Tímarit lögfræðinga - 01.01.1959, Blaðsíða 38

þvi fram, að 3 milna reglan liafi þegar verið orðin fast-
mótuð þjóðréttarregla, almennt bindandi, þegar litið er
til þess að Bretar sjálfir voru allt fram í byrjun þessar-
ar aldar ósammála um gildi bennar, þótt þeir kjósi síð-
ur að minnast þess í dag.1)
Arið 1930 var í fyrsta skipti gerð tilraun til þess að
1) Með lögtöku „Sea Fisheries Regulation (Scotland) Act“
1895 (58 og 59, Vict. c. 42) virti brezka þingið 3 mílna regluna
algjörlega að vettugi og iýsti yfir lögsögu brezka rikisins 13
mílur út frá strönd Skotlands. Markmið þessarar viðu lögsögu
var að bægja erlendum togurum frá veiðum á grunnmiðum við
Skotlandsströnd.
Samkvæmt „Herring Fishery (Scotland) Act“ 1889 (52 og 53
Vict. c. 23) var Fiskimálaráði Skotlands veitt heimild til þess
að banna togveiðar m. a. í Moray-firðinum, þrátt fyrir að mynni
hans væri 76 mílur á breidd og mest allur fjörðurinn hlyti því
að teljast úthaf, enda viðurkennt af Bretum sjálfum síðar.
Árið 1905 var norskt skip tekið að veiðum í firðinum innan
linunnar þvert yfir mynni fjarðarins, en utan þriggja milna
landhelgismarka, sem dregin voru á venjulegan hátt. Mál var
höfðað á hendur skipstjóranum fyrir ólöglegar togveiðar, er
væru brot á 6. gr. laganna. 1 héraðsdómi var skipstjórinn sekur
fundinn og dæmdur til sektargreiðslu. Hann áfrýjaði dómnum
til „High Court of Justicary", en þar urðu málalok þau, að
héraðsdómurinn var staðfestur. Voru allir dómendur sammála
um þessa niðurstöðu, og byggðu staðfestingu héraðsdómsins
á því, að hvort sem talið væri að Moray-fjörðurinn væri innan
brezkrar landhelgi eða ekki, þá yrði dómstóllinn að dæma málið
samkvæmt þeim lögum, sem um málsefnið fjölluðu, hvort sem
þau brytu i bág við þjóðarétt eða ekki. (Mortensen v. Peters,
(1906) 14 Sc.L.T. 227).
Eftir þessi málalok tók brezka ríkisstjórnin málið til athug-
unar og komst að þeirri niðurstöðu, að hæpið væri að krefjast
þess af erlendum fiskiskipum, að þau hlýddu brezkum lögum,
sem bönnuðu veiðar langt á haf út, — út fyrir þau mörk,
sem nokkur þjóð taldi landhelgi sina ná.
Var norska skipstjóranum því gefin eftir sektin. Til þess að
koma í veg fyrir fleiri mál þessu lík, samþykkti brezka þingið
1909 „Trawling in Prohibited Areas Prevention Act“. Samkvæmt
þeim lögum var ekki unnt að lögsækja neinn þann, er fiskveiðar
32
Tímarit lögfræöinga