Peningamál - 01.09.2004, Blaðsíða 26
PENINGAMÁL 2004/3 25
Vaxtabreytingaskref
Frá 1. júní sl. hefur vöxtum bankans verið breytt í
skrefum sem eru margfeldi af 0,25 prósentum en áður
var miðað við margfeldi af 0,1 prósenti. Þetta er í
samræmi við framkvæmd flestra vestrænna seðla-
banka. Mynd 1 sýnir þróun vaxta Seðlabankans
síðustu ár.
Styttri lota aðgerða
Hinn 1. júní tóku gildi nýjar reglur sem mæltu fyrir
um styttingu reglulegrar (vikulegrar) fyrirgreiðslu
Seðlabankans við lánastofnanir úr 14 daga lotum í 7
daga lotur. Tilgangur þessarar breytingar var m.a. að
hætta skörun sem varð í hverri lotu ásamt því að færa
ferlið nær því sem tíðkast hjá Seðlabanka Evrópu.
Með breytingunni sköpuðust einnig forsendur til
markvissari lausafjárstýringar lánastofnana og auð-
veldara varð fyrir Seðlabankann að spá fyrir um
lausafjárþróun næstu daga.
Litlar gengisbreytingar
Gengi krónunnar hefur verið stöðugt undanfarna
mánuði. Vísitala gengisskráningar fór lægst rétt undir
121 og hæst upp að 123,5 á tímabilinu frá miðjum
maí til loka ágúst (mynd 2). Viðskipti yfir sumartím-
ann hafa verið áþekk að magni og á sama árstíma árin
2000 og 2002. Dagleg velta á gjaldeyrismarkaði fór
einungis þrisvar yfir 5 ma.kr. á þessu tímabili. Vænt-
anlega má að hluta rekja skýringuna á minni veltu til
færri umbreytingaverkefna en í fyrra og sennilegt er
einnig að samruni Kaupþings og Búnaðarbanka Ís-
lands hafi dregið úr viðskiptum milli banka. Seðla-
banki Íslands hefur keypt gjaldeyri reglulega af
viðskiptavökum í samræmi við áætlun sem gefin var
út í nóvember á síðasta ári. Keyptur er gjaldeyrir að
andvirði 2,5 milljóna Bandaríkjadala tvisvar í viku
hverri. Tilgangur kaupanna er að styrkja gjaldeyris-
forða bankans en bankinn aflar einnig gjaldeyris
vegna þarfa ríkissjóðs. Gjaldeyrisforði bankans í lok
ágúst var um 70 ma.kr.
Endurskoðun gengisskráningarvogar
Að venju var gengisskráningarvog endurskoðuð í
byrjun júlí og miðast hún við umfang utanríkis-
viðskipta Íslands við helstu viðskiptalönd. Síðustu ár
hefur vægi evru í voginni þyngst verulega ásamt því
að vægi Bandaríkjadals hefur dvínað og má sjá þró-
unina á mynd 3. Nýjustu gengisskráningarvog og
breytingar frá síðasta ári má sjá í töflu 1.
Jan. | Febr. | Mars | Apríl | Maí | Júní | Júlí | Ágúst
118
119
120
121
122
123
124
125
126
31. des. 1991=100
Mynd 2
Vísitala gengisskráningar
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Daglegar tölur 5. janúar - 31. ágúst 2004
Heimild: Seðlabanki Íslands.
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
%
USD
GBP
CAD
DKK
NOK
SEK
CHF
EUR
JPY
Mynd 3
Þróun gengisvogar frá 1997
Árlegar tölur
Tafla 1 Ný gengisskráningarvog 2004
Breyting frá
fyrri vog
Land Mynt Vog (%) (prósentur)
Bandaríkin ..................... USD 21,84 -2,89
Bretland ......................... GBP 11,89 -0,46
Kanada ........................... CAD 1,07 -0,02
Danmörk ........................ DKK 8,41 0,17
Noregur.......................... NOK 5,90 -0,51
Svíþjóð........................... SEK 3,68 0,26
Sviss............................... CHF 1,39 0,18
Evrusvæði ...................... EUR 42,37 3,30
Japan .............................. JPY 3,45 -0,03
Heimild: Seðlabanki Íslands.