Skírnir - 01.09.1993, Page 220
522
KRISTJÁN ÁRNASON
SKÍRNIR
ákveðin kaflaskil á ferli skáldsins sjálfs eða einhvers konar sjálfsuppgjör.
Eftir að hafa þvælst um á Sónar hafi í hálfan fjórða áratug og flutt að
landi hátt á annan tug dverga fullfermis er kannski kominn tími til að líta
yfir farinn veg vökulum og gagnrýnum augum og spyrja sjálfan sig hvort
ekki sé mál að kúvenda. Slíka túlkun styður reyndar annað kvæði í bók-
inni sem ber heitið „Dagur manns“ og lýsir áföngum eins og sama dags-
ins sem virðist ævilangur og þar sem mælandi fyrst
[...] þræddi grynningarnar,
snart aðeins straumbrotið með tánum,
og í næsta erindi:
Unz hann tók að ösla -
dýpstu hyljina, kafa, kæla sig,
og endar með því að líta um öxl:
Og vaknaður nú, nær sólsetri, minnist ég
mikils dags, stórra stunda, umsetinn
grárri vá [...]
Hér eru bersýnilega á ferðinni svipaðar hugrenningar og í kvæðinu um
sæfarann sem vaknar í sínum maðksjó miðjum og horfir til baka, enda
munu og þeir sem þá íþrótt kunna að leggja saman tvo og tvo finna
áþekka og hliðstæða hluti í kvæðum þar sem andstæðurnar „inni“ og
„úti“ koma við sögu. Þegar haft er í huga að það að vera „inni“ samsvar-
ar á sinn hátt því að vera sofandi og að vera „úti“ hinu gagnstæða er aug-
ljóst að ofangreindar línur má tengja við það sem segir í ljóðinu „Óp úr
flóðinu":
[...] vertu nú hraustur! bið þess
að geta átt þér úti von eða raun
án skotheldra skjólgarða, hér [...]
Og síðar í kvæðinu „Hafvillur" (þar sem orðið „út“ er einnig skáletrað),
brýzt ljóð þitt út í leit [...]
ráðvillt, spyrjandi - utan við andrá þína.
Þetta leiðir hugann að því að orðin úti-vera eða úti-staða samsvara merk-
ingarlega því sem á erlendum málum er nefnt existens eða ek-sistens, með
öðrum orðum tilvera eða tilvist, vera hér og nú sem um leið er „utan við
andrá þína“, eigrandi um á hinni dularfullu blindgötu milli orðins og