Neisti - 20.05.1984, Blaðsíða 23

♦
<►
♦
i
Kolanámumenn njóta víötæks stuðnings og ekki að ófyrirsynju. Myndin sýnir kola-
námumenn í kröfugöngu til stuðnings baráttu hjúkrunarkvennafyrrá árinu.
um mæli til að skerða réttindi verka-
lýðsfélaga. Samúðarverkföll og aðr-
ar stuðningsaðgerðir hafa verið
bannaðar. Skylduaðild að verkalýðs-
félögum hefur verið bönnuð. Þá hafa
verkalýðsfélög verið gerð skaðabóta-
skyld vegna taps, sem atvinnurek-
endur kunna að verða fyrir vegna
margskyns starfsemi verkalýðsfé-
laga.
Þessar ráðstafanir hafa þó ekki
náð tilgangi sínum að fullu, m.a.
vegna þess að í f jölmörgum tilvikum
hafa þau verið hundsuð, án þess að
hægt hafi verið að gera neitt í því.
Stjórnin hefur því boðað ný laga-
setningu, sem beinist gegn innviðum
verkalýðsfélaganna sjálfra.
Hún felur það í sér, að það verður
að kjósa forystu verkalýðsfélaga í al-
mennum kosningum fimmta hvert
ár, en nú er allur gangur á þvi hvemig
hún er valin. Pá verður atvinnurek-
endum gert kleift að lögsækja félög
fyrir að boða til aðgerða, sem ekki
hafa verið lagðar undir dóm viðkom-
andi félagsmanna í leynilegri alls-
herjaratkvæðagreiðslu. Loks verða
félögin skylduð til að láta kjósa um
það tíunda hvert ár, hvort þau eigi að
vera aðilar að Verkamannaflokkn-
um eða ekki.
Vegna ólýðræðislegra starfshátta
margra verkalýðsfélaga, er stjómin
viss um að þessar ráðstafanir njóti
víðtæks stuðnings. Kjami málsins er
þó að með þessu er verið að ryðja
brautina fyrir frekari löggjöf um
innri mál hreyfingarinnar, skipulag
hennar og starfshætti.
Pó er ákvæði um aðild verkalýðs-
félaganna að Verkamannaflokknum
til þess ætlað, að veikja fjárhags-
gmndvöll hans, en hann fær nú 11%
tekna sinna frá félögunum. Þá mun
upplausn aðildarfélaganna að
flokknum, ef að verður, leiða til þess
að tengslin milli flokksins og verka-
lýðshreyfingarinnar, sem verið hafa
lífæð hans, munu rofna.
Átök og hægri þróun meðal
verkalýðsforystunnar
Verkalýðshreyfingin í Bretlandi
hefur ekki beðið jafn afgerandi ósig-
ur og t.d. verkalýðshreyfingin hér á
landi. Thatcher - stjómin neyðist
enn til að beita þeirri aðferð, að ráð-
ast að einstökum verkalýðsfélögum
og samböndum, en er víðsfjarri því
að geta svínbeygt alla hreyfinguna í
einu. En ósigramir em þó ótvíræðir,
eins og hið vaxandi atvinnuleysi ber
vitni um.
Við þessar, í s jálfu sér nægilega erf-
iðu aðstæður hefur forysta verka-
lýðshreyfingarinnar bmgðust hrapa-
lega, þó undantekningar megi finna
á því. Ekki em tök á því að rekja alla
þá sorgarsögu hér, en inntak hennar
er vaxandi skauthverfing innan
verkalýðsfélaganna. Arásir stjómar-
innar eiga sér fylgismenn í verkalýðs-
hreyfingunni, þó þeir sém fáir meðal
helstu forystumanna. En þeir em
fleiri, sem engjast undir svipu íhalds-
ins og leitað hafa leiða til að koma sér
undan árásunum í stað þess að taka
upp andstöðu og aðgerðir gegn
þeim. Deilur milh hægrisinnaðra
forystumanna, sem leggja áherslu á
að forðast átök, og hinna, sem vilja
taka upp baráttu til að forða hinum
sögulega ósigri sem annars er í vænd-
um, setja um þessar mundir svip á
verkalýðshreyfinguna og Verka-
mannaflokkinn. Meðal forystu-
mannanna em hægri menn í meiri-
hluta nú, og lama verkalýðshreyfing-
una með öllu, og flokkurinn, sem
missti mikinn hluta fylgis síns
til kosningabandalags jafnaðar-
manna og frjálslyndra í síðustu kosn-
ingum er á sama róli.
23