Þjóðmál - 01.09.2008, Side 13

Þjóðmál HAUST 2008 
til. þess,. að. Alþjóðasiglingamálastofnunin,.
IMO,.setji.skuldbindandi.reglur.um.ferðir.
skipa. á. þessum. slóðum,. til. dæmis. um. að.
þau.séu.jafnan.tvö.á.ferð,.svo.að.nota.megi.
annað.til.að.bjarga.farþegum.og.áhöfn.hins,.
ef.eitthvað.færi.úrskeiðis .
The New York Times.vék.að.þingmanna-
ráðstefnunni. í. Fairbanks. í. frétt. hinn. 17 ..
ágúst. með. þeim. orðum,. að. forystumenn.
innan. Bandaríkjahers,. sérfræðingar. í. mál-
efnum.Norðurheimskautsins.og.þingmenn.
teldu,. að. Bandaríkjamenn. hefðu. ekki.
lengur. burði. til. að. halda. uppi. eftirliti. og.
gæta.hagsmuna.sinna.við.heimskautið,.þótt.
loftslagsbreytingar. og. hátt. orkuverð. hefðu.
ýtt.undir.siglingar.og.nýtingu.olíu.og.gass.
á.svæðinu .
Bandaríska. strandgæslan,. US. Coast.
Guard,.á.nú.tvo.30.ára.gamla.ísbrjóta,.Polar.
Sea. og. Polar. Star. og. eitt. ísrannsóknaskip,.
Healy .. Polar. Star. hefur. verið. lagt,. að.
minnsta.kosti.um.stundar.sakir ..Rússar.eiga.
á. hinn. bóginn. 14. ísbrjóta. og. var. hinum.
nýjasta.hleypt.af.stokkunum.í.maí.á.síðasta.
ári .. Thad. W .. Allen,. yfirmaður. bandarísku.
strandgæslunnar,. segir. Bandaríkjamenn.
verða. að. eignast. fleiri. ísbrjóta,. en. smíði.
hvers.skips.tekur.átta.til.tíu.ár .
Bandaríska. strandgæslan. fellur. undir.
heimavarnaráðuneyti.Bandaríkjanna.(Dep-
artment.of.Homeland.Security),.sem.stofn-
að.var.eftir.árásina.11 ..september.2001.til.
að.tryggja.borgaraleg.varnarviðbrögð ..Náið.
og. vaxandi. samstarf. er. milli. strandgæsl-
unnar.og.Landhelgisgæslu.Íslands ..Hinn.19 ..
ágúst.sl ..var.efnt.til.sameiginlegrar.æfingar.
landhelgisgæslunnar. og. strandgæslunnar.
hér. við. Ísland ..Þar. voru.æfð. viðbrögð. við.
sjóslysi. nálægt. austurströnd. Grænlands,. á.
björgunarsvæði.Íslendinga .
Að.baki.þessu.samstarfi. liggja.pólitískar.
skuldbindingar,. sem. ritað. var. undir. í.
Washingon.11 ..október.2006.samhliða.því,.
sem.rekið.var. smiðshöggið.á.nýtt.öryggis-
samstarf. Bandaríkjanna. og. Íslands. við.
brottför.varnarliðsins .
Ég. var. þá. í. Washington. með. Geir.
H .. Haarde. forsætisráðherra. og. Valgerði.
Sverrisdóttur. utanríkisráðherra. og. hitti.
meðal. annars. Thad. W .. Allen,. yfirmann.
strandgæslunnar,. forystumenn. heima-
varnaráðuneytisins. og. yfirmann. FBI,.
bandarísku.alríkislögreglunnar,.til.að.árétta.
hina. borgaralegu. hlið. á. öryggissamstarfi.
landanna ..
*
ÍWashington-ferðinni.sat.ég.einnig.fund.í. byggingu. bandaríska. varnarmála-
ráðuneytisins,. Pentagon .. Þar. hittum. við.
íslensku. ráðherrarnir. Donald. Rumsfeld,.
varnarmálaráðherra. Bandaríkjanna,. og.
ræddum.við.hann.í.40.mínútur .
Valur. Ingimundarson,. prófessor. í. sagn-
fræði. við. Háskóla. Íslands,. segir. frá. þessum.
fundi. í. ritgerð. sinni:. „Öryggissamfélag“. Ís-
lands. og. Bandaríkjanna. 1991–2006. í. nýju.
ritgerðasafni. Uppbrot hugmyndakerfis. (417.
bls ..útg ..Hið.íslenska.bókmenntafélag,.2008),.
sem.Valur.ritstýrir ..Frásögn.Vals.er.þessi:.
Einnig. hittu. þau. Geir,. Valgerður. og.
Björn. Bjarnason. Donald. Rumsfeld ..
Varnarmálaráðherrann. bar. vitaskuld.
mesta.ábyrgð.á.málalokum ..Nú.var.hann.
reiðubúinn.að.hitta.íslenska.ráðamenn,.
enda.með.öll.tromp.á.hendi ..Hann.var.
eins.og.„smjör“.á.fundinum,.samkvæmt.
lýsingu. eins. íslensks. þátttakanda,. en.
minntist. vitaskuld. ekkert. á. óskir. ís-
lenskra. stjórnvalda. um. að. Bandaríkja-
menn.tækju.þátt. í.kostnaði.við.rekstur.
Ratsjárstofnunar .. Aðeins. rúmum. mán-
uði. síðar. var. varnarmálaráðherrann.
neyddur.til.að.segja.af.sér.vegna.ófaranna.
í.Írak ..En.áður.en.Rumsfeld.hrökklaðist.
úr. embætti. eftir. stórsigur. demókrata.