Tímarit lögfræðinga - 01.11.1981, Blaðsíða 37

gjaldþrota um 3 árum eftir slysið. BJ, sem taldi sig ekki hafa fengið
fullai’ bætur fyrir tjónið, höfðaði á árinu 1977 mál gégn þeim GÞ og
BS og krafðist greiðslu á óbættu tjóni sínu. Lyktir málsins í héraði
og Hæstarétti urðu þær, að þeir GÞ og BS voru dæmdir bótaskyldir,
enda voru þeir báðir taldir hafa gerst sekir um vanrækslu á skyldum,
sem á þeim hvíldu varðandi gerð og uppsetningu vinnupalla við bygg-
inguna. Ekki var lögð nein sök á tjónþola sjálfan.
Bætur þær, sem GÞ var dæmt að greiða tjónþola námu samtals
nýkr. 34.330,34 auk vaxta. Ennfremur var hann dæmdur til að greiða
óskipt með BS málskostnað í héraði gkr. 480.000,00 (þ.e. 4.800,00
nýkr.) og 5.000,00 nýkr. í málskostnað fyrir Hæstarétti.
1 máli þessu reyndi á margvísleg lögfræðileg álitaefni, sem ekki
verður gerð skil hér. Á hinn bóginn verður rætt um nokkur atriði
vai’ðandi heimild til að lækka skaðabótakröfu með tilliti til hagsmuna
launþega, sem valdið hefur tjóni við starf sitt.
Lækkunarheimildir í settum lögum
Nokkur sérstök ákvæði um lækkun bóta eru í íslenskum lögum.
Þau, sem hér skipta máli, eru þó aðeins lagaheimildir, er varða sér-
staklega bótakröfur á hendur launþegum1 vegna tjóns, sem þeir hafa
valdið vinnuveitanda sínum eða öðrum sakir gáleysis við störf sín.
1 Lagaheimildir þessar virðast ekki skjóta loku fyrir lækkun bóta, þótt tjónvaldur
teljist atvinnurekandi, en langoftast myndi vera um launþega að ræða.
Grein sú, sem hér birtist, er samin í tilefni
hæstaréttardóms frá s.l. vori. Raktar eru heim-
ildir til að lækka skaðabætur og hugsanlega
beitingu þeirra með lögjöfnun. Þá er rætt, hvort
í þessum heimildum felist meginregla, sem
byggja megi á í dómum. Vikið er að atriðum,
sem gætu haft áhrif á það, hvort bætur yrðu
lækkaðar, svo og að rökum, sem hníga að því,
að til lækkunar ætti að koma. i lokaorðum bend-
ir prófessor Arnljótur Björnsson á, að ástæða
geti verið til að setja í fslensk lög víðtækari
lækkunarheimild en nú er að finna í settum
lögum.
151