá
pappír og bækur til þess að undirbúa vörn
sína, þegar hann átti að koma fyrir rétt.
Hann notaði pappírinn líka til þess að skrifa
á hann pólitískar hugleiðingar. — Aður var
hér í „Rétti" sagt frá hinum æfintýralega
flótta hans ásamt níu öðrum föngum og ein-
um fangaverði þann 3. janúar 1960. Þeir
létu sig síga niður virkisvegginn í köðlum,
er þeir höfðu sjálfir gert. Þeir er framhjá
gengu urðu hissa, er þeir sáu þá síga niður,
en enginn sagði lögreglunni til.
Flokkur, sem hefur slíkum mönnum og
konum á að skipa sem þeim, er hér er frá
sagt, vinnur sér eðlilega traust og ást alþýðu,
sem sér að þessir menn eru reiðubúnir til að
leggja allt í sölurnar fyrir málstað hennar.
Kommúnistinn Militao Ribeiro, sem hér
var getið, reit nokkru áður en hann dó, þessi
skiláboð með blóði sínu til flokksins:
„Eg hef þolað allt, sem mannleg vera
getur þolað. Ég skil ekki hvernig ég hef af-
borið það. En þrátt fyrir allt hef ég aldrei
glatað trúnni á málstað okkar og ég veit
að við munum sigra ...
Ég veit að þið munið yfirstíga alla örðug-
leika og leiða alþýðuna fram til sigurs."
Vonir hetjanna, sem létu lífið fyrir hug-
sjón sósíalismans, eru að byrja að rætast.
Líf og barátta félaganna í Portngal er
visstilega nm leið barátta okkar allra sem
berjumst fyrir þjóðfrelsi og sósíalisma. Það er
skylda okkar að fylgjast vel með í hetjubar-
áttu þessa flokks, sem staðið hefur af sér allar
ofsóknir fasismans og er nú í broddi fylking-
ar í frelsisbaráttu alþýðunnar þar og hefur
þegar átt sinn hlut í því að tryggja sjálfstœði
portúgölsku nýlendnanna. Við skulum muna
að félagamir í Portúgal eiga við mörg sömu
vandamál að glíma og við: Portúgal er í
Nato eins og Island. Það er amerisk herstöð
á Azoreyjum eins og í Keflavík. — Það væri
vissulega ástæða til þess að koma á nánari
tengslum milli marxistisku flokkanna í báð-
um löndum.
E. O.
32