Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 507
503
sú, að f>að skyldi verða svo líkt hinu forna alfúngi, sem lialði
löggjöf alla og stjórn ftessa lands á hcndi, eins og öllum er
kunnugt, sein frenist mætti verða. Af Jieiin ástæðuni mun
Jiví og hafa verið farið fram í Jieirri bænarskrá Iieðan 1848,
sein prentuð er í stjórnartíðindunuin s. á., að konúngur veitti
aljnngi jafnretti í Jieiin málum, er Islaiul snerta, sem ríkisjiíngi
Dana yrði veitt í Jieirra niálum, eður nieð ööruin orðuin, að
aijúngi Íslendínga fengi jafnfullt löggjafarvald i voruin niáluni,
eins og ríkisþíngið hlyti í dönskum máluin, og er Jiað alkunn-
ugt af allra - liæstuin úrskurði 23. sept. s. á., hve mildilega
konúngur vor tók Jieirri hæn.
Með öllum Jiessum ástæðum fyrir auguiii ser getur nefnd-
in með engu móti lagt Jmð til, að liinn heiðraði Jijóðfundur
l’allist á, að Jiessari aðal-og undirstöðu-grein í stjórnarskipun
íslands se fyrir koinið á þann veg, sem stúngiö er upp á í
frumvarpinu, og vér getum ekki dulizt við, að það er Jiví furðu-
legra og óskiljanlegra, að hin danska ráðgjafastjórn skuli hafa
farið þessu fram við oss, þrátt fyrir það, livað lik tilhögun hef-
ur reynzt óhafandi bæði fyrir Islendínga og Dani, og þrátt
fyrirþað, hve skýlauslega hin fyrri stjórn oghinir siðustu ein-
völdu konúngar vorir liafa viðurkennt rétt Íslendínga til jafn-
réttis í þessum efnum, sem stjórnin einmitt um sama leyti,
sem Jietta frumvarp er frá henni út gefið, hefur í ööru fruni-
varpi, því er lagt var fyrir merkismannafundinn í 81ésvík í maí
J>. árs, stúngið upji á svo miklu frjálslegra fyrirkomulagi á
stjórnarmálefnum Slésvíkur og stöðu jiess landshluta í kon-
úngsveldinu, og má þó vera auðsætt kverjum manni af |ivi, sem
skýrt er frá hér að framan, að hvorki hin forna undirstaöa fyr-
ir sambandi íslands við Danmörku, né afstaða og fjarlægð
þess, né viðkenníngar konúnganua og stjórnarinnar að undan-
förnu, gefn hina fjærstu átyllu til þess, að þraungva skuli á
nokkurn veg fremur jafnrétti íslands við aðra hluta konúngs-
veldisins, Ueldur en Slésvíkur.
En svo mjög, sem ráðg;jafastjórnin vill þraungva rétti vor-
Um með frumvarpi þessu, hefur hún þó í aðra röndina viður-
kennt í því, að alþíngi hlyti að hafa nokkurn hluta löggjafar-
valdsins, og það einmitt í þeirri grein þess, sem ekki þykir á
minnstu standa, þar sem segir í 8. gr. frumvarpsins, „að kon-
úngur aetli ekki að leggja ný útgjöld á („til landsjóðsins" er að
vísu bætt við), eða hækka þau, sem nú cru ákveðin, nema tneð