Skírnir - 01.06.1919, Blaðsíða 40

334
Sir George Webbe Dasent.
[Skírnir
komst að þvi, að Konráð hafði haldið eftir miklu af hand-
ritiini. Það er hmgt að skilja það að Konráöi hiyti að
þykja leitt að íáta aðra ijúka við það verií, sem hann
liafði unnið svo mikið og lengi að, en handritið var þó
eign frfingjanna, þar sem Cleasby og þeir höt'ðu borgað
fyrir alla vinnuna á þvi, og áttu þeir því kröfu til þess.
Annað mál er það, hve mikils viiði það var, sem sent
var 1854. ’Dusent og Guðbrandur segja, að það hafi kornið
að litlu haldi, en það hafa siðan verið leiddar sterkar lík-
ur fyrir því, að þar sé hallað réttu máli1) Hvor þeirra
beri sök á þvi, læt eg ósagt; þó mun varla skuldiuni
verða skelt á Dasent einn2). En þegar litið er á a)t
þetta orðahókarmál, sannast líklega málshátturinn, að sjald-
an veldur einn þá tveir deila. Það var þó heppilegt, að
Guðbrandur var fenginn til að vinna að orðabókinni. Eng-
inn mundi hafa lokið við hana á jafnskömmum tíma og
hann, og með henni hefir hann unnið ómetanle^t gagn.
Margt hefir verið að henni fundið og má víst gera það
með góðum rökum, en engin ein bók hefir stuðlað meir
að stundan íslenzks máls og islenzkra fræða. Ef Konráð
hefði haldið áfram við hana, hefði hún að líkindum orðið
visindalegri og betur úr garði gerð að mörgu leyti; en
hefði hún þá nokkurn tima komið út? Enginn efast um
lærdóm og vandvirkni Konráðs, en hann átti það til að
veru hægfara og seinvirkur með aftökum.
Skömmu eftir 1860 byrjaði að koma út endurskoðuð
og aukin útgáfa eftir R. G. Latham af ensku orðabókinni,
sem kend er við dr. Samúel Johnson. Dasent greip þá
tækit'ærið til þess að benda á sambandið milli ensku og
islenzku. Hann skiii'aði langan ritdóm um fyrstu heftin
’) Sjá Efterladte Skrifter Konráðs Gíslasonar, útg. af dr. Birni
M. Ólsen, II. bindi, bls. IX—XXII. 273-293.
2) H. G. Liddell, prófastnr á Christ Church, Begir, að Gnðbrandur
hafi fundið handritið að miklu leyti í óreglu, og að hann hafi oft sagt
við sig, að hann hefði unnið betra verk og léttara, ef hann hefði byrjað
„de novo“ (Henry George Liddell, A Memoir by H. L. Thompson.
London, 1899, bls. 200).