Neisti - 20.05.1984, Blaðsíða 16

/ ÞRJÚ
^ ALLSHERJARVERKFÖLL
Argentínska herforingjastjórnin hrökklaðist frá vegna efnahagsvandamálanna, en
Alfonsin erfði þau, og er nú milli steins og sleggju, annarsvegar vonir fjöldans um
betra líf, hins vegar kjaraskerðingarkröfur alþjóðagjaldeyrissjóðsins.
Hernaðarátökin við bresku heims-
valdasinnana í apríl - júní 1982 dýpk-
uðu hina almennu kreppu í Argentínu
verulega.
Akvörðun argentísku stjómarinnar
um að ná aftur yfirráðum yfir
Malvinaseyjum með vopnavaldi var
tekin þegar verkalýðshreyfingin var
þegar byrjuð að taka við sér. Aðeins
nokkrum dögum áður höfðu tugþús-
undir verkafólks átt í höggi við lögregl-
una í miðborg Buenos Aires. Herfor-
ingjastjórnin gerði sér vonir um að öðl-
ast lögmæti í augum fjöldans með því
að ná undir sig þessari útstöð breska
nýlenduveldisins.
En herforingjamir reiknuðu ekki
rétt. Almenningur í Argentínu fór út á
götumar og krafðist ósveigjanlegrar
varnar Malvinaseyja gegn breska flot-
anum og neitaði að draga til baka
kröfu sína um að bundinn yrði endi á
einræðið. Smánarleg uppgjöf herfor-
ingjanna á eyjunum var enn ein ástæða
til að krefjast afsagnar herforingjanna
til viðbótar hinum.
Fjöldahreyfing gegn stjóminni fór
að láta til sín taka nokkrum mánuðum
eftir ósigurinn við Malvinaseyjar en
hann hafði lægt öldumar í bili. Geysi-
víðtæk allsherjarverkföll lömuðu land-
ið gersamlega í desember 1982 og
mars og október 1983. Tugir þúsunda
tóku þátt í kröfugöngum sem heimt-
uðu réttlæti í málum 30 000 manna sem
,,horfið“ hafa á valdatíma herforingj-
anna. í verkfallabylgjunni í ágúst og
september 1983 tóku um 2.4 milljón
verkafólks þátt.
Klögumál og kofningur gengu á víxl
meðal yfirmanna hersins eftir Malvin-
as-eyjaósigurinn og vegna efnahags-
kreppunnar. Pólitískir fulltrúar borg-
arastéttarinnar vom hræddir um að allt
færi úr böndunum og þrýstu á um að
kosið yrði sem fyrst og borgarlegri
stjórn komið á.
Borgaraflokkur sem nefnist Rót-
tæka borgarabandalagið (UCR) fékk
hreinan meirihluta í kosningunum.
Forsetaframbjóðandi þess Raúl
Alfonsín lagði í málflutningi sínum
áherslu á mannréttindi og lýðræði og
vísaði sterklega á bug tilraunum her-
foringjanna til að ,,náða“ sjálfa sig
vegna glæpa sem framdir höfðu verið
meðan á ógnarstjórn þeirra stóð.
Hin þjóðemissinnaða og borgara-
lega peronistahreyfing beið ósigur í
kosningunum. Þó peronistar ráði enn-
þá yfir verkalýðsfélögunum tókst þeim
ekki að fylkja verkafólki til að kjósa sig
eins og undanfarna áratugi. Margir
helstu forystumenn peronista bera að
áliti almennings ábyrgð á hryðjuverka-
öldu hægri aflanna sem reið yfir næstu
mánuði á undan valdaráni hersins
1976. Þar að auki voru þeir ekki með
efnahagsstefnu sem var neitt frábrugð-
in töfralyfjum þeim er Róttæka borg-
arabandalagið sagðist ætla að beita.
A næstu mánuðum mun argentínskt
verkafólk fylgjast með því, hvernig
Alfonsín stendur við mótsagnakennd
loforð sín um að halda lýðréttindi í
heiðri, bæta lífskjörin, standa í skilum
við erlenda lánadrottna og skera niður
ríkisútgjöid. Nú þegar atvinnuleysi er
meira en nokkru sinni fyrr, verðbólga
u.þ.b. 1000% og raunlaun minna en
helmingur þess sem var árið 1975 er
þolinmæði verkafólks ekki endalaus.
Áhrif Malvinaseyjastríðsins náðu út
fyrir Argentínu. Átökin við breska
heimsvaldasinna sem fengu opinskáan
stuðning Bandaríkjastjómar vöktu
marga í álfunni til umhugsunar um
stjórnmál.