Læknablaðið - 15.01.2003, Qupperneq 54

UMRÆÐA & FRÉTTIR / AF SJÓNARHÓLI STJÓRNAR L(
Hvert stefnir LSH?
Jón Snædal
Höfundur er varaformaður
stjórnar Læknafélags íslands.
Sjónarmið þau er fram koma í
pistlunum Af sjúnarhóli
stjúrnar eru höfundar hverju
sinni og ber ekki að taka sem
samþykktir stjórnar LÍ.
Árið 1999 var sett fram sú hugmynd að sameina
sjúkrahúsin tvö í Reykjavík í eitt hátæknisjúkrahús
með tengingu við Háskólann. Þessi hugmynd var
eðlilega töluvert rædd meðal lækna og innan Lækna-
félags Islands og voru skoðanir skiptar. Stjórn LI
skipaði nefnd sem skoðaði samvinnu og verkaskipt-
ingu sjúkrahúsanna, málþing var haldið og málefnið
rætt á aðalfundi. í umræðum sem síðan fylgdu mátti
skipta mönnum í sameiningarmenn og tveggja spítala
menn en að auki áttu margir erfitt með að taka skýra
afstöðu. Þetta kom meðal annars fram í því að þótt
nefnd LI segði meðal annars: „Stefna beri að bygg-
ingu nýs sjúkrahúss sem rúmi starfsemi Lsp. og
SHR,“ sagði stjórnin í yfirlýsingu sinni nokkru síðar:
„...að ekki sé tímabært að taka ákvörðun um að
sameina undir eina stjórn stóru sjúkrahúsin tvö í
Reykjavík.“
Allir vita hvernig fór. Sjúkrahúsin voru sameinuð
og Landspítali háskólasjúkrahús (LSH) varð til. Lækna-
félagið ákvað að fylgjast náið með þróuninni og lagði
áherslu á að taka yrði fljótt ákvörðun um byggingu
nýs sjúkrahúss sem rúmaði alla starfsemina, svo sem
nefndin frá 1999 hafði lagt til. Einnig hefur LÍ gert
athugasemdir við ráðningarmál og fleiri hagsmuna-
mál lækna innan sjúkrahússins. Sameiningarferlið er
nú langt á veg komið og eftir að nýr barnáspítali
tekur til starfa lýkur ferlinu á stuttum tíma. Það er því
eðlilegt að huga að því hvernig til hefur tekist.
Verkefnið sem ráðist var í er risavaxið á íslenskan
mælikvarða. Samhliða því sem deildir voru samein-
aðar ýmist við Hringbraut eða í Fossvogi var tekin
ákvörðun um framtíðarsvæði nýs sjúkrahúss og nú er
hafin vinna við tillögur að nýtingu svæðisins. Formleg
ákvörðun um byggingu nýs sjúkrahúss hefur þó ekki
verið tekin og í raun ekki vitað hvort af því verður
eða hvenær. Töluverð vinna hefur verið lögð í að
finna tengslum við Háskóla íslands góðan farveg og
innan tíðar sést hvað áunnist hefur þegar auglýst verð-
ur eftir umsóknum um akademísk starfsheiti (klín-
ískur lektor, -dósent, -prófessor). Margt er þó enn
ófrágengið að því er óbreyttur starfsmaður fær séð.
Sameiningin hefur þýtt uppstokkun ýmissa starfa,
ekki síst meðal stjórnenda, og vaktalínum hefur eitt-
hvað fækkað. I þessu felst væntanlega einhver hag-
ræðing.
Þegar kemur að innra starfi er ekki eins auðvelt að
átta sig á ferlinu. Auk þess að sameina deildir þarf
einnig að bræða saman mismunandi hefðir og „kúlt-
úr“ sem ávallt hlýtur að myndast á sérhæfðum vinnu-
stöðum. Ymislegt bendir til að ekki hafi tekist eins
vel til um innra ferlið. Sjúklingar eru oftar en áður
færðir á milli húsa, einkum við innlögn frá bráðamót-
töku og er það nú til nánari skoðunar. Sviðaskipting
er til endurskoðunar eftir þá reynslu sem fengist hef-
ur. Stefna sjúkrahússins hefur einnig fengið gagnrýni.
Fyrir síðasta aðalfund LÍ lá ályktun frá Læknafélagi
Reykjavíkur sem samþykkt var eftir breytingar. Þar
var meint stefnuleysi yfirstjórnar LSH í málefnum
sjúkrahússins átalið og segir meðal annars: „Læknis-
fræðileg sjónarmið eru ekki nægjanlega höfð að leið-
arljósi við mikilvægar ákvarðanir og skipulagsbreyt-
ingar, en óljós fjárhagsleg markmið ráðandi. Lækn-
ingar, vísindarannsóknir og kennsla eru homsteinar há-
skólasjúkrahúss. Fundurinn skorar á yfirstjórn sjúkra-
hússins að marka stefnu á þessum grunni.“ Þessi álykt-
un segir sína sögu um afstöðu margra lækna sem á
sjúkrahúsinu starfa. Yfirstjóm sjúkrahússins hefur því
haft ærin verkefni sem allir eru ekki fyllilega sáttir við
og ef til vill varla von. Það er hins vegar að mati undir-
ritaðs ástæða til að hafa nokkrar áhyggjur af stjórn-
unarháttum yfirstjómarinnar (les: framkvæmdastjórn).
f viðleitni sinni til að bregðast við fjárhagsvanda eða
leysa vanda einstakra deilda sjúkrahússins vill gleym-
ast að sjúkrahúsið er fyrir sjúklinga og að þeirra hags-
munir verða að vera í fyrirrúmi. Undirritaður vinnur
á öldrunarsviði sem hefur lítið þurft að koma við
sögu í sameiningunni af þeirri einföldu ástæðu að
sameining hafði þegar átt sér stað og starfseminni
fundinn staður á Landakoti. Sú sameining þótti tak-
ast vel og starfsemin hefur síðan fengið að þróast inn-
an þess ramma sem fé og húsnæði leyfir. Jafnvel var
ástæða til að ætla að yfirstjórn sjúkrahússins þætti
nokkuð til koma starfseminnar því hún hefur ásamt
sviðsstjórn staðið að ýmsum endurbótum og stutt við
nýjungar. Á þessu ári hefur hins vegar brugðið svo
við að framkvæmdastjórn hefur haft ýmis afskipti af
starfseminni vegna hagsmuna annarra deilda eða
sjúkrahússins í heild. Hún hefur þannig formlega eða
óformlega tekið nokkrar ákvarðanir sem varða í
grundvallaratriðum starfsemi heilabilunareiningar á
öldrunarsviði, en undirritaður veitir þar faglega lækn-
isfræðilega forstöðu sem yfirlæknir. í engu tilvikanna
var gerð tilraun til að athuga eða spyrjast fyrir um
hvaða afleiðingar þessar ákvarðanir hefðu fyrir skjól-
stæðinga deildarinnar, ekkert samráð var haft við þá
sem best þekktu og nánast ekkert við sviðsstjórnina.
Það er því engu líkara en að framkvæmdastjórn
sjúkrahússins hafi viljað sanna að ofangreind ályktun
aðalfundar hafi átt við rök að styðjast. Það kemur svo
í hlut starfsfólks að bregðast við þeim aðstæðum sem
upp koma og er ekki séð fyrir endann á því þegar
þetta er skrifað. Svo virðist sem það taki því ekki að
ræða við starfsfólkið því það geti ekki veitt neitt lið-
54 Læknablaðið 2003/89