Fréttablaðið - 15.12.2012, Blaðsíða 22
15. desember 2012 LAUGARDAGUR| SKOÐUN | 22
8.488
FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER
Burt með Jesús og jólasveina
Friðrika Benónýsdóttir pistlahöfundur
1.654
ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER
Verður heilbrigðisstarfsfólk
klónað?
Auður Finnbogadóttir mamma
973
LAUGARDAGUR 8. DESEMBER
Látið börnin koma til mín
Brynhildur Björnsdóttir pistlahöfundur
578
MIÐVIKUDAGUR 12. DESEMBER
Hvers vegna er maður að þessu?
Birgir Örn Guðjónsson, formaður Samstöðu
461
MIÐVIKUDAGUR 12. DESEMBER
Íslensk menning á aðventu
Helga Rut Guðmundsdóttir lektor
428
MÁNUDAGUR 10. DESEMBER
Hver vill verða öryrki?
Grétar P. Geirsson í kjarahópi ÖBÍ
Nú liggur fyrir
að árið 2012
verður algert
metár í íslenskri
ferðaþjónustu.
F lest bendir
ti l að fjöldi
erlendra ferða-
manna verði
nálægt 670 þús-
und á yfirstand-
andi ári. Það er
heildarfjöldi til
flugvalla og með
farþegum frá Norrænu til Seyðis-
fjarðar. Þetta jafngildir 18,5% aukn-
ingu frá fyrra metárinu 2011 en þá
nam fjöldinn 565 þúsund. Skýring-
ar á þessari jákvæðu þróun eru fjöl-
margar en markaðsstarfið vegur
þó þyngst. Kynning á Íslandi sem
ferðamannalandi á erlendum mörk-
uðum hefur gengið vel. Þar hefur
farið saman gott samstarf fyrir-
tækja í greininni og stjórnvalda,
sem tók flugið með markaðsátak-
inu „Inspired by Iceland“. Flest-
ir eru einnig sammála um mik-
inn árangur af sameiginlegu átaki
stjórnvalda og greinarinnar í vetr-
arferðamennskuátakinu „Ísland allt
árið“ sem stendur yfir um þessar
mundir. Þetta staðfesta nýjar tölur
frá nóvember sem sýna ótrúlega
aukningu, eða 61% frá fyrra ári. Á
árinu 2012 hefur ferðamönnum frá
Bretlandi, Bandaríkjunum og Asíu
fjölgað mest en minnst er aukning-
in frá Norðurlöndunum. Þetta er
ánægjuleg þróun, hröð framvinda
og breiðari grunnur er lagður með
vaxandi fjölda ferðamanna hvaðan-
æva að.
Skemmtiferðaskipin viðbót
Til viðbótar hinni miklu fjölgun
erlendra ferðamanna í gegnum
flugvelli og með Norrænu kom
metfjöldi erlendra skemmtiferða-
skipa til landsins í ár. Um 100 þús-
und erlendir gestir komu t.a.m. til
Faxaflóahafna í sumar samanborið
við 63 þúsund í fyrra. Það er 59%
aukning! Helsta skýring er aukning
í komu stærri skemmtiferðaskipa.
Þessi aukning mælist ekki í opin-
berum tölum um fjölda erlendra
ferðamanna, þar sem farþegarnir
gista um borð í skipunum en ekki á
hótelum og gistiheimilum. Jákvætt
er einnig að skipin stoppa nú mörg
lengur en áður, sum í 1-2 sólar-
hringa. Bókanir skemmtiferða-
Metár í ferðaþjónustu
Í frétt á RÚV þann 8.
desember komu fram
athyglis verðar tölur sem
sýndu að iðjuþjálfar hafa
hækkað minnst í laun-
um af stéttum opinberra
starfsmanna eða aðeins
um 4,4% frá október 2008.
Það sem er sérstaklega
sláandi við þessar tölur er
að þessar hækkanir eru
lægri en kjarasamningar
kveða á um. Þær stéttir
sem hafa komið verst út
eru sjúkraþjálfarar sem
hafa hækkað um 7,7% og
hjúkrunarfræðingar sem
hafa hækkað um 9,7%. Til
samanburðar má nefna að
BHM-félagar sem flest
þessara félaga tilheyra
hafa hækkað um 15%.
Laun á almennum mark-
aði hafa hækkað langt
umfram laun opinberra
starfsmanna. Það sem er
sameiginlegt með þessum
stéttum er að þetta eru
svokallaðar „kvennastétt-
ir“ sem starfa á heilbrigð-
issviði. Er þetta það sam-
félag sem við viljum byggja upp?
Er þetta það samfélag sem ríkis-
stjórnin sem kennir sig við velferð
boðaði?
Hvernig má það vera að launa-
hækkanir iðjuþjálfa eru lægri en
kjarasamningar kveða á um? Stór-
ar opinberar heilbrigðisstofnanir
um land allt hafa brugðið á það
ráð í niðurskurðinum að fletja út
skipulag stofnana. Það
hefur markvisst verið
unnið að því að færa iðju-
þjálfa, sem og stéttir eins
og sjúkraþjálfara, sál-
fræðinga og fleiri, niður
í skipuriti og skerða laun
þeirra í leiðinni. Það er
þyngra en tárum taki að
tækifæri þessara fag-
stétta til að vinna sig upp í
starfi og hafa með virkum
hætti áhrif á stefnumótun
og stjórnun stofnana hafi
verið skert.
Skortur á iðjuþjálfum
Byrjunarlaun iðjuþjálfa á
Landspítala eru nú 266.413
kr. á mánuði. Það er upp-
skeran eftir fjögurra ára
strembið háskólanám.
Það er mikill skortur á
iðjuþjálfum í flestum
landshlutum hér á landi.
Stofnanir staðsettar á höf-
uðborgarsvæðinu hafa
ítrekað auglýst eftir iðju-
þjálfum en engin umsókn
hefur borist. Er hugsanlegt
að iðjuþjálfar séu farnir að
sækja á önnur mið? Getur verið að
þeir sjái ekki fram á að geta fram-
fleytt fjölskyldum sínum á þeim
launum sem boðið er upp á?
Iðjuþjálfun er afar fjölbreytt fag
og er vaxandi stétt um allan heim.
Flestir iðjuþjálfar hafa starfað inni
á sjúkrahúsum og endurhæfingar-
stofnunum en með fleiri starf-
andi iðjuþjálfum hér á landi hefur
starfsvettvangur þeirra breyst og
breikkað í samræmi við þá fjölg-
un sem verður. Iðjuþjálfar láta til
sín taka á ýmsum sviðum og hafa
með hugviti sínu og hugmynda-
auðgi sett á laggirnar úrræði eins
og Ljósið – miðstöð fyrir krabba-
meinsgreinda, Hugarafl og Hlut-
verkasetur. Þessi úrræði hafa
sannað sig og eru nú þegar mikil-
væg fyrir samfélagið.
Með sérþekkingu sinni setja
iðjuþjálfar fram góðar og ódýrar
lausnir sem geta skipt sköpum við
að auka sjálfsbjargargetu fólks.
Til að auka virkni, færni og sjálfs-
bjargargetu einstaklinga sem eiga
við andleg, félagsleg eða líkamleg
vandamál að etja skiptir ráðgjöf,
stuðningur og þjálfun iðjuþjálfa
miklu. Tenging við úrræði í samfé-
laginu er einnig mikilvægur hluti
af starfi iðjuþjálfa. Markmiðið er
að einstaklingar geti betur tekist á
við daglegt líf sem er þeim og sam-
félaginu mikilvægt.
Nú hafa um 20% hjúkrunar-
fræðinga á Landspítalanum sagt
upp störfum, þeir hafa fengið nóg.
Búast má við að fleiri stéttir fari
að grípa til þessara örþrifaráða.
Tökum höndum saman um að halda
í gott starfsfólk innan spítalanna,
við viljum ekki byggja upp lág-
launasjúkrahús.
Kjör heilbrigðisstétta
Skoðun visir.is
➜ Fjöldi erlendra ferðamanna til Íslands
HEIMILD: FERÐAMÁLASTOFA
700.000
600.000
500.000
400.000
300.000
200.000
100.000
0
1999 2001 2003 2005 2007 2009 20112000 2002 2004 2006 2008 2010 2012
26
2.
60
5
56
5.
61
1
67
0.
00
0
skipa til Íslands fyrir árið 2013 eru
nú þegar miklar og enn eitt metið
gæti verið í vændum þar.
Innviðafjárfesting á teikniborðinu
Að framansögðu er því ljóst að
heildarferðamannafjöldi til lands-
ins nálgast óðfluga 1 milljón tals-
ins. Í fjárlagafrumvarpi fyrir árið
2013, eins og það stendur nú eftir
2. umræðu, er að finna margvís-
legar aðgerðir til að styrkja inn-
viði ferðaþjónustunnar svo hún
geti staðið undir vaxandi umsvif-
um. Þar ber hæst 500 m.kr. fram-
lag í framkvæmdasjóð ferðamála
og 250 m.kr. framlag í þjóðgarða
og friðlýst svæði. Með þessu verð-
ur kleift að gera stórátak til úrbóta
á vinsælum stöðum þar sem álag-
ið er gríðarlegt á háannatímanum
auk þess að þróa nýja áfangastaði
og dreifa þannig álaginu. Tilkoma
Hörpunnar og væntanlegs hótels
við hlið hennar mun skapa ný tæki-
færi innan greinarinnar, sérstak-
lega til að halda stórar ráðstefnur.
Margvísleg verkefni í sóknaráætl-
unum ríkisstjórnarinnar fyrir ein-
staka landshluta styðja í reynd við
og falla vel að áframhaldandi sókn
í ferðamálum um allt land. Fjárfest-
ingar í innviðum svo sem samgöng-
um á landsbyggðinni, stuðningur við
skapandi greinar, aukin kynning og
efling markaðsstarfs á sviði menn-
ingar, lista, handverks og hönnunar,
allt styður það við þessa þróun. Frá
fyrir tækjum í greininni berast nú
einnig jákvæðar fréttir. Ákvörðun
Icelandair um endurnýjun á flug-
flota sínum sýnir þetta svart á hvítu
og hefur sú efling leiðarkerfisins
sem félagið hefur þegar ráðist í skipt
sköpum fyrir sókn íslenskrar ferða-
þjónustu. Nýleg ákvörðun félagsins
um myndarlegan sjóð til stuðnings
nýjum ferðamannastöðum á Íslandi
mun einnig styrkja innviði ferða-
þjónustunnar til muna.
Áframhaldandi vöxtur
Flest bendir til áframhaldandi
vaxtar á árinu 2013 þrátt fyrir að
aðstæður á erlendum mörkuðum
séu víða erfiðar. Framboð íslensku
flugfélaganna á áfangastaði erlendis
mun aukast og erlend flugfélög sem
flogið hafa til Íslands ætla, það best
er vitað, flest að halda áfram. Ísland
er enn einna efst á listum margra
helstu ferðamálatímarita. Ísland
hefur aldrei í sögu sinni notið sam-
bærilegarar athygli erlendis og nú.
Margt og misgott kemur til. Hrun-
ið 2008, náttúruhamfarir, erlendar
stórmyndir teknar á Íslandi og nú í
vaxandi mæli jákvæð umfjöllun um
hvernig Ísland er að vinna sig út úr
hruninu. Við höfum fengið gríðar-
lega kynningu og ókeypis auglýs-
ingu út á allt þetta og fleira til og
fylgjum því vel eftir sjálf með fram-
sækinni kynningarstarfsemi.
Á heildina litið er útlitið bjart
fyrir ferðaþjónustuna og ástæða til
að gleðjast yfir því hversu vel geng-
ur. Vaxandi umsvif skapa auknar
gjaldeyristekjur og bæta lífskjör
í landinu. Ferðaþjónustan er orðin
fullorðin og þarf að átta sig á því
sjálf rétt eins og við hin.
FERÐAÞJÓNUSTA
Steingrímur J.
Sigfússon
atvinnuvega- og
nýsköpunarráðherra
➜ Á heildina litið er útlitið
bjart fyrir ferðaþjónustuna
og ástæða til að gleðjast yfi r
því hversu vel gengur.
➜Hvernig má það vera að
launahækkanir iðjuþjálfa
eru lægri en kjarasamningar
kveða á um?
KJARAMÁL
Júlíana
Hansdóttir
Aspelund
formaður
Iðjuþjálfafélags
Íslands
Guðjón
Benediktsson
formaður
kjaranefndar
Iðjuþjálfafélags
Íslands
Suðurlandsbraut 20, 108 Reykjavík | Sími 588 0200 | www.eirvik.is