Bjarmi - 01.12.1978, Blaðsíða 7

speki. Konan er þeirra vinnudýr
og þykir sjálfsagt. Betlarar ungir
og gamlir eru á hverju strái.
Inni á milli verzlananna sjást
öðru hvoru dyr með mynd og tölu-
staf fyrir ofan, I, II, III o.s.frv.
Þetta eru staðirnir, þar sem við
lá, að Jesús gæfist upp á krossgöngu
sinni. Þarna er numið staðar, og
Þorgerður les úr Nýja testament-
inu um atburðinn, sem gerðist fyrir
hart nær 2000 árum. Ekki er að
undra, þótt gangan væri erfið i
steikjandi sólarhita eftir þröngu
strætinu og mannfjöldinn æpandi
allt í kring.
Við enda „Via Dolorosa“ er Graf-
arkirkjan. Hún er byggð yfir gröf
Krists og Golgatcihæð. En hér í
landi er byggt yfir ákaflega marga
sögufræga og helga staði. Hvort
það er alltaf nákvæmlega á rétt-
um stað, eru áhöld um, en ganga
verður út frá því. Allir verða nú
að klæðast síðbuxum eða pilsi og
langerma flíkum að ofan.
Inni í Grafarkirkjunni prílum
við upp steinþrepin til Golgata.
Hér er líkan af Kristi á krossin-
um, einnig mynd, og minnir efsti
hluti rammans á þymikórónu.
Kerti loga í stjökum og blóm í vös-
um. Nú rifjast bókstaflega upp
versið:
Sjá, múgur til Golgata gengur,
og Guðs sonur meðal hans fer,
menn segja hans lífi sé lokið,
og lýðurinn hlæjandi er.
Hann saklaus til lífláts er seldur,
úr sárum hans drýpur á stig.
Ö, Guð minn, hann gaf sig í dauðann.
Hann gerði það allt fyrir mig.
Gengið er niður til grafarinnar.
Hún er mjög lítil, aðeins einn eða
tveir rúmast þar í einu. Mörg kerta-
Ijós lýsa upp gröfina, enda stend-
ur munkur tilbúinn að selja öllum
kerti og verður súr á svip, ef til-
boði hans er ekki tekið. Kaup-
mennskan á sér engin takmörk, og
það verður cif henni óbragð hér
á þessum helga stað. — Ó, Jerú-
salem . . .
Við Grátmúrinn endurtekur fata-
sagan sig. Það glyttir í handlegg-
ina á mér, og ég fæ bláan klút til
að hylja þá. — Stöðugur straumur
fólks af ýmsum trúarbrögðum er
að múrnum. Svæðinu fyrir framan
hann er vandlega skipt í tvennt.
Vinstra megin karlmenn, hægra
megin konur. Bænabækur liggja á
borðum, og hafa allir aðgang áð.
Allir ganga fast að múrnum, leggja
helzt ennið við og þylja bænir, hátt
og í hljóði. Sumir stinga saman-
vöðluðu blaði inn í múrinn og skilja
það eftir. Á það eru skrifaðar bæn-
ir, — þær eiga líklega að fara beint
upp til Guðs, eða hvað? — Ég bið
Faðir vor á íslenzku. Margar is-
lenzkar bænir stigu upp frá múm-
um þennan dag, aldrei slíku vant.
Rétt handan við múrinn eru
helgidómar múhameðstrúarmanna.
Skoðuð er meðal annars Gullna
moskan. Þakið er úr glóandi gulli
og persnesk teppi á gólfum, auð-
vitað engin sæti. Múhamstrúar-
maður situr á gólfi, snýr til Mekka,
engist sundur og saman og þylur
bænir sínar. Mér sýnast flestir
ósnortnir hér, þótt draga verði skó
af fótum sér áður en inn er gengið.
Getsemane
Nú liggur leiðin út um Stefáns-
hliðið úr gömlu borginni og upp á
Olíufjallið. f hlíðinni fyrir neðan
er Getsemanegarðurinn. Ennþá
standa þar nokkur olífutré yfir
2000 ára gömul, enda er stofninn
feikilega gildur. Ekki er lengur
leyfilegt fyrir ferðamanninn að
ganga um garðinn eða tína sér
laufblað, en inni í Kirkju allra
þjóða, sem stendur innan garðs-
ins, gefur elskulegur munkum öll-
um, sem vilja, smápésa með lauf-
blaði í. Kirkja allra þjóða er stór
og fögur, reist 1925 á þeim stað,
þar sem Jesús á að hafa beðizt fyrir
nóttina í grasgarðinum. Þar er
Faðir vor ritað á f jölda tungumála,
þó ekki á íslenzku. En kórinn okk-
ar syngur hér nokkra íslenzka
sálma, meðal annars „Heyr, himna
smiður", og við eigum hér dýrmæta
helgistund og ógleymanlega.
Fyrir neðan Getsemane er Ked-
rondalur og áin þurr á þessum árs-
tíma. Handan við hann múrar hinn-
ar gömlu Jerúsalemborgar, er við
komum frá. Það má vel greina
Gullna hliðið, sem Jesús fór um,
er hann gekk yfir Kedrondal um
Getsemane og upp á Olíufjallið.
Leiðin er örstutt. Nærri liggur, að
ég hverfi í huganum upp á Öskju-
hlíð og horfi yfir Reykjavík.
Útsýni af Olíufjallinu er undur-
fagurt. Landslagið tilbreytingar-
ríkt og sést víða um. Enda stend-
ur Jerúsalem á hásléttum Júdeu um
800 m yfir sjávarmédi. — „Borg,
sem stendur uppi á fjalli, fær ekki
dulizt“.
Sagnaritarinn Jósefus segir svo
frá: „Árið 70 e.Kr. lágu í valnum
600.000 Gyðingar.“ Var þá Gyð-
ingum bannað að vera í Jerúsalem,
og stóð það bann í mörg hundruð
ár. Allan þann tíma hafa Gyðing-
ar verið á flakki um heiminn og
hvergi átt samastað, eins og kunn-
ugt er. Árið 1948 var hið nýja
Ísraelsríki stofnað, og 1967 lögðu
Gyðingar undir sig alla Jerúsalem.
Síðan hefur hún verið í hraðri upp-
byggingu, og eru íbúar nú 370.000.
Allar byggingar eru úr hinum ljósu
bergtegundum, sem þarna eru.
Gamli og nýi tíminn mætast.
Við sólarupprás og sólarlag glóir
borgin eins og gull. Við vorum svo
heppin að sjá hvort tveggja. Það
verður ógleymanlegt. Borgin gullna
væri sannarlega réttnefni. Við
kveðjum nú „Borg friðarins“, sem
á sér svo hrikalega hemaðar-
sögu.
Förum framhjá Betaníu og nið-
ur til Jeríkó, sem er um 250 m
undir sjávarmáli. — „Maður nokk-
ur ferðaðist frá Jerúsalem niður til
Jeríkó . . .“. Þama stóð kráin, þar
sem dæmisagan um miskunnsama
Samverjann varð til. Þarna gæta
hirðamir hjarða sinna á auðnum
Júdeu, þar sem ekki virðist vera
eitt stingandi strá, og sauðabyrgi,
7