Peningamál - 01.03.2005, Page 43

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PEN INGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
1
43
Mynd 40 sýnir mat bankans á spáóvissu næstu tveggja ára.
Taldar eru 90% líkur á að verðbólga verði innan alls skyggða svæðis-
ins, 75% líkur á að verðbólgan verði innan tveggja dekkstu svæðanna
og 50% líkur eru á að verðbólga verði innan dekksta svæðisins.
Óvissan verður því meiri sem spáð er lengra fram í tímann, en það
endurspeglast í víkkun óvissubilsins.
Líkur á að verðbólga verði yfir verðbólgumarkmiði eftir tvö ár
hafa minnkað
Frá því í desember hafa líkur á því að verðbólga verði yfir verðbólgu-
markmiði Seðlabankans í lok spátímabilsins heldur minnkað. Jafn-
framt hafa líkur aukist á því að verðbólga verði innan þolmarka.
Verðbólguspá með breytilegum vöxtum og gengi
Eins og áður hefur komið fram er meginspá bankans grundvölluð á
óbreyttum stýrivöxtum og gengi krónunnar frá spádegi. Spáin þjónar
því fyrst og fremst þeim tilgangi að lýsa sýn bankans á efnahagsfram-
vinduna að því gefnu að bankinn breyti ekki aðhaldsstigi peninga-
stefnunnar frá því sem nú er og að gengi haldist óbreytt. Þannig nýtist
hún bankastjórn við að meta hvaða stýrivaxtastig er nauðsynlegt til
að tryggja framgang verðbólgumarkmiðsins.
Slík spá þarf hins vegar ekki að vera raunsæ lýsing á efnahags-
framvindunni við aðstæður eins og nú þar sem undirliggjandi ójafn-
vægi er mikið í hagkerfinu, enda óraunhæft að gera ráð fyrir því við
slíkar aðstæður að Seðlabankinn bregðist ekki við.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
50% óvissubil
75% óvissubil
90% óvissubil
Efri þolmörk
Neðri þolmörk
Verðbólgumarkmið
Vísitala neysluverðs
8
6
4
2
0
10
1
3
5
7
9
%
Mynd 40
Verðbólguspá Seðlabankans
Spátímabil: 1. ársfj. 2005 - 1. ársfj. 2007
| | | | | | |2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Tafla 9 Helstu ósamhverfir óvissuþættir verðbólguspár
Óvissuþáttur Skýring Áhrif á verðbólgu
Einkaneysla Áhrif lægri langtímavaxta, aukins lánsfjárframboðs og Hætta á að eftirspurnarþrýstingur sé vanmetinn
auðsáhrif á einkaneyslu kunna að vera vanmetin og verðbólgu því vanspáð
Gengisþróun Áhrif hærra gengis á innlent verðlag kunna Hætta á að verðbólgu sé ofspáð til skemmri tíma
að vera vanmetin
Mikill viðskiptahalli og væntingar um aukna verðbólgu Hætta á að gengi krónunnar lækki og verðbólgu
næstu árin geta þrýst gengi krónunnar niður því vanspáð
Launaþróun Slæmar verðbólguhorfur og útkoma annarra Hætta á að hækkun launa verði meiri en spáð er
kjarasamninga gætu leitt til hækkunar launaliðar og verðbólgu sé því vanspáð
almennra kjarasamninga
Ríkisfjármál Möguleiki á að aðhald í ríkisfjármálum verði minna Hætta á að framleiðsluspenna verði meiri en spáð
en gert er ráð fyrir í áætlunum, sérstaklega í ljósi þess er og verðbólga því meiri
að alþingiskosningar eru árið 2007
Möguleiki á að áhrif áætlana um skattalækkanir á
væntingar um framtíðartekjur séu vanmetnar og að
eftirspurnaráhrif áforma verði því meiri
Eignaverð Til skamms tíma: Húsnæðisverð gæti hækkað meira á Verðbólga til skemmri tíma gæti orðið meiri
næstu mánuðum en gert er ráð fyrir en spáð er
Til langs tíma: Möguleiki á lækkun eignaverðs sem Hætta á að framleiðsluspenna verði minni og
dragi úr einkaneyslu þegar líða tekur á spátímabilið verðbólga meiri en spáð er
Áhættumat Eitt ár fram í tímann Tvö ár fram í tímann
Peningamál 2004/1 Samhverft Upp á við
Peningamál 2004/4 Samhverft Upp á við
Peningamál 2005/1 Samhverft Upp á við