Ársrit Nemendasambands Laugarvatnsskóla - 01.05.1933, Blaðsíða 69
67
fjalls endanlega ákvörðun um skólasetur. Eiríkur Ei-
ríksson var fyrsti flutningsmaður, og talaði einn fyrir
málinu. Hann lagði þá til og lögfesti með nokkrum
hætti orðið héraðsskóli. Áður höfðu menn verið í vand-
ræðum með heppilegt nafn á þessa skóla. Stundum voru
þeir nefndir lýðskólar, lýðháskólar, ungmennaskólar
eða alþýðuskólar. Öll voru þessi nöfn óheppileg, annað-
hvort of íburðarmikil, eða of undirlægj uleg. Einstöku
menn hafa haldið áfram alþýðuskólanafninu, jafnveí
eftir að það var ekki löglegt. Heiti Eiríks hafði þann
kost, að það var réttnefni, blátt áfram, og í því var
hvorki yfirlæti né auðmýkt.
Stjórn Sigurðar Eggerz tók vel í tillöguna, en gerði
ekki neitt. En er Jón Magnússon hafði tekið við stjórn
kennslumálanna, fól hann Guðjóni Samúelssyni húsa-
meistara að fara milli þeirra staða á Suðurlandi, sem
tilnefndir höfðu verið og rannsaka gildi þeirra. G. S.
fór á milli allra helztu hverastaða í Árnessýslu og gerði
ítarlegan samanburð. Er skýrsla hans prentuð annars-
staðar í þessu riti. Hann taldi skilyrðin bezt á Laugar-
vatni. Hann á þessvegna heiðurinn af að hafa fyrstur
af kunnáttumönnum uppgötvað hinn bezta skólastað á
landinu, og þótt víðár sé leitað.
Málinu var nú þokað áfram í héraði, þannig að sýslu-
nefnd Árnesinga samþykkti á fundi sínum á útmánuð-
um 1926 að veita fé til skólabyggingar á Laugarvatni.
Þingmenn Framsóknarflokksins unnu að því að koma
á fjárlögin svo ríflegu fjárframiagi sem unnt var til
héraðsskólabygginga, en íhaldið var tregt, og upphæðin
á fjárlögunum var ekki nema 20 þús. kr.
Erfiðleikar skólanna voru þá tvennskonar: Bygging-
arlíostnaður og rekstrarkostnaður. Óvissan um rekstr-
arstyrk gerði erfitt að tryggja starf skólanna. Á Suð-
urlandi var uggur við árlegan tekjuhalla fyrir sýslur,
sem ekki höfðu skattstofna til að mæta því.
Á þessu þingi beitti ég mér fyrir því, að sr. Kjartan