Bjarmi - 01.04.1996, Side 4

BROTIÐTIL MERGJAR
Sigurður Grétar Sigurðsson
Sigurður Grétar
Sigurðsson er
guðfræðinemi í Háskóla
íslands
Iþessari grein verður leitast við að skoða hjálparstarf
erlendis. Ég mun kynna nokkra aðila sem sinna
hjálparstarfi á erlendri grund og greina frá helstu
þáttum t starfi þeirra auk þess að benda á þau
markmið sem unnið er eftir og þær aðferðir sem
eru notaðar. Tilgangurinn er að lesandi fái innsýn inn í
það fjölbreytta hjálparstarf sem íslendingar inna af hendi
utan landssteinanna og einnig að vekja áhuga
lesanda að leggja því starfi lið sem unnið er.
SOS barnaþorp
Árið 1949 voru samtökin SOS Kinderdorf (SOS
barnaþorp) stofnuð af Austurríkismanninum
Hermann Gmeiner. H. Gmeiner missti ungur
móður sína svo hann upplifði af eigin raun
hvað það er að vera móðurlaus. Hann gerðí
sér grein fyrir þeirri miklu neyð sem hrjáði
mörg börn skömmu eftir síðari
heimstyijöldina. í kjölfarið safnaði hann fé til
byggingar fyrsta barnaþorpsins sem staðsett
var í Austurríki. Árið 1963 var farið að reisa
barnaþorp í þróunarlöndunum, fyrst í Kóreu. Síðan þá
hefur SOS barnaþorpum fjölgað og eru nú rúmlega 340 í
öllum heiminum. Auk þeirra eru í mörgum tilfellum
Sérhvert þorp smanstenduraj 10-18 húsum,
ojtast staðsett í aðlaðandi umhverji skammt
jrá bce eða borg. Bömin búa því ekki í
ojvernduðu umhverfi heldur mynda þorpin
einskonar brúyjir til þeirra eigin þjóðfélags.
reknir leikskólar og/eða skólar sem leggja ýmist áherslu á
bóknám eða verkiðn. Ef mögulegt er ganga þó börnin í
venjulegan skóla eins og önnur börn sem hafa tækifæri til
i viðkomandi landi.
Hugsunin að baki hverju þorpi er áhugaverð og sýnir
sterka vitund um þær þarfir sem munaðarlaus börn hafa.
Sérhvert bam fær ákveðna „mömmu“. Um er að ræða
barnlausar, ógiftar konur. Hennar hlutverk er það sama
og hverrar annarrar móður, að annast börnin sín. Móðirin
er höfuð fjölskyldunnar og veitir bömunum þá ást og það
öryggi sem þau þarfnast til að þroskast og dafna.
Mæðurnar fá menntun á vegum samtakanna og þiggja
laun fyrir hlutverk sitt enda er um að ræða fullt starf ef
svo má að orði komast. Hver fjölskylda samanstendur af
móðurinni og 6-8 börnum. Blóðsystkini fá að búa saman
en bamahópurinn er að öðm leyti á misjöfnum aldri og af
báðum kynjum. Húsin em hönnuð fyrir stóra fjölskyldu.
í miðju húsi er stofan, þar slær hjarta fjölskyldunnar.
Móðirin hefur sitt herbergi og 3-4 börn deila saman
svefnherbergi. Sérhvert þorp samanstendur af 10-18
húsum, oftast staðsett í aðlaðandi umhverfi skammt frá
bæ eða borg. Börnin búa því ekki í ofvernduðu umhverfi
heldur mynda þorpin einskonar brú yfir til þeirra eigin
þjóðfélags. SOS barnaþorpin hafa ekki neina ákveðna
trúarlega stefnu heldur er tekið mið af hverju þjóðfélagi
fyrir sig. SOS-Kinderdorf International, eins og samtökin
heita, starfa sjálfstætt, þó í samráði við yfirvöld í við-
komandi landi. Ekki er ólíklegt að SOS bamaþorpin séu
stærsta einstaka hjálparstofnunin sem snýr eingöngu að
börnum. í heiminum eru um 6.000.000 „barnavina11, þ.e.
aðilar sem styrkja starfið með smærri eða stærri
upphæðum. Á íslandi eru um 5000 manns barnavinir
sem greiða frjáls framlög en um 2500 manns hafa tekið að
sér bam og greiða um 1000 kr. á mánuði. Einstaklingar,
fjölskyldur, klúbbar og félög mynda þennan hóp styrktar-
aðila. Að jafnaði em þrir aðilar um hvert barn, hver frá
4