Tímarit lögfræðinga - 01.05.1991, Blaðsíða 34
Coing prófessor í Frankfurt am Main hefur nýlega sett fram tillögur í þessu
efni.2" Hann telur m. a. eftirtalin skref mikilvæg:
a) Rannsókn á réttarkerfum annarra landa.
Byrja verður á að losa um höft þjóðlegrar lögfræði, hefja umfjöllun um rétt annarra evrópskra
ríkja og kynnast honum þannig. Kanna verður réttarsögu hinna ýmsu bandalagsríkja.
b) Samanburðarlögfræði
Leggja verður að mun aukna áherslu á samanburðarlögfræði. Rita verður fræðirit þar sem
fjallað verði um mismunandi úrlausnir í rétti hinna ýmsu ríkja út frá réttarpólitísku sjónarmiði
og fjalla einnig um rétt eigin lands út frá sjónarmiði samanburðarlögfræði. I þessu skyni þyrfti
að skipa nefndir evrópskra lögfræðinga og fá til sérfræðinga á sviði samanburðarlögfræði til að
semjaritverk jafnframt þvísem þeir væru leystir frá núverandi skyldumsínum. Afraksturslíkrar
vinnu gæti síðan orðið grundvöllur „restatements" evrópsks réttar að bandarískum hætti. Þess
háttar tilraun er þegar hafin á sviði almenns samningaréttar undir stjórn danska samanburðar-
lögfræðingsins Ole Lando. Þetta verk gæti síðar orðið grundvöliur réttareiningar Evrópu.
c) Námstilhögun.
Á grundvelli þessarar fræðilegu vinnu þyrfti líka að koma á fót evrópskri lagakennslu. Þá þyrfti
að kynna þróun þess réttar sem nú er í gildi í hinum ýmsu evrópulöndum. Síðar meir mætti þá
miða lagakennsluna við að útskrifa evrópska lögfræðinga.
Það kemur í hlut dómara í öllum evrópulöndum að krefjast þessa og ná
þessum markmiðum, að halda inn á þessa nýju braut, að tryggja fulla og
samræmda beitingu bandalagsréttarins og standa vörð um einstaklingsréttindi.
Bandalagið verður að treysta á trúmennsku þeirra við að koma á innri markaði
sínum.21 Geri dómarar sér ekki fyllri grein fyrir hlutverki sínu veikist staða þeirra
í Evrópu, og þeir sem leita réttar síns fyrir dómstólum munu neyðast til að leita
annarra úrræða. En á hinn bóginn mun staða dómaranna styrkjast ef þeir gera
sér grein fyrir þeim umbrotum sem fylgja þróuninni í Evrópu og draga af þeim
ályktanir í samræmi við það sem hér hefur verið rætt. Þá mun ekki aðeins staða
dómaranna styrkjast, heldur munu þeir framvegis skipa sess senr handhafar hins
þriðja valdþáttar í Evrópu á sama hátt og þeir fara nú sjálfstætt með einn af
valdþáttunum í hinunr einstöku ríkjum.
Þetta er líka eitt af merkustu og mikilvægustu verkefnum evrópudeildar
Alþjóðasambands dómara sem nú loks hefur verið komið á. Það verður ekki
leyst af hendi á einum degi. Það er tímafrekt og því er mikilvægt að tapa ekki enn
meiri tíma.
20 Coing, s. 940
21 Meier, s. 83