Eimreiðin - 01.05.1967, Blaðsíða 44
132
EIMREWIN
skuld líkur á móti sér að hann hefði fengið veitingu fyrir slíku embætti,
ef hann hefði áður hlaupið út undan sér, svo sem höf. ætlar honum.
Nema þá samkv. konunglegri uppreist, sem þá væru væntanlega til
heimildir fyrir, en þeirra getur höf. ekki. Þessi tilgáta fellur því um
sjálfa sig, og var reyndar aldrei annað en heilaspuni, svo sem höf.
líka verður að viðurkenna öðrum þræði. Þess konar ættfærslukúnst-
ir gætu helzt minnt á reiknivísindi Sölva Helgasonar með kínversku
tvíburana. Og þó tekur fyrst í hnúkana þegar kemur að ættfærslum
höfundar í sambandi við „den gode salige Mand“ og sem vikið verður að
í næst síðasta kafla hér á eftir.
Ég held þess vegna, að Jón frá Grunnavík standi nokkurn veginn jafn-
réttur eftir þessar rengingar höf. Það er alls engin ástæða til að ætla
annað en hann segi satt um þjóðerni konunnar. Enda sækir hún ráðs-
konu sína til Noregs, („norska Marina“), sem út af fyrir sig gefur nokkra
bendingu. Og þegar höf. vitnar í bréf konunnar, sem enn eru til, og
segist ekki sjá neinar „norskheder" í þeim, þá er ég að vísu ekki málfræð-
ingur og skal því ekki þar um dæma. En mikið má samt vera, ef bréfin
bera það ekki heldur með sér en hitt, að þau séu eltki skrifuð af
„innfæddri" danskri konu. Ég fæ ekki betur séð en frúin sé að láta það
koma fram, eða hæla sér af því hálft í hvoru, að hún sé farin að kunna
dönsku(na), eða danska „skrefft," biður að láta sig vita hvort hún skilji
tiltekin skjöl rétt, „for vor det ret god dansk skrefft saa kunde ieg vell
forstaaet men nu tvielger ieg.“ Myndi konan orða þetta svo, ef hún
væri dönsk að ætt og uppeldi?
En jafnvel þótt höf. tækist að gera konuna danska, þá eru þeir samt
litlu nær fyrir því. Þá vantar allt að einu sönnun fyrir því, að peningar
liennar hafi verið af þarlendum uppruna, „heltigennem fra danske
kilder.“ Varla myndi lausaleiksættfærsla höfundar bjarga miklu í því
efni, því þá hefði konan væntanlega verið arflaus, að þeirra tíma
lögum. Hafi konan ekki flutt „auðinn“ með sér frá Norgei, sem auð-
vitað lægi beinast við, hefði hann hlotið að vera frá fyrri manni hennar.
En þá vandast nú málið heldur en ekki, því að maðurinn var Þjóð-
verji eða þýzkrar ættar, enda þótt hann og e. t. v. fleiri ættmenn hans,
fengjust við söðlasmíði fyrir kónginn í Kaupmannahöfn. Hefur „auður“
hans þá væntanlega verið að rnestu erfður eða aðfluttur þaðan sunnan.
Enda kemur það fram hjá höf., að söðlasmiðurinn gerði sér ferð til
Hamborgar rétt um það leyti og þau hjónin voru að festa kaup á
húseign nokkurri í Khöfn, og liggur þá beint við að hann hafi einmitt
verið að sækja peninga til kaupanna eða ráðstafa fjármálum sínum í
sambandi við þau. Fyrir því mátti höf. vita og ganga út frá, að maðurinn
hafi verið þýzkrar ættar. En dansliur skal „söðli“ vera, sem frúin
hvað sem raular og tautar, „Vakri Skjóni hann skal heita, þó að meri