Morgunblaðið - 11.07.2008, Blaðsíða 16

16 FÖSTUDAGUR 11. JÚLÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
„LÍKAST til var Herðubreið Stefáni
ómeðvitað tákn fyrir líðan hans
hverju sinni, uppruna hans og liðna
æsku, þegar náttúran var mik-
ilfenglegri, sauðir vænni og hestar
betri en nokkurn tímann fyrr eða síð-
ar í Íslandssögunni.“
Svo mælist Aðalsteini Ingólfssyni
listfræðingi í sýningarskrá yfirlits-
sýningar á verkum Stórvals, Stefáns
Jónssonar frá Möðrudal. Sýningin
verður opnuð í galleríi Turpentine í
dag og ber titilinn Stórval.
Það muna margir eftir Stefáni á
hjóli og með kaskeiti á götum
Reykjavíkur, eða í Aðalstrætinu, þar
sem hann hafði vinnustofu um skeið.
Hann seldi myndir sínar þeim fáu
sem áhuga höfðu, allar nema þær
sem honum sjálfum fannst bestar, en
prísarnir hjá Stefáni voru allt aðrir og
lægri en þeir eru í dag.
Aðalsteinn segir aðspurður að
þetta sé tímanna tákn. „Það hefur
komið fram hreyfing ungra myndlist-
armanna sem hefur lagt rækt við
þessa bernsku list. Þá er ég að tala
um ný-expressjónistana eftir 1980.
Súmmararnir sýndu líka verk Stef-
áns í samhengi við eigin verk.
Þannig hafa hjólin snúist Stefáni
og hans líkum í hag, og skilningurinn
á því sem þeir voru að gera er meiri.“
Aðalsteinn segir að Íslendingar
eigi stóran og merkan kjarna sjálf-
lærðs listafólks. „Það eru uppi kenn-
ingar um það að slíkir listamenn verði
til í þjóðfélagi sem fjarlægist hratt
sína fortíð, eða hafi tapað henni. Þá
séu það þessir listamenn sem varð-
veiti hana, líti til baka með eftirsjá og
haldi í hana. Því lengra sem við göng-
um í gin tæknivæðingarinnar, því
fleiri listamenn eignumst við sem vilji
rifja fortíðina upp með nostalgísku
yfirbragði,“ segir Aðalsteinn.
Turpentine sýnir verk Stórvals í tilefni aldarafmælis hans
Herðubreið í hjartastað
Í HNOTSKURN
» Stefán Jónsson fæddist áMöðrudal á Fjöllum árið
1908. Tilefni sýningarinnar er
aldarafmæli hans.
» Stefán lenti í raunum ung-ur piltur, er hann varð
nærri úti á Mývatnsöræfum.
Sú reynsla mótaði allt hans líf,
eins og fjallið Herðubreið, sem
var eftirlætis myndefni hans.
Herðubreið Eftirlætismyndefnið.
Stórval Stefán V. Jónsson á heimili sínu við Grettisgötu árið 1991.
Morgunblaðið/Einar Falur
SÝNING þeirra
Önnu Sigríðar Sig-
urjónsdóttur og Álf-
heiðar Ólafsdóttur
sem opnuð verður í
Saltfisksetrinu í
Grindavík á morgun
ber yfirskriftina Vorganga.
Anna Sigríður er lærður myndhöggvari og
hefur unnið við myndlist síðastliðin 20 ár. Álf-
heiður er sömuleiðis starfandi myndlist-
armaður og hefur haldið fjölda sýninga frá því
að hún lauk námi árið 1990. Nafn sýning-
arinnar er úr ljóðinu „Vorganga“ eftir bróður
hennar Jón Ólafsson sem lést 24. júní s.l.
Sýningin verður opnuð klukkan 14.
Myndlist
Vorganga
í Saltfisksetrinu
Verk eftir Álfheiði.
PÉTUR Thomsen ljós-
myndari hefur verið ráðinn
til verkefnis á vegum Þjóð-
minjasafnsins sem felst í
markvissri samtímaskrán-
ingu.
Verkefnið sem Pétur
lagði til felst í því að mynda
Ásfjall í Hafnarfirði og þær
breytingar sem verða á
náttúrufari þess og um-
hverfi samfara því að það
fer í auknum mæli undir byggð. Verkefnið
mun samanstanda af umhverfismyndum,
myndum af húsum innan sem utan og portrett-
myndum af íbúum á svæðinu.
Ljósmyndun
Pétur Thomsen
myndar Ásfjall
Pétur
Thomsen
Eftir Gunnhildi Finnsdóttur
gunnhildur@mbl.is
EINKUNNARORÐ myndlist-
armannsins Hamish Fulton eru
„Göngur eru galdrar. Göngur um-
breyta.“ List hans snýst um göngu-
ferðir í náttúrunni sem hann færir
svo inn í sýningarsali, í þetta sinn í
I8 gallerí. „Ég tek ekki neitt úr nátt-
úrunni til þess að sýna í galleríinu,
heldur mála ég til dæmis litla mynd
af sólarlagi eða tek svarthvíta ljós-
mynd og geri texta við.“
Fulton er nýkominn úr göngu við
Mýrdalsjökul og meðal þess sem
hann sýnir í I8 eru myndverk sem
spruttu uppúr þeirri ferð. „Ég gekk
hringinn í kringum jökulinn og var
fjórtán daga og fjórtán nætur á leið-
inni. Á Íslandi veltur allt á veðrinu
og ég var mjög heppinn með það.
Það er mjög sérstakt að ganga svona
í kringum jökulhettuna, yfirleitt
þegar ég hef gengið í fjallendi þá er
það í fjallgörðum eins og Ölpunum
þar sem er mjög erfitt að komast
hringinn í kringum stakan tind.“
Tengslin við náttúruna og einver-
an eru lykilatriði í verkum Fultons.
„Mér finnst mikilvægt að gista alltaf
í tjaldi því að ef maður sefur í húsi á
nóttunni þá er maður aftur kominn í
hina mennsku veröld. Ég held að
það sé mjög heilsusamlegt að ganga
svona einn, bæði vegna einverunnar
og hvernig maður kyrrir og tæmir
hugann á göngunni.“
Göngur eru galdrar
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Göngugarpur Hamish Fulton sækir innblásturinn út í náttúruna.
Myndlistarmaðurinn Hamish Fulton
sýnir afrakstur gönguferða sinna í I8
TVÍEYKIÐ Sally og Mo
opnar sýningu í Galleríi
Auga fyrir Auga í Reykja-
vík á morgun. Sally og Mo
eru vinir sem vinna saman
að listverkefnum og um
þessar mundir skoða þær
táknmynd og þýðingu fag-
urfræðinnar í hversdags-
legu umhverfi þar sem þær
athuga hugmyndina um
stofustássið.
Sally og Mo eru þær Þóra Gunnarsdóttir og
Elín Anna Þórisdóttir og hafa þær starfað
undir því nafni í þrjú ár. Sýningin verður opn-
uð á morgun, 12. júlí, klukkan þrjú.
Myndlist
Sally og Mo
sýna stofustáss
Elín Anna
Þórisdóttir
MENNINGARHÁTÍÐIN
Húnavaka hefst í dag á
Blönduósi og lýkur á sunnu-
dag. Í tilefni af henni verður
hátíðardagskrá í Hafíssetr-
inu á sunnudaginn.
Kl. 14 verða skemmtilegar
sögur af ísbjörnum lesnar
fyrir börnin og kl. 15 verður
boðið upp á leiðsögn um
Hafíssetrið. Það er Þór Jak-
obsson veðurfræðingur sem
sér um hana en eins og nafnið bendir til er
fjallað um hafís á fjölbreyttan og fræðandi hátt í
setrinu. Um hann er Þór fróður mjög. Haf-
íssetrið er opið alla daga frá kl. 11 til 17 í sumar.
Fræði
Hátíðardagskrá
í Hafíssetrinu
Þór
Jakobsson
„ÞEIM virðist
líka prýðilega við
mig, og mér líkar
vel við þá, þannig
að ég býst við því
að við náum góðu
samkomulagi,“
sagði milljarða-
mæringurinn
David H. Koch í
samtali við New
York Times í gær. Koch ætlar að
láta af hendi rakna hvorki meira né
minna en hundrað milljónir dala,
andvirði ríflega sjö og hálfs milj-
arðs íslenskra króna, til endurbóta
á Ríkisleikhúsinu í New York, sem
hefur aðsetur í Lincoln Center.
„Það er augljóst að leikhúsið þarfn-
ast mikilla endurbóta,“ sagði Koch.
„Ég er búinn að sækja sýningar í
leikhúsinu í fjörutíu ár, og þið getið
verið viss um að ég myndi ekki gefa
gjöf af þessari stærðargráðu, án
þess að ég væri handviss um að
gæði verksins yrðu á heims-
mælikvarða.“
Koch fer þó ekki alveg allslaus
frá samningaborðinu, því frá hausti
komanda verður leikhúsið nefnt
eftir honum og kallað The David H.
Koch Theater. Þetta er stærsta gjöf
einstaklings til listamiðstöðvar-
innar frægu frá upphafi.
David H. Koch er talinn auð-
ugasti maður New York-borgar, en
auður hans sem metinn er á and-
virði um 1300 miljarða króna á ræt-
ur í olíuviðskiptum. Hann er í 37.
sæti Forbes-listans yfir mestu auð-
menn heims.
Auðmaður
styrkir
ríkisleikhús
David H. Koch
„Augljóst að leik-
húsið þarfnast
mikilla endurbóta“
Bandaríska listakonan Roni Horn lýsti Herðubreiðarmyndum Stórvals í
ljósmyndabókinni Herðubreið at home, sem kom út í fyrra. Þar er að finna
tugi mynda af Herðubreiðarmálverkum Stefáns inni á heimilum fólks.
Herðubreið heima
„Ég hef verið að þessu síðan
1969, ég er ævagamall,“ segir
Fulton hlæjandi. Hann treystir
sér ekki til þess að kasta tölu á
kílómetrana sem hann hefur
lagt undir fót, en þeir skipta
mörgum tugum þúsunda.
Yfirleitt fer Fulton einn í göng-
urnar, en stundum slæst fleira
fólk með í för. Hann gengur
bæði um fjöll og fjörur og hef-
ur hæst komist í 8.000 metra
hæð í Tíbet fyrir átta árum.
Fulton hefur gengið um allan
heim, meðal annars í Mexíkó,
Kosta Ríka og Japan. „Því
meira sem ég ferðast, því fleiri
staði heyri ég um sem ég á eft-
ir að heimsækja,“ segir hann.
Stækkandi heimur
39 ár
Í himinhæð