Neisti - 20.05.1984, Blaðsíða 33

Filipseyjar
Veldi Marcosar á fallanda fæti
Fjöldamorð og skæruhernaður
Eftir Árna Sverrisson
Hin langvarandi kreppa ríkis-
stjómar Marcosar Filipseyjaforseta
dýpkaði verulega eftir morðið á and-
stöðuleiðtogunum Benigno Aquino.
Andstaðan við Marcos hefur orðið út-
breiddari í borgum landsins, og hin
frjálslynda millistétt færst til vinstri.
Skæruliðar nýja Alþýðuhersins eru
þó eftir sem áður hrygglengjan í
hinni fjölbreyttu fylkingu Marcos
andstæðinga, sem ógnár nú veldi hins
aldurhnigna forseta.
Nýi alþýðuherinn var settur á fót
1969 af uþb 60 byltingarsinnuðum stúd-
entum, en telur nú milli 7000 og 11000
reglulega liðsmenn, ásamt þúsundum
vopnaðra stuðningsmanna, sem leggja
alþýðuhemum lið, þegar þörf gerðist en
sinna daglegum störfum þess á milli.
Nýi alþýðuherinn er þó langt frá því
að vera jafnoki hins vel búna hers Filips-
eyja, sem er skipaður 146.000 hermönn-
um, og hefur fjöldi þeirra verið tvöfald-
aður á skömmum tíma. Síðan herlögum
var lýst yfir á Filipseyjum 1972 hafa
hemaðarútgjöld stjómarinnar tólf-
faldast, og er nú svo komið að stjómin
heldur völdum með takmarkalausri
kúgun einni saman, en er rúin öllum
stuðningi fólksins.
Þrátt fyrir lýðræðislegt yfirbragð
og gervikosningar, er alræðis-
stjórn Marcosarað missa tökin.
Raunverulegur kosningasigur
stjórnarandstöðunnar er falinn
með kosningasvindli. Hryðju-
verk hersins fara dagvaxandi,
og fólkið á aðeins eittsvar-
fjöldamótmæli í þorpum, og
vopnaða skærubaráttu til sveita,
sem að lokum mun fleygja
alræðisstjórninni á sorphaug
sögunnar.
Áhrif alþýðuhersins
Nýi alþýðuherinn starfar um allar
eyjamar, en sterkastur er hann á norð-
anverðri eyjunni Luzon, á eyjunni Sam-
ar og á Mindanao, sem er stærsta eyjan í
eyjaklasanum.
Engin frelsuð svæði em þó á eyjunum
í þeim skilningi, að áhrifum stjómar-
innar hafi verið útrýmt, og þau séu varin
fyrir aðgerðum stjómarhersins. Þó
heldur alþýðuherinn víða uppi læknis-
þjónustu og kennslu, og enn víðar inn-
heimtir hann eigin skatta af landeigend-
um og atvinnurekendum, sem ásamt
framlögum alþýðufólks fjármagna bar-
áttuna. Nýi alþýðuherinn hefur einnig
skipulagt leiguliða, og hvatt þá til að
greiða aðeins hluta jarðarafgjaldsins en
láta afganginn renna til baráttunnar. Þá
hefur alþýðuherinn einnig haft forystu
um baráttu landbúnaðarverkamanna
fyrir hærri launum, og baráttu ættflokka
fyrir að halda landi sínu gegn gráðugum
skógarhöggs- og virkjanafyrirtækjum.
Sumstaðar hefur nýi alþýðuherinn
hreinlega tekið land eignamámi og skipt
því milli bænda og landbúnaðarverka-
manna.
Hryðjuverk stjórnarinnar
Kúgunaraðgerðir stjómarhersins era
af svipuðu tagi og annarsstaðar. Þær
eru aðallega þrennskonar: Myndun
„vemdaðra þorpa“, allsherjarleit á til-
teknum svæðum, og mannrán og morð.
í árslok 1982 birtist skýrsla mann-
réttinda hóps í Davao City, þar sem kom
fram að á Mindano einni væra þá 354
slík þorp, sem hefðu haft í för með sér
nauðungarflutninga á hálfri milljón
manna. Eitt þessara þorpa var t.d.
myndað í Casoon. Tvö hundrað fjöl-
skyldur vora fluttar frá heimilum sínum
inn í miðju þorpsins, og útgöngubann
sett á milli kl. 5 síðdegis til 7 að morgni.
Þorpsbúar fengu aðeins að taka með sér
matarskammt til eins dags, er þeir fóra
til vinnu sinnar á ökranum, svo þeir
gætu ekki gefið uppreisnarmönnum
mat. Við þessar aðstæður bjó fólkið í
eitt ár, en var þá leyft að snúa aftur til
heimila sinna. Skömmu síðar var það þó
aftur flutt í miðju þorpsins og þrír
byggðakjamar í nágrenninu vora bann-
færðir - hver sem þar sést á ferð verður
skotinn samstundis. Ymsiríbúannatelja
að kosningamar hafi átt hér hlut að
máli: ,,Ef við eram í þorpinu, þá verð-
um við að kjósa“ sagði einn þeirra við
blaðamann bandaríska vikuritsins
Newsweek, ,,ef við erum heima hjá
okkur þuifum við þess ekki.“
Allsherjarleit felst einfaldlega í því,
að undir yfirskini vopnaleitar og leitar
Amerísku herstöðvarnar burt! Reagan: Haltu þínum her fyrir þig!
33